Danıştay 10. Daire 2020/6850 Esas 2022/356 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2020/6850
Karar No : 2022/356

DAVACI : ... Derneği
VEKİLİ : Av. ...

DAVALI : ...Bakanlığı / ...
VEKİLİ : Av. ...

DAVANIN_ÖZETİ : Davacı tarafından, 2015/8 Sayılı Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi Hakkında Kararın Uygulama Usul ve Esaslarına İlişkin Genelgenin 34. maddesinin 7. fıkrasının iptali istenilmektedir.

DAVACININ_İDDİALARI : Davacı tarafından, 2015/8 Sayılı Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi Hakkında Karar çerçevesinde 16-21 Nisan 2018 tarihlerinde gerçekleştirilen “Alım Heyeti” faaliyetine ilişkin ödeme yapılması için idareye başvurulduğu, davalının eksik evrakları talep ettiği, eksiklikler giderilmesine rağmen 22/10/2020 tarihli yazı ile 3 ay içinde giderilmediği gerekçesiyle başvurunun reddedildiği, 2015/8 Sayılı Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi Hakkında Kararda eksik evrakların tamamlanması ile ilgili 3 aylık süre olmadığı, Genelge ile getirilen sınırlamanın hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

DAVALININ_SAVUNMASI : Davalı idarece, öncelikle usul yönünden, davanın süresinde olmadığı, 22/10/2020 tarihli işlemin yeni bir ret işlemi olmayıp, mevcut durumun açıklanmasından ibaret olduğu, dolayısıyla bu işleme dayanarak düzenleyici işleme dava açılamayacağı, 18/06/2020 tarihli işlemle davacının destek başvurusunun reddedildiği, bu nedenle 60 gün içinde dava açılması gerekirken açılmadığı, 21/12/2020 tarihinde açılan davanın süresinde olmadığı, ayrıca davacının dava konusu düzenlemeden önceki başvurularında da bilgisi olduğu, esas yönünden ise; davacının 2015 yılından bu yana aktif şekilde Devlet yardımından faydalandığı, 94/6401 sayılı Bakanlar Kurulu kararı, 2015/8 Para-Kredi ve Koordinasyon Kurulu Kararı ile anılan Devlet yardımı programının işleyişine ilişkin tüm hususları düzenleme yetkisinin Bakanlığa verildiği, söz konusu yetkinin kuruluşları destek kapsamı dışına çıkarma, destek miktarını sınırlama gibi “yaptırım” niteliğinde işlemleri dahi içerdiği, bu çerçevede eksik evrak tamamlanması için 3 aylık süre belirlenmesinin kamu hizmetinin etkili işleyişini ve 2015/8 sayılı kararın hedeflerine ulaşılabilmesini teminen getirilmiş olduğu, “yaptırım” yetkisi de dikkate alındığında evleviyetle Bakanlığın düzenleme yetkisi içinde olduğu, herhangi bir süre bulunmamasının dosyaları sürüncemede bırakacağı, 3 aylık sürenin tarafsızlık, hukuki güvenlik, idari istikrar ilkelerinin gereği olarak öngörüldüğü, ayrıca Genelgede pek çok benzer süre düzenlemesi olduğu, 3 aylık sürenin eksikliklerin tamamlanması için yeterli bir süre olduğu, zira belgelerin aslının talep edilmediği, örneklerinin yeterli olduğu, yurt dışı bile olsa elektronik posta yolu ile temin edilebildiği ve düzenlemede hukuka aykırılık bulunmadığı savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Davanın süre aşımı nedeniyle reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesi uyarınca hazırlanan Tetkik Hâkiminin raporu ve sözlü açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra yürütmenin durdurulması istemi hakkında bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Davacı tarafından, 05/02/2019 tarihli dilekçeyle 16/04/2018-21/04/2018 tarihlerinde gerçekleştirilen “Alım Heyeti” faaliyetine ilişkin destekleme başvurusunda bulunulmuş, davalı idare tarafından ise eksik belgelerin tamamlanmasına ilişkin 11/02/2019 tarihli yazı elektronik tebligat ile 16/02/2019 tarihinde davacıya tebliğ edilmiştir.
Davacı tarafından, 20/05/2019 tarihli dilekçe ile idarece gönderilen yazının içeriğine ulaşılamadığı, şifahi olarak öğrendikleri ve eksikliklerin tamamlandığı belirtilmiştir.
Davalı idare tarafından ise elektronik tebligata ilişkin hizmet sağlayıcısı şirkete davacının bu iddiası iletilmiş ve bilgi istenmiş, hizmet sağlayıcısı şirket tarafından 11/02/2019 tarihli yazının davacıya iletildiği bildirilmiştir.
Bunun üzerine, 18/06/2020 tarihli işlem ile 2015/8 Sayılı Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi Hakkında Kararın Uygulama Usul ve Esaslarına İlişkin Genelgenin 34. maddesinin 7. fıkrası gereği eksik bilgi ve belgelerin 3 ay içerisinde tamamlanması gerektiği, davacı tarafından 3 aylık sürenin son günü olan 17/05/2019 tarihine kadar eksiklikler tamamlanmadığından destek başvurusunun reddedildiği davacıya 23/06/2020 tarihinde tebliğ edilmiştir.
Davacı tarafından, 24/08/2020 tarihli dilekçe ile yüklenici firmalardan kaynaklı gecikmeler olduğu, bu nedenle dosyanın yeniden değerlendirilmesi talep edilmiş, 22/10/2020 tarihli işlem ile mevzuat çerçevesinde talebin kabul edilmediği hususu davacıya 27/10/2020 tarihinde tebliğ edilmiştir.
Bunun üzerine de 21/12/2020 havale tarihli dilekçeyle bakılmakta olan dava açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:

İlgili Mevzuat:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 'Dilekçeler üzerine ilk inceleme' başlıklı 14. maddesinin 3. fıkrasında, dilekçelerin, Danıştayda daire başkanının görevlendireceği bir tetkik hakimi, idare ve vergi mahkemelerinde ise mahkeme başkanı veya görevlendireceği bir üye tarafından: a) Görev ve yetki, b) İdari merci tecavüzü, c) Ehliyet, d) İdari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı, e) Süre aşımı, f) Husumet, g) 3 ve 5 inci maddelere uygun olup olmadıkları yönlerinden sırasıyla inceleneceği; 'İlk inceleme üzerine verilecek karar' başlıklı 15. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde, süre aşımı yönünden yapılan incelemede Kanuna aykırılık görülürse davanın reddine karar verileceği hususları hüküm altına alınmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Dava açma süresi" başlıklı 7. maddesinde,
"1. Dava açma süresi, özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştayda ve idare mahkemelerinde altmış ve vergi mahkemelerinde otuz gündür. ...
4. İlanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresi, ilan tarihini izleyen günden itibaren başlar. Ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililer, düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açabilirler. Düzenleyici işlemin iptal edilmemiş olması bu düzenlemeye dayalı işlemin iptaline engel olmaz." hükmüne;
"Üst makamlara başvurma" başlıklı 11. maddesinde ise,
"1. İlgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılması üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebilir. Bu başvurma, işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durdurur.
2. Altmış gün içinde bir cevap verilmezse istek reddedilmiş sayılır.
3. İsteğin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması halinde dava açma süresi yeniden işlemeye başlar ve başvurma tarihine kadar geçmiş süre de hesaba katılır." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Dosyanın incelenmesinden; davacı tarafından 05/02/2019 tarihli dilekçeyle davalı idareye 16/04/2018-21/04/2018 tarihlerinde gerçekleştirilen “Alım Heyeti” faaliyetine ilişkin destekleme başvurusunda bulunulduğu, davalı idare tarafından eksik belgelerin tamamlanmasına ilişkin 11/02/2019 tarihli yazının davacıya tebliğ edildiği, davacı tarafından, 20/05/2019 tarihli dilekçe ile eksikliklerin tamamlandığının belirtildiği, davalı idare tarafından 18/06/2020 tarihli işlem ile 3 aylık sürenin son günü olan 17/05/2019 tarihine kadar eksiklikler tamamlanmadığından destek başvurusunun reddedildiğinin davacıya 23/06/2020 tarihinde tebliğ edildiği, davacı tarafından, 24/08/2020 tarihli dilekçe ile dosyanın yeniden değerlendirilmesinin talep edildiği, 22/10/2020 tarihli işlem ile bu talebin reddedildiği ve davacıya 27/10/2020 tarihinde tebliğ edildiği görülmektedir.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerine göre, ilan tarihini izleyen günden itibaren işlemeye başlayan dava açma süresi içerisinde idari davaya konu edilmeyen düzenleyici işlemlerin, bu tarihten sonra davaya konu edilebilmeleri için, ilgili hakkında bir uygulama işlemi tesis edilmiş olması ve bu uygulama işlemi üzerine dava açma süresi içerisinde düzenleyici işleme karşı dava açılması gerekmektedir.
Bu durumda, davacının destek başvurusunun dava konusu düzenleme esas alınarak 18/06/2020 tarihli işlem ile reddedilmesi ve bu işleme yapılan itirazın da 22/10/2020 tarihli işlem ile reddedilmesi üzerine 21/12/2020 tarihinde açılan davanın, süre aşımı nedeniyle esasının incelenmesine hukuken olanak bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :

Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN SÜRE AŞIMI NEDENİYLE REDDİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen ...TL yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen ...TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
4. Kullanılmayan ...TL yürütmenin durdurulması harcının istemi halinde, posta gideri avansından artan tutarın ise kararın kesinleşmesinden sonra istemi halinde davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen otuz (30) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 24/01/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.