Yüksek Adalet Bakanlığı"nın, kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan sanık ... hakkındaki Ordu 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 07/02/2019 tarihli ve 2019/63 esas, 2019/128 sayılı kararının kanun yararına bozulması istemi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nca 08/05/2019 tarihli ihbar yazısı ekinde dosyanın Dairemize gönderildiği anlaşıldı.
Dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
A-)Konuyla İlgili Bilgiler:
1- Şüpheli ... hakkında 29/12/2017 tarihli “kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma” suçu nedeni ile Ordu Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen soruşturma sonucunda, 16/01/2018 tarihli ve 2017/14357 soruşturma, 2018/10 sayılı karar ile; 5237 sayılı TCK’nın 191/2. maddesi gereğince beş yıl süre ile kamu davasının açılmasının ertelenmesine, aynı Kanun"un 191/3. maddesi uyarınca erteleme süresi içerisinde bir yıl süre ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına, aynı Kanun"un 191/4. maddesi gereğince erteleme süresi içerisinde kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi ya da tekrar kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması durumunda hakkında kamu davası açılacağının ihtarına karar verildiği, kararın şüpheliye 02/10/2018 tarihinde usulüne uygun şekilde tebliğ edildiği, 06/11/2018 tarihinde infazı için Ordu Denetimli Serbestlik Müdürlüğüne gönderildiği,
2- Ordu Denetimli Serbestlik Müdürlüğünce infaz işlemlerine başlandığı, Ordu Denetimli Serbestlik Müdürlüğünün 07/11/2018 tarihli çağrı yazısının doğrudan mernis adresine tebliğe çıkarıldığı, 12/11/2018 tarihinde Tebligat Kanunu’nun 21/2.maddesi uyarınca muhtara teslim edildiği,müdürlüğe başvurmadığı, ısrar uyarısını içeren 23/11/2018 tarihli çağrı yazısının yine doğrudan mernis adresinde 27/11/2018 tarihinde Tebligat Kanunu’nun 21/2. maddesi uyarınca muhtara teslim edildiği, müdürlüğe başvurmaması nedeniyle İnfaz İşlemleri Değerlendirme Komisyonunun 11/12/2018 tarihli kararı ile dosyanın kapatılmasına karar verilerek 13/12/2018 tarihinde Ordu Cumhuriyet Başsavcılığına gönderildiği,
3- Ordu Cumhuriyet Başsavcılığınca erteleme kararı kaldırılarak 17/12/2018 tarihli, 2017/14357 soruşturma, 2018/4610 esas ve 2018/3518 sayılı iddianame ile sanık hakkında TCK’nın 191/1 ve 53. maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle kamu davası açıldığı,
4- Ordu 1. Asliye Ceza Mahkemesinin kanun yararına bozma istemine konu 07/02/2019 tarihli ve 2019/63 esas, 2019/128 sayılı kararı ile; tebligatların usulsüz olması nedeniyle ısrar şartının gerçekleşmediği gerekçesi ile sanığın beraatine ve denetim kararının kaldığı yerden devamı için Ordu Cumhuriyet Başsavcılığına ihbarda bulunulmasına karar verildiği, kararın istinaf edilmeden 15/02/2019 tarihinde kesinleştiği,
Anlaşılmıştır.
B-)Kanun Yararına Bozma İstemi:
Kanun yararına bozma istemi ve ihbar yazısında;
“Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde bulundurmak ve satın almak suçundan sanık ... hakkında yapılan soruşturma evresi sonunda, Ordu Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 16/01/2018 tarihli ve 2017/14357 soruşturma, 2018/10 sayılı kamu davasının açılmasının ertelenmesine ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına dair kararının kesinleşmesini müteakip, sanığın denetimli serbestlik tedbirini ihlâl etmekte ısrar ettiği gerekçesiyle kamu davası açılması üzerine yapılan yargılama sonunda, sanığın beraatine ve denetim kararının kaldığı yerden devamı için Ordu Cumhuriyet Başsavcılığına ihbarda bulunulmasına ilişkin Ordu 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 07/02/2019 tarihli ve 2019/63 esas, 2019/128 sayılı kararını kapsayan dosya incelendi.
Ordu 1. Asliye Ceza Mahkemesince yapılan yargılama sonunda, sanığa gönderilen çağrı yazısı ile ihtarlı uyarı yazısının usulsüz tebliğ edildiği ve bu nedenle sanığın yükümlülükleri ihlal etmekte ısrar etmiş sayılamayacağı gerekçesiyle beraatına karar verildiği anlaşılmış ise de,
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191/2. maddesinde yer alan, "Bu suçtan dolayı başlatılan soruşturmada şüpheli hakkında ... beş yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilir.", 191/3. maddesinde "Erteleme süresi zarfında şüpheli hakkında asgari bir yıl süreyle denetimli serbestlik tedbiri uygulanır." ve 191/4-a maddesinde "Kişinin, erteleme süresi zarfında; a) Kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi,...hâlinde, hakkında kamu davası açılır." şeklinde ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 223/2-a maddesinde yer alan, "Beraat kararı; a) Yüklenen fiilin kanunda suç olarak tanımlanmamış olması,...hallerinde verilir." şeklindeki düzenlemeler nazara alındığında; somut olayda, sanık hakkında 6545 sayılı Kanun ile değişik 5237 sayılı Kanun’un 191/2. maddesi uyarınca kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verildiği, 191/3. maddesi gereğince bir yıl denetimli serbestlik süresi belirlendiği ve bu kararın bilinen son adrese yapılan tebliğin iade gelmesi üzerine 7201 sayılı Tebligat Kanunu"nun 21/2. maddesi uygulanmak suretiyle usulünce 02/10/2018 tarihinde tebliğ edildiği, denetimli serbestlik müdürlüğünce çağrı yazısının 12/11/2018 tarihinde, ihtarlı uyarı yazsının ise 27/11/2018 tarihinde doğrudan mernis adresine 7201 sayılı Kanun"un 21/2 maddesi gereğince tebliğ yapıldığı ve bilinen son adrese gönderim yapılmadan doğrudan mernis adresine yapılan tebliğlerin Mahkemenin kabulü gibi usulsüz olduğu ancak hakkında kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verilmiş olan sanık hakkında kendisine yüklenen yükümlülüklere uygun davranmamakta ısrar ettiği gerekçesiyle beraat kararı verilemeyeceği, aksi halde aynı suçtan tekrar kovuşturma yapılmasının mümkün olmayacağı, bu halde kamu davasının açılması bir şarta (yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etme şartına) bağlanmış olduğundan, mahkemece ısrar şartının gerçekleşmediği kanaatine varılması durumunda, Yargıtay 20. Ceza Dairesinin 14/09/2015 tarihli ve 2015/8259 esas, 2015/3572 karar sayılı ilâmında belirtildiği üzere, 5271 sayılı Kanun’un 223/8-2. cümlesi uyarınca durma kararı verilmesi gerektiği gözetilmeden, sanığın beraatine karar verilerek davanın esasını çözen bir kararla yargılama sonlandırıldıktan sonra, sanki durma kararı verilmişcesine, denetim kararının kaldığı yerden devamı için Ordu Cumhuriyet Başsavcılığına ihbarda bulunulmasına denilerek, hükümde çelişkiye neden olunarak ve hükmün karıştırılması suretiyle, yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmemiştir.” denilerek Ordu 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 07/02/2019 tarihli ve 2019/63 esas, 2019/128 sayılı kararının kanun yararına bozulması istenmiştir.
C-) Konunun Değerlendirilmesi:
Sanık ... hakkında kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan yapılan soruşturma sonucunda, Ordu Cumhuriyet Başsavcılığınca 16/01/2018 tarihinde kamu davasının açılmasının ertelenmesine ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına karar verildiği, denetimli serbestlik tedbirinin infazı sırasında yükümlülüklerine uygun davranmamakta ısrar ettiği gerekçesiyle kamu davası açıldığı, yapılan yargılama sonucunda, sanığa gönderilen çağrı yazısı ile ihtarlı uyarı yazısının usulsüz tebliğ edildiği ve bu nedenle sanığın yükümlülükleri ihlal etmekte ısrar etmiş sayılamayacağı gerekçesiyle beraatına ve denetim kararının kaldığı yerden devamı için Ordu Cumhuriyet Başsavcılığına ihbarda bulunulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191/2. maddesinde yer alan, "Bu suçtan dolayı başlatılan soruşturmada şüpheli hakkında ... beş yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilir.", 191/3. maddesinde "Erteleme süresi zarfında şüpheli hakkında asgari bir yıl süreyle denetimli serbestlik tedbiri uygulanır." ve 191/4-a maddesinde "Kişinin, erteleme süresi zarfında; a) Kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi,...hâlinde, hakkında kamu davası açılır." şeklinde ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 223/2-a maddesinde yer alan, "Beraat kararı; a) Yüklenen fiilin kanunda suç olarak tanımlanmamış olması,...hallerinde verilir." şeklindeki düzenlemeler dikkate alındığında;
İncelenen dosyada; sanık hakkında 6545 sayılı Kanun ile değişik 5237 sayılı Kanun’un 191/2. maddesi uyarınca kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verildiği, 191/3. maddesi gereğince bir yıl denetimli serbestlik süresi belirlendiği ve bu kararın bilinen son adrese yapılan tebliğin iade gelmesi üzerine 7201 sayılı Tebligat Kanunu"nun 21/2. maddesi uygulanmak suretiyle usulüne uygun şekilde 02/10/2018 tarihinde tebliğ edildiği, 7201 sayılı Tebligat Kanunu"nun 10/2. maddesinde yer alan “Bilinen en son adresin tebligata elverişli olmadığının anlaşılması veya tebligat yapılamaması hâlinde, muhatabın adres kayıt sisteminde bulunan yerleşim yeri adresi, bilinen en son adresi olarak kabul edilir ve tebligat buraya yapılır.” düzenlemesi ile gerçek kişilere yapılacak tebligat ile ilgili olarak iki aşamalı bir yöntem benimsendiği, Denetimli Serbestlik Müdürlüğünce öncelikle mernis adresi olduğu belirtilmeksizin 7201 sayılı Tebligat Kanunu"nun 21/1. maddesine göre normal tebligat çıkarılıp, çıkarılan tebligatın bila tebliğ iade edilmesi halinde, aynı Kanun"un 21/2. maddesi uyarınca adres kayıt sistemindeki adres, bilinen en son adres olarak kabul edilerek, merci tarafından tebligata 7201 sayılı Tebligat Kanunu"nun 23/1-8 ve Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 16/2. maddesi hükümlerine göre, “Tebligat çıkarılan adres muhatabın adres kayıt sistemindeki adresi olduğundan, tebliğ imkansızlığı durumunda, tebligatın, Tebligat Kanunu"nun 21/2. maddesine göre bu adrese yapılması” gerektiğine dair şerh düşülerek tebliğ işlemlerinin tamamlanması gerektiği, sanığın mernis adresine doğrudan Tebligat Kanunu"nun 21/2. maddesi gereğince yapılan tebligatın geçerli sayılamayacağı ve sanığın denetimli serbestlik tedbirine uymadığından sözedilemeyeceği, denetimli serbestlik müdürlüğünce çağrı yazısının 12/11/2018 tarihinde, ihtarlı uyarı yazısının ise 27/11/2018 tarihinde doğrudan mernis adresinde yapılan tebligatların usulsüz olduğu, Ordu 1. Asliye Ceza Mahkemesi"nin tebligatların geçerli olmadığına ve şüphelinin yükümlülüklerine uymamakta ısrar etmiş sayılamayacağına yönelik değerlendirmesinin yerinde olduğu ancak, bu durumda yargılama yapılması için gerekli olan ısrar şartının gerçekleşmemesi nedeniyle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 223/8. maddesinde yer alan "Türk Ceza Kanununda öngörülen düşme sebeplerinin varlığı ya da soruşturma veya kovuşturma şartının gerçekleşmeyeceğinin anlaşılması hallerinde, davanın düşmesine karar verilir. Ancak, soruşturmanın veya kovuşturmanın yapılması şarta bağlı tutulmuş olup da şartın henüz gerçekleşmediği anlaşılırsa; gerçekleşmesini beklemek üzere, durma kararı verilir. Bu karara itiraz edilebilir." şeklindeki düzenleme uyarınca, şartın gerçekleşmesini beklemek üzere kamu davasının durmasına ve şüpheli hakkında kamu davası açılmasının ertelenmesi koşullarına uygun biçimde değerlendirilme yapılmak üzere dosyanın Ordu Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine karar verilmesi gerektiği, hakkında kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verilmiş olan sanık hakkında ısrar şartının gerçekleşmediği gerekçesiyle beraat kararı verilemeyeceği, aksi halde aynı suçtan tekrar kovuşturma yapılmasının mümkün olmayacağı, bu halde kamu davasının açılması bir şarta (yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etme şartına) bağlanmış olduğundan, mahkemece ısrar şartının gerçekleşmediği kanaatine varılması durumunda, 5271 sayılı Kanun’un 223/8-2. cümlesi uyarınca durma kararı verilmesi gerektiği gözetilmeden, sanığın beraatine karar verilerek davanın esasını çözen bir kararla yargılama sonlandırıldıktan sonra, sanki durma kararı verilmişcesine, denetim kararının kaldığı yerden devamı için Ordu Cumhuriyet Başsavcılığına ihbarda bulunulmasına denilerek, hükümde çelişkiye neden olunması ve hükmün karıştırılması suretiyle karar verilmesi kanuna aykırı olup kanun yararına bozma istemi yerinde görülmüştür
D-)Karar: Yukarıda açıklanan nedenlere göre;
Sanık hakkında açılan kamu davasında, şartın gerçekleşmesini beklemek üzere kamu davasının durmasına ve şüpheli hakkında kamu davası açılmasının ertelenmesi koşullarına uygun biçimde değerlendirilme yapılmak üzere dosyanın Ordu Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine karar verilmesi gerektiği gözetilmeden sanığın beraatine ve denetim kararının kaldığı yerden devamı için Ordu Cumhuriyet Başsavcılığına ihbarda bulunulmasına karar verilmesi kanuna aykırı olup kanun yararına bozma istemi yerinde görüldüğünden; Ordu 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 07/02/2019 tarihli ve 2019/63 esas, 2019/128 sayılı kararının 5271 sayılı CMK"nın 309. maddesinin 3. fıkrası gereğince kanun yararına BOZULMASINA, aynı Kanun"un 309. maddesinin 4. fıkrasının (c) bendi uyarınca gerekli işlemin yapılması için, dosyanın Adalet Bakanlığı"na iletilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"na gönderilmesine,
11/12/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.