Danıştay 13. Daire 2016/4759 Esas 2022/159 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2016/4759
Karar No:2022/159

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ... Odası
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Kurumu
VEKİLİ : Av. ...
MÜDAHİLLER (DAVALI YANINDA) : 1- ... Avantaj ve Ödüllendirme Hizmetleri A.Ş.
VEKİLLERİ : Av. ...
Av. ...
2- ... Kurumsal Çözümler A.Ş.
VEKİLLERİ : Av. ...
Av. ...
Av. ...
3- ... Kurumsal Hizmetler A.Ş.
VEKİLLERİ : Av. ... - Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Yemek kartı sektöründe faaliyet gösteren ... Avantaj ve Ödüllendirme Hizmetleri A.Ş. (...), ... Kurumsal Çözümler A.Ş. (... ) ve ...Kurumsal Hizmetler A.Ş.’nin (... ) 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 4. maddesini ihlâl ettiklerinden bahisle yapılan şikâyetin reddi ile soruşturma açılmamasına ilişkin ... tarih ve ... sayılı Rekabet Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce; dava dosyasında yer alan bilgi ve belgeler ile mevzuatın birlikte değerlendirilmesinden, yemek kartı piyasasında faaliyette bulunan şikâyet edilen firmaların aralarında anlaşmak suretiyle üye iş yerlerinden kesilen komisyon bedellerini yükselttikleri, üye iş yerlerinin kredi kartı satışları için yaklaşık %1 civarında komisyon ödemelerine karşın yemek kartları ile satışlarda bu oranın %7 civarında çıktığı, anılan firmaların aralarında anlaşarak rekabeti ortadan kaldırmaları nedeniyle komisyon oranlarını düşürmeye yönelik tüm çabaların sonuçsuz kaldığı, bu durumun özellikle yemek kartı kullanmaya alışan müşterileri için yemek kartları ile satış işlemi yapmak zorunda kalan küçük esnaf işletmelerinin faaliyetlerini son derece zorlaştırdığı, aralarında anlaşmak suretiyle hizmet kullanmak isteyen işletmelere aynı şartları ihtiva eden sözleşmeler sunarak pazarlık imkanlarını ortadan kaldırdıkları iddialarının inceleme kapsamında sabit olmadığı anlaşıldığından, 4054 sayılı Kanun'un 41. maddesi uyarınca haklarında soruşturma açılmasına gerek olmadığından bahisle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, konunun ciddi şekilde ele alınması gerektiği, derinlemesine araştırma ihtiyacı bulunan iddiaların önaraştırma aşamasında reddedilmesinin hukuka aykırı olduğu, yerleşik yargı kararlarının da bu yönde olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu; davalı yanında müdahil ... tarafından, davacının iddialarının mesnetsiz olduğu, İdare Mahkemesi kararının hukuka uygun olduğu, dava konusu Kurul kararının hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuş; davalı yanında müdahiller ... ve ... tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'NIN DÜŞÜNCESİ : Bu davanın konusu ... tarih ve ... sayılı Kurul kararı olup, bu davada ... tarih ve ... sayılı Kurul kararında yer verilen tespit ve değerlendirmelere ilişkin bir inceleme yapılmamakla birlikte, davalı idareye 23/12/2013 ve 06/01/2014 tarihlerinde yapılan şikâyet başvurularında yer verilen “yemek kartı sektöründe faaliyet gösteren teşebbüslerin üye iş yerlerine uygulanan komisyon oranlarını birlikte belirledikleri” iddiasının, ... tarih ve ... sayılı Kurul kararına da konu olduğu, bu karara karşı iptal istemiyle açılan davada Dairemizin 28/12/2016 tarih ve E:2010/4565, K:2016/4508 sayılı kararında anılan iddianın soruşturulması gereken bir konu olarak değerlendirildiği, nitekim konu hakkında iptal kararının uygulanması amacıyla Rekabet Kurumu tarafından soruşturma başlatılarak ... tarih ve ... sayılı Kurul kararının alındığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, gelinen aşamada önaraştırma sonucunda, şikâyet başvuruları üzerine soruşturma açılmasına gerek olmadığına ve şikâyetin reddine yönelik Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmadığı anlaşıldığından davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
Dava konusu uyuşmazlık bakımından yemek kartı sektörüne ilişkin daha önce alınan Kurul kararları ile bu kararlara ilişkin Dairemizin kararlarının ortaya konulması gerekmektedir.
... tarafından davalı idareye yapılan 06/01/2010 tarihli şikâyet ile "aynı alanda faaliyet gösteren ... Motivasyon Çözümleri A.Ş. ile ... Servisleri International A.Ş.'nin ihalelerde danışıklı hareket etmek, ihaleleri ve müşterileri paylaşmak, satış şartlarını birlikte belirlemek ve rakiplerin faaliyetlerini zorlaştırmak, yemek kuponları sektöründe faaliyet gösteren teşebbüslerin ortak hareket ederek restoranlardan % 7 ila % 10 arasında değişen yüksek oranlarda komisyon almak, yemek kuponu/kartı sağlayıcısı firmaların, lokanta, restoran ve büfeler ile yaptıkları anlaşmalarda güçlü taraf olarak kendi lehlerine haksız kazançlar sağlayarak, bu iş yerlerini zor duruma düşüren piyasa koşullarını oluşturmak suretiyle 4054 sayılı Kanunu ihlal ettikleri" ileri sürülmüş, bu başvuru üzerine "soruşturma açılmasına gerek olmadığına" dair ... tarih ve ... sayılı Kurul kararı alınmıştır.
Anılan Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada devam ederken, davalı idareye 23/12/2013 ve 06/01/2014 tarihlerinde yapılan gizlilik talebi bulunan ve dava konusu Kurul kararının alınmasına dayanak olan şikâyet başvurularında özetle, “yemek kartı sektöründe faaliyet gösteren teşebbüslerin üye iş yerlerine uygulanan komisyon oranlarını birlikte belirledikleri” ileri sürülmüş, bunun üzerine yapılan önaraştırma neticesinde dava konusu Kurul kararıyla “..., ... ve ...’in ofislerinde yapılan yerinde incelemelerde söz konusu teşebbüslerin aralarındaki rekabeti engelleme, bozma ya da kısıtlama amacını taşıyan veya bu etkiyi doğurabilecek nitelikte olan bir anlaşma içerisinde olduklarını işaret edecek bir bilgi ya da belgeye ulaşılamadığı, anılan teşebbüslerin 2012 Ocak – 2013 Aralık tarihleri arasında müşterilerine verdikleri iskonto oranları ve müşteriler için belirledikleri vadelerin birbirinden farklı olduğu ve birbirleriyle uyumlu bir şekilde azalmadığı, benzer şekilde anılan teşebbüslerin 2012 Ocak - 2013 Aralık tarihleri arasında üye işyerlerine uyguladıkları komisyon oranı ve üye işyerleri için belirledikleri vadenin de birbirinden farklı olduğu ve birbirleriyle uyumlu bir şekilde artmadığının anlaşıldığı, bu çerçevede, 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesi anlamında rekabeti sınırlayıcı bir anlaşmadan ya da uyumlu eylemden bahsedilemeyeceği sonucuna ulaşıldığından, dosya konusuna ilişkin olarak soruşturma açılmasına gerek olmadığına” karar verilmiş, bunun üzerine bakılan dava açılmıştır.
Bu arada, ... tarih ve ... sayılı Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada Dairemizin 28/12/2016 tarih ve E:2010/4565, K:2016/4508 sayılı kararıyla rekabet kurallarının ihlâl edildiğine ilişkin iddialar açıklığa kavuşmadan soruşturma açılmaması yönünde alınan kararın rekabetin korunması amacına hizmet etmeyeceği gerekçesiyle iptal kararı verilmiştir. (Bu karar Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 10/10/2019 tarih ve E:2017/1457, K:2019/4400 sayılı kararıyla onanmıştır.)
Dairemizin iptal kararı üzerine Kurul tarafından alınan ... tarih ve ... sayılı karar ile 4054 sayılı Kanun’un ihlâl edilip edilmediğinin tespitine yönelik olarak aynı Kanun’un 41. maddesi uyarınca ... , ..., ..., ile ..., .., ... unvanlı ve yemek kartı sektöründe faaliyet gösteren teşebbüsler hakkında soruşturma açılmasına karar verilmiş, yapılan soruşturma neticesinde ise ... tarih ve ... sayılı Kurul kararıyla ... ,... ve bunların kurdukları ... ’ün koordinasyon doğurucu faaliyetleri ile 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesini ihlâl ettiklerinden bahisle anılan şirkete idari para cezası uygulanmasına karar verilmiştir.
Öte yandan, ... tarih ve ... sayılı Kurul kararının iptali sonrasında Multinet tarafından başlatılan soruşturmaya kendilerinin taraf olmaması gerektiğinden bahisle Kurula yaptığı başvurunun reddine dair işlemin iptali istemiyle açtığı davada netice olarak ... İdare Mahkemesi’nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla davanın reddine karar verilmiş olup bu karar da kesinleşmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bu davanın konusu ... tarih ve ... sayılı Kurul kararı olup, ... tarih ve ... sayılı Kurul kararında yer verilen tespit ve değerlendirmelere ilişkin bir inceleme yapılmamıştır.
"Maddi Olay" başlığı altında açıklandığı üzere, davalı idareye 23/12/2013 ve 06/01/2014 tarihlerinde yapılan şikâyet başvurularında yer verilen “yemek kartı sektöründe faaliyet gösteren teşebbüslerin üye iş yerlerine uygulanan komisyon oranlarını birlikte belirledikleri” iddiasının, ... tarih ve ... sayılı Kurul kararına da konu olduğu, bu karara karşı iptal istemiyle açılan davada Dairemizin 28/12/2016 tarih ve E:2010/4565, K:2016/4508 sayılı kararında anılan iddianın soruşturulması gereken bir husus olarak tespit edilerek önaraştırma sonucu alınan Kurul kararının iptaline karar verildiği, nitekim konu hakkında Rekabet Kurumu tarafından iptal kararının uygulanması için soruşturma başlatılarak ... tarih ve ... sayılı Kurul kararının alındığı anlaşılmaktadır.
Bu duruma göre gelinen aşamada davacının başvurusuna konu iddiaların Kurul tarafından ... tarih ve ... sayılı Kurul kararıyla neticelenen soruşturma sürecinde incelendiği ve esasında işbu davanın konusuz kaldığı anlaşıldığından, karar verilmesine yer olmayan davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararının bozulması gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 20/01/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.