Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2012/22083 Esas 2013/309 Karar Sayılı İlamı

10. Hukuk Dairesi
Esas No: 2012/22083
Karar No: 2013/309

Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2012/22083 Esas 2013/309 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Dava, bir sigorta başlangıç tarihinin tespiti istemiyle açılmıştır. Ancak, davalı kurumun şubenin bulunduğu yerin mahkemesinin yetkili olduğu iddiası üzerine yetkisizlik kararı verilmiştir. Temyiz eden davacı avukatı, davacının çalıştığı yer mahkemesinin yetkili olduğunu savunmuştur. Mahkeme, davacının seçimlik hakkını kullanarak işlemlerin yürütüldüğü yer mahkemesinde dava açabileceğine karar vermiştir. Temyiz yoluyla yapılan açıklamalar sonucunda, hüküm bozulmuştur. Kanun maddelerinde, sigorta uyuşmazlıklarının yetkili mahkemesinin genel usul kuralları kullanılarak belirleneceği belirtilmiştir.
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklarda mahkeme yetkisi;
- Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 9 ve 17. maddelerine göre belirlenir.
- Davalı Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığının bulunduğu Ankara veya işlemlerin yapıldığı şubenin bulunduğu yerde açılması gerekir.
- 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 5 ve devamı maddelerinde yetki konusunda benzer düzenlemeler getirilmiştir.
- 14. maddenin (1). paragrafında “bir şubenin işlemlerinden doğan davalarda, o şubenin bulunduğu yer mahkemesi de yetkilidir.” hükmü düzenlenmiştir.

10. Hukuk Dairesi 2012/22083 E. , 2013/309 K.

"İçtihat Metni"

....

Dava, işe giriş bildirgesine istinaden sigorta başlangıç tarihinin 01/01/1983 olduğunun tesbiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde yetkisizlik kararı verilmiştir.
Hükmün, davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi
Davacı, sigorta başlangıç tarihinin tespitini talep etmiş ise de, davalı Kurum vekili çalışmanın geçtiği iddia olunan yerin.... bulunan Sanayi sitesi inşaatı olması nedeniyle, yetkili mahkemenin .... Mahkemesi olduğunu ileri sürerek davanın yetkisizlik nedeniyle reddini istemiş olup ve Mahkemece davacının tesbit istemine konu çalışmasının.... geçtiği bu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
5510 sayılı Kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklarda anılan yasada hüküm bulunmaması nedeni ile yetkili mahkemenin Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununa ilişkin genel hükümlere göre belirlenmesi gerekir. Bu çevrede, davanın, kural olarak Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 9 ve 17. maddeleri gereğince davalı ... Sigortalar Kurumu Başkanlığının bulunduğu Ankara veya işlemlerin yapıldığı şubenin bulunduğu yerde açılması gerekir. 01/10/2011 yürürlük tarihli 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 5 ve devamı maddelerinde yetki konusunda benzer düzenlemeler getirilmiş olup, 14. maddesinin (1). paragrafında “bir şubenin işlemlerinden doğan davalarda, o şubenin bulunduğu yer mahkemesi de yetkilidir.” hükmü düzenlenmiştir.
Diğer taraftan iş davalarının en kısa sürede sonuçlandırılması yasa hükmü gereği olup, konuya sosyal güvenlik açısından da bakıldığında yetkiye ilişkin genel usul kurallarının katı biçimde uygulanması, bu hukuk dalının amacı ile de bağdaştırılamaz. Kural olarak dar gelirli durumda bulunan sigortalının haklarını teslimde zorlaştırıcı değil, yasaların olanak verdiği ölçüde olabildiğince kolaylaştırıcı olunmalıdır.
./..
-2-

Uyuşmazlığa konu sigortalı olduğunun tesbitine ilişkin istemde; işlemlerin yürütüleceği....nın şubesinin bulunduğu yer mahkemesi veya sigortalının çalıştığı yer mahkemesi olmak üzere, davacının bu mahkemelerden herhangi birinde dava açma imkanı bulunmakla ve davacının da seçimlik hakkını kullanarak işlemlerin yürütüldüğü ..... Mahkemesinde davayı açtığı anlaşılmakla, mahkemece işin esasına girilerek sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken, davacının çalıştığını ileri sürdüğü yer mahkemesi olan .... Mahkemesinin yetkili olduğundan bahisle, dava ile ilgili olarak yetkisizlik kararı verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 17.01.2013 gününde oybirliği ile karar verildi.

....