Danıştay 7. Daire 2020/1810 Esas 2022/89 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/1810
Karar No : 2022/89

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı adına
… Gümrük Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: 12/07/2018 tarihinde Türkiye'ye giriş yapmak üzere Hamzabeyli Gümrük Müdürlüğü sahasına gelen, … sayılı Transit Refakat Belgesi muhteviyatı eşyayı taşıyan …plakalı TIR aracı içinde yer alan "komple motor" cinsi eşyanın fiziki muayenesinde, beyan edilenin aksine eşyanın kullanılmış olduğunun tespit edildiğinden bahisle, 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 235. maddesinin 5. fıkrası uyarınca asıl sorumlu sıfatıyla davacı adına karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; Transit Refakat Belgesi muhteviyatı eşyayı taşıyan TIR aracı içinde yer alan "komple motor" cinsi eşyanın fiziki muayenesinde beyan edilenin aksine eşyanın kullanılmış olduğunun tespit edildiği, refakat belgesi ile ekinde sunulan fatura ve CMR belgesinde eşyanın kullanıldığına dair bir ibarenin bulunmadığı, … sayılı İthalat Rejim Kararı'nın 7. maddesi uyarınca eski, kullanılmış, yenileştirilmiş, kusurlu (defolu) ve yatık (zamanla dayanıklılığını yitirmiş) malların ithalinin izne tabi bulunduğu, dolayısıyla eşyanın başkaca bir tahlil, teknik inceleme veya araştırmaya gerek olmaksızın belirgin bir şekilde farklı cinste olduğu anlaşıldığından, davaya konu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Transit Refakat Belgesi muhteviyatı eşyanın gözle yapılan muayenesinde ikinci el ya da sıfır olup olmadığının anlaşılamayacağı, para cezasına konu eşyaların iade edildiği, bu durumda davalı idarenin zararının bulunmadığı, ayrıca para cezasının da konusuz kaldığı, Gümrük Kanunu'nun 235. maddesinin 5. fıkrasının somut olayda uygulanamayacağı, tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı ileri sürülmekte ve duruşma yapılması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ :4458 sayılı Kanun'un 235. maddesinin 5. fıkrasının olayda uygulanma imkanı bulunmadığından, temyize konu kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, duruşma yapılmasına gerek görülmeyerek Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
İLGİLİ MEVZUAT:
4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 3. maddesinin 16. fıkrasında; gümrük beyanının eşyanın bir gümrük rejimine tabi tutulması talebinde bulunulmasını ifade edeceği, 17. fıkrasında; beyan sahibinin, kendi adına beyanda bulunan kişi veya adına beyanda bulunulan kişi olduğu; 20. maddesinin 5911 sayılı Kanun ile değişik (a) bendinde; ''rejim hak sahibi'' deyiminin, kendi adına ve hesabına gümrük beyanını yapan veya hesabına gümrük beyanı yapılan kişi veya bu kişilere ait bir gümrük rejimi ile ilgili hakların veya yükümlülüklerin devredildiği kişiyi ifade ettiği, (b) bendinde ise; transit rejiminde rejim hak sahibine "asıl sorumlu" denileceği; 86. maddesinin 1. fıkrasında; asıl sorumlunun eşyayı öngörülen süre içerisinde ve gümrük idareleri tarafından ayniyetinin tespiti amacıyla alınan önlemlere uymak suretiyle, varış gümrük idaresine sağlam ve noksansız olarak sunmak ve transit rejime ilişkin hükümlere uymakla yükümlü olduğu; 235. maddesinin olay tarihinde yürürlükte bulunan şekliyle 5. fıkrasında; Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen ve transit rejim beyanında bulunulan serbest dolaşımda olmayan eşyanın, beyan edilenden belirgin bir şekilde farklı cinste eşya olduğunun tespiti halinde, farklı çıkan eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı idari para cezası alınacağı hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, 4458 sayılı Kanun'un 235. maddesinin 5. fıkrası uyarınca ceza kesilebilmesi için transit rejim beyanında bulunulan serbest dolaşımda olmayan eşyanın, beyan edilenden belirgin bir şekilde farklı cinste eşya olması; bir eşyanın belirgin bir şekilde farklı cinste eşya olduğunun kabul edilebilmesi için de; giriş gümrük idaresinde yapılan kontrolü neticesinde, beyan edilenden açıkça farklı olduğunun tahlil, teknik, inceleme ve araştırmaya gerek olmaksızın kolayca anlaşılabilmesi ve gümrük vergileri veya ticaret önlemleri açısından farklılık oluşturması şartlarının birlikte gerçekleşmesi gerektiği sonucuna ulaşılmaktadır.
Dava konusu uyuşmazlık ise, transit refakat belgesi kapsamında belirgin bir şekilde farklı eşya beyan edilmesinden değil, "komple motor" cinsi eşyanın kullanılmış olduğunun tespit edildiğinden bahisle uygulanan para cezasından kaynaklanmaktadır.
Bu durumda yukarıda aktarılan hususlar dikkate alındığında, anılan madde hükmünün olayda uygulanma imkanı bulunmadığından, belirtilen hüküm dayanak gösterilmek suretiyle karara bağlanan para cezasında hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki temyize konu kararda ise yasal isabet bulunmamıştır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
4. Yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 20/01/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.