Danıştay 10. Daire 2019/10613 Esas 2022/275 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2019/10613
Karar No : 2022/275

DAVACILAR : 1- ...Enerji Sanayi ve Ticaret A. Ş.
2- ...Enerji Sanayi ve Ticaret A. Ş.
3- ...Enerji Sanayi ve Ticaret A. Ş.
4- ...Enerji Sanayi ve Ticaret A. Ş.
VEKİLLERİ : Av. ...

DAVALI : ...Bakanlığı / ...
VEKİLİ : Av. ...

DAVANIN_KONUSU :
Davacılar tarafından; 02/02/2019 tarih ve 30674 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinin, 06/08/2019 tarih ve 30854 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 11. maddesi ile değiştirilen "Kurulamayacak tesisler" başlıklı 54. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin (9) numaralı alt bendinin iptali istenilmektedir.

DAVACILARIN İDDİALARI :
Elektrik üretimi ve ticareti yapmak amacıyla kuruldukları, bu amaca yönelik olarak Konya ...Organize Sanayi Bölgesi sınırları içerisinde kalan Konya İli, Seydişehir İlçesi, Akçalar Köyü, ...ada ...nolu parsel, ...ada ...ila ...nolu parseller, ...ada ...nolu parseller ve ...ada ......nolu parsellerin adlarına tahsis edilmesi için yaptıkları başvurulara istinaden ...tarih ve ...sayılı Organize Sanayi Bölgesi Yönetim Kurulu kararlarıyla başvurulara konu parsellerin "fotovoltaik enerji üretim santrali (güneş enerjisi santrali)" kurulması amacıyla kendilerine tahsisine karar verildiği, arsa tahsis durum belgelerinin düzenlendiği ve imzalanan kira sözleşmelerine istinaden tahsis bedellerinin tamamının ödendiği, müteakiben ...Elektrik A.Ş.'ye bağlantı başvurusu yapıldığı, adlarına çağrı mektubu düzenlendiği, projelerin TEDAŞ'ın 09/12/2015 tarihli yazılarıyla onaylandığı, süreç devam etmekte iken, arsa tahsislerinin Organize Sanayi Bölgesi Müteşebbis Heyetinin ...tarih ve ...sayılı kararıyla iptal edildiği, ...Asliye Hukuk Mahkemesi'nin E:...sayılı dosyaları nezdinde açılan davalar sonucunda anılan kararın iptaline karar verildiği, mahkeme kararları sonrasında 02/02/2019 tarih ve 30674 sayılı Resmi Gazete'de Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nin yayımlandığı, Yönetmeliğin 54. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (9) numaralı alt bendinde, karma organize sanayi bölgelerinde organize sanayi bölgesi tüzel kişiliği ve katılımcının kendi ihtiyacı için kurulan/kurulacaklar hariç olmak üzere, güneş ve rüzgârdan elektrik enerjisi üreten tesislerin kurulamayacağına ilişkin düzenlemeye yer verildiği, bu maddenin ve anılan Yönetmeliğin "Kapsam dışı tesisler" başlıklı geçici 1. maddesinin iptali istemiyle Danıştay Onuncu Dairesi'nin E:2019/7142 sayılı dosyası nezdinde dava açtıkları, yargılama devam etmekte iken 06/08/2019 tarih ve 30854 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik"in 11. maddesi ile "Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği"nin "Kurulamayacak tesisler" başlıklı 54. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin (9) numaralı alt bendinin "Katılımcının tesisinin çatı ve cephesine kurulanlar hariç olmak üzere, sanayi parselleri ile hizmet destek alanında güneş ve rüzgârdan elektrik enerjisi üreten tesisler," şeklinde değiştirildiği, dava konusu Yönetmelik maddesinin kamu yararı gözetilmeksizin, kendilerinin yatırımlarını engellemek amacıyla düzenlendiği, 02/02/2019 tarih ve 30674 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelikle ilga edilen Yönetmelikte, elektrik santral türlerinden sadece nükleer güç santralleri ve reaktörlerinin kuruluşuna izin verilmediği, bu Yönetmelik döneminde organize sanayi bölgelerinde bir çok güneş enerji santrali kurulduğu, güneş enerji santrallerinin çevreye ve doğaya zararının bulunmadığı ve organize sanayi bölgesi sınırlarında kurulamayacak tesisler arasında kabul edilmesinin yasaklanan tesislerin belirlenmesinde esas alınan gerekçelerle uyuşmadığı, bu durumun ülkemizin enerji ve ekonomi politikalarıyla uygunluk göstermediği, güneş enerji santrallerine ilişkin projelerin ayrı ayrı teknik özellikleri bir tarafa bırakılarak, tesis türü açısından genel bir değerlendirme yapılması ve olumsuz çevresel etki doğurmayan güneş enerjisinden elektrik üretimi faaliyet alanındaki tüm projelerin yasak kapsamına alınmasında kamu yararı bulunmadığı, davalı idarenin 24/08/2015 tarihli olumsuz görüşüne rağmen, mülga Yönetmelikte 18/11/2015 ve 11/08/2018 tarihlerinde yapılan değişikliklerde dahi güneş enerjisi santral kurulumunun sınırlandırılmadığı ileri sürülmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI :
Organize sanayi bölgelerinin mal ve hizmet üretimi için özel imtiyazlar ile kurulan planlı alanlar olduğu, bu amaçla kurulan tesisler ile bu tesisleri destekler nitelikte olan yapıların organize sanayi bölgesi içerisinde yer almasının Kanunun amacına uygun düştüğü, organize sanayi bölgelerinin, sınırları içerisinde yer alan sanayi parsellerinde üretim faaliyetinin yürütülebilmesi için gerekli olan altyapı imkanları ile donatıldığı, güneş veya rüzgardan elektrik üreten tesislerin ise bu altyapı imkanlarını kullanmaksızın faaliyet gösterdiği, organize sanayi bölgesi içinde sanayi parsellerinde bu tesislerin kurulmasına izin verilmesi halinde kamu kaynaklarının etkinliğinin ve verimliliğinin ortadan kalkacağı, Yönetmeliğin 54. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin iptali istenen (9) numaralı alt bendinde yer alan düzenleme ile, sanayi üretimi olmaksızın güneş veya rüzgardan elektrik üreterek enerji ticareti yapmak isteyen bir tesise organize sanayi bölgesi içerisinde yer verilmemesinin amaçlandığı, Yönetmeliğin 43. maddesinin birinci fıkrasında yer alan "Sanayi parsellerinde; parsel alanının 1/4'ünden az taban alanlı proje üretilemez." şeklindeki düzenleme uyarınca da sanayi parsellerinde bu tesislerin kurulmasının uygun olmadığı, Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliğinin 11. maddesinin üçüncü fıkrası ve 23. maddesinin birinci fıkrası uyarınca lisanssız üretim yapan gerçek ve tüzel kişilerin kendi ihtiyaçları dışında ticarete konu olacak şekilde elektrik üretimi yapmasının ve organize sanayi bölgesi içi ya da dışı farketmeksizin yerde güneş enerjisinden elektrik üretim tesisi kurmasının mümkün olmadığı savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...

DÜŞÜNCESİ : 02/02/2019 tarih ve 30674 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinin "Kurulamayacak tesisler" başlıklı 54. maddesinin 1. fıkrasının, 27/05/2021 tarih ve 31493 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 4. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olması nedeniyle konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı yönünde karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : ...
DÜŞÜNCESİ : Dava; davacılar tarafından; 02/02/2019 tarih ve 30674 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği"nin, 06/08/2019 tarih ve 30854 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik"in 11. maddesi ile değiştirilen "Kurulamayacak tesisler" başlıklı 54. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin (9) numaralı alt bendinin iptali istemiyle açılmıştır.
02/02/2019 tarih ve 30674 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinin "Kurulamayacak tesisler" başlıklı 54'üncü maddesinin 1'inci fıkrasının (b) bendinin iptali istenen (9) numaralı alt bendinin ilk halinde "OSB tüzel kişiliği ve katılımcının kendi ihtiyacı için kurulan/kurulacaklar hariç olmak üzere, güneş ve rüzgârdan elektrik enerjisi üreten tesisler," şeklinde düzenlemeye yer verildiği,; ancak bu düzenlemenin 06.08.2019 tarih ve 30854 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 11'inci maddesi ile; "Katılımcının tesisinin çatı ve cephesine kurulanlar hariç olmak üzere, sanayi parselleri ile hizmet destek alanında güneş ve rüzgârdan elektrik enerjisi üreten tesisler," olarak değiştirildiği, davanın da bu değişiklik hükmünün iptali istemiyle açıldığı dava devam ederken; İptale konu madde bu kez, 16.04.2020 gün ve 31101 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 19'uncu maddesi ile, “9) Sanayi parselleri ile hizmet destek alanlarında katılımcının kendi ihtiyacı için kurulanlar hariç olmak üzere, güneş ve rüzgar enerjisine dayalı elektrik enerjisi üreten tesisler” şeklinde değiştirilmiştir.
Bu durumda, uyuşmazlığa yol açan hüküm değiştirildiğinden dava konusu yönetmelik hükmünün iptali istemi hakkında ayrıca karar verilmesine olanak bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 02/02/2019 tarih ve 30674 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği"nin, 06/08/2019 tarih ve 30854 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik"in 11. maddesi ile değiştirilen "Kurulamayacak tesisler" başlıklı 54. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin (9) numaralı alt bendinin iptali istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Bakılan dava, 02/02/2019 tarih ve 30674 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinin, 06/08/2019 tarih ve 30854 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 11. maddesi ile değiştirilen "Kurulamayacak tesisler" başlıklı 54. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin (9) numaralı alt bendinin iptali istemiyle açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
02/02/2019 tarih ve 30674 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinin, 06/08/2019 tarih ve 30854 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 11. maddesi ile değiştirilen "Kurulamayacak tesisler" başlıklı 54. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin iptali istenen (9) numaralı alt bendinin dava açıldığı tarihteki hali "Katılımcının tesisinin çatı ve cephesine kurulanlar hariç olmak üzere, sanayi parselleri ile hizmet destek alanında güneş ve rüzgârdan elektrik enerjisi üreten tesisler," şeklindedir.
İptali istenen bu düzenleme; 16/04/2020 tarih ve 31101 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 19. maddesi ile, "Sanayi parselleri ile hizmet destek alanlarında katılımcının kendi ihtiyacı için kurulanlar hariç olmak üzere, güneş ve rüzgar enerjisine dayalı elektrik enerjisi üreten tesisler," olarak değiştirilmiş; 27/05/2021 tarih ve 31493 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 4. maddesi ile de dava konusu Yönetmeliğin 54. maddesinin 1. ve 2. fıkraları yürürlükten kaldırılmıştır.
Davacılar tarafından iptali istenen düzenlemenin, dava tarihinden sonra yürürlükten kaldırılmış olması nedeniyle, anılan bendin iptali istemi yönünden esasının incelenme olanağı kalmayan dava hakkında karar verilmesine hukuken olanak bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Konusu kalmayan dava hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam ...TL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacılara verilmesine,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen ...TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacılara verilmesine,
4. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacılara iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 20/01/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.