10. Hukuk Dairesi 2012/17330 E. , 2013/343 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :...
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava; davacı vekili tarafından verilen dilekçeye göre, davacının, davalı nezdinde 1.2.2002-8.12.2004 tarihleri arasında geçtiği iddia edilen hizmetlerinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, yapılan araştırma neticesinde, davacının davalı .... nezdinde 1.1.2002-8.12.2004 tarihleri arasında çalışıldığının tespiti ile, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de; karar, eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır. Zira, dosyada mevcut deliller sübut konusunda tam bir kanaat ortaya koymamaktadır.
5510 sayılı .... Kanununun Geçici 7. maddesi uyarınca davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesidir. Anılan Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde, re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır. Ayrıca, 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesi hükmüne göre; Kuruma bildirilmeyen hizmetlerin sigortalı hizmet olarak değerlendirilmesine ilişkin davanın, tespiti istenen hizmetin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içinde açılması gerekir. Bu yönde, anılan madde hükmünde yer alan hak düşürücü süre; yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalışmaları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar için geçerlidir.
./..
-2-
Yukarıda belirtilen ilkeler ışığında, davanın kamu düzenini ilgilendirir bir dava olduğu, bu tür davalarda re’sen araştırma ilkesinin geçerli olduğu gözetilerek, davacının varlığını iddia ettiği çalışmalarının tespiti için, gerek, ticaret sicil memurluğu kayıtları, gerekse davacı adına Kuruma bildirimi yapılan bir kısım çalışmalarda, işverenin, “...” olması ve bu kişilerin davada taraf olması ve davalı olarak gösterilen... tarafından davacı adına hiç bildirim yapılmaması; kabule göre, mahkemece, bilahare dilekçeyle daraltılan davacı talebinin aşılması karşısında, davacının çalışmaları ile ilgili olarak gerçek işverenin veya işverenlerinin kim olduğu usulünce araştırılmalı, bu kapsamda bir iş yeri devri olup olmadığı tespit edilmeli, devir varsa ve devralan işveren davalı...dışında başka bir işverense, bu işveren usulünce davaya dahil edilmeli ve göstereceği deliller toplanmalı, tüm deliller hep birlikte değerlendirip takdir edilerek, varılacak sonuca göre yeni bir karar verilmeli, bu yapılırken de davacının talebi aşılmadan hüküm kurulmalıdır.
Mahkemece, açıklanan bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın, eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 17.01.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.
....