MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 23.07.2015 gününde verilen dilekçe ile önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına dair verilen 22.03.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Davacı vekili, müvekkilinin paydaşı olduğu dava konusu 78 ada 3 parsel sayılı taşınmazda, 08.05.2015 tarihli satış işlemiyle davalıya satılan hissenin, önalım hakkı nedeniyle müvekkili adına tesciline karar verilmesini talep etmiş, daha sonra davalının dava konusu taşınmazdaki hissesini 28.10.2015 tarihli resmi senetle Toroslar Belediye Başkanlığına devrettiğini belirterek 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 125. maddesi doğrultusunda 65.615,00 TL tazminatın satış tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, dava konusu 78 ada 3 parsel sayılı taşınmazda imar uygulaması yapılarak taşınmazın altı parçaya ifraz edildiğini, müvekkiline ve davacıya 90 ada 4 parsel sayılı taşınmazdan pay verildiğini, 90 ada 4 parsel sayılı taşınmazın da Toroslar Belediyesince kamulaştırıldığını beyan ederek davanın konusuz kaldığını savunmuştur.
Mahkemece, dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmiştir.
Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir.
Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara bu satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve satışın yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir.
Önalım hakkının kullanılmasında davacının dayandığı pay elbirliği mülkiyetine konu ise tüm ortakların birlikte dava açması veya birinin açtığı davaya diğerlerinin muvafakat etmesi gerekir. Çünkü bu gibi hallerde 11.10.1982 tarihli ve 3/2 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca davanın tereke adına açıldığının kabulü gerekir. Davaya muvafakat, duruşmaya gelip bu konuda beyanda bulunmakla veya imzası noterce onaylı muvafakat belgesi ibraz edilmesi suretiyle yahut davacı adına davayı takip eden avukata vekalet verilmesi ile sağlanabilir. Bu yolda ortakların tümünün muvafakati sağlanamazsa Türk Medeni Kanununun 640. maddesi hükmü uyarınca murisin terekesine görevli mahkemede temsilci atanması için davacıya süre verilir. Temsilci davacı dışında biri olursa davacının sıfatı sona ereceğinden davayı temsilci takip eder. Dava hakkına ilişkin olan bu hususun hakim tarafından kendiliğinden öncelikle nazara alınması gerekir.
Somut olaya gelince; dosya içerisindeki tapu kayıtlarının incelenmesinden davacının dava konusu taşınmazda 26733/1695769 payda iştirak halinde malik olduğu anlaşılmıştır. Bu durumda mahkemece, davacıya diğer iştirak malikleri ... ..."nın davaya muvafakatinin sağlaması veya miras ortaklığına temsilci tayin etmesi için süre verilmeli, taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esası hakkında bir karar verilmelidir.
Mahkemece, değinilen hususlar gözardı edilerek yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
Kabule göre de; dava konusu 90 ada 4 parsel sayılı taşınmazda yapılan kamulaştırma işlemi ile ilgili yeterli araştırma yapılmadan karar verilmesi de doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair hususların şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22/10/2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.