Danıştay 6. Daire 2021/9596 Esas 2022/757 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/9596
Karar No : 2022/757

TEMYİZ EDEN TARAFLAR : 1- (DAVACI) ...
VEKİLİ : Av. ...
2- (DAVALI) ... Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF : 1- ... Bakanlığı
2- ...

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul ili, Pendik ilçesi, Kurtköy, ... Mahallesi, ...pafta, ... ada, ... sayılı parselde yer alan taşınmaz, imar planında "Temel Eğitim Alanı" olarak ayrıldığı halde kullanım amacı doğrultusunda kamulaştırılmaması nedeniyle mülkiyet hakkının süresi belirsiz şekilde kısıtlandığından bahisle taşınmazın değerine karşılık fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 2.208.193,00-TL'nin (Islah edilmiş haliyle 3.070.860,57-TL) adli yargıda ilk dava açılma tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davanın kabulü yolundaki İdare Mahkemesi kararının Danıştay Altıncı Dairesinin 28/09/2016 tarih ve E:2015/11474, K:2016/4917 sayılı kararıyla bozulması üzerine bozma kararına uyularak kanun değişikliği gereğince davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığı yolundaki İdare Mahkemesi kararının Danıştay Altıncı Dairesinin 18/11/2019 tarih ve E:2018/5605, K:2019/11351 sayılı kararıyla bozulması üzerine bozma kararına uyularak davanın kabulüne, davacı tarafından talep edilen 3.070.860,57-TL kamulaştırmasız el atma bedelinin; 2.208.193,00-TL'lik kısmının dava tarihinden (04/10/2013) itibaren, 862.667,57-TL'lik kısmının da ıslah tarihinden (04/03/2015) itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idarece davacıya ödenmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
1- Davacı tarafından, dava konusu taşınmazın mülkiyetinin Maliye Hazinesine devredildiği, taşınmaz bedelinin de hesabına yatırıldığı, bedelin fazlaya ilişkin haklar saklı tutulmak kaydıyla alındığı, sadece faiz başlangıç tarihi ve vekalet ücreti yönünden temyiz edildiği ileri sürülmektedir.
2- Davalı Milli Eğitim Bakanlığı tarafından, dava konusu taşınmazın bulunduğu alana ilişkin planın ilgili belediye tarafından yapıldığı, idarelerine bir kusur atfedilemeyeceği, taşınmaza herhangi bir fiili müdahalelerinin bulunmadığı, bilirkişi raporunun usulüne uygun düzenlenmediği belirtilerek Mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI :
1- Davalı Milli Eğitim Bakanlığı tarafından davacının temyiz isteminin usul ve hukuka uygun olmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
2- Davacı tarafından davalının temyiz isteminin usul ve hukuka uygun olmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının maliki olduğu, " İstanbul ili, Pendik ilçesi, Kurtköy, ... Mahallesi, ... pafta, ... ada, ... sayılı parsel"de yer alan taşınmazın, imar planında "Temel Eğitim Alanı" olarak ayrıldığı halde kullanım amacı doğrultusunda kamulaştırılmadığı, yapılan uzlaşma başvurusunun sonuçsuz kaldığı, ilk olarak ... tarihinde ... Asliye Hukuk Mahkemesinde E.... sayıyla açılan davada görevsizlik kararı verilmesi üzerine, kamulaştırmasız el atılmak suretiyle mülkiyet hakkının süresi belirsiz şekilde kısıtlandığından bahisle taşınmazın değerine karşılık fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 2.208.193,00-TL'nin (Islah edilmiş haliyle 3.070.860,57-TL) adli yargıda ilk dava açılma tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun 10. maddesinde: "Belediyeler; imar planlarının yürürlüğe girmesinden en geç 3 ay içinde, bu planı tatbik etmek üzere 5 yıllık imar programlarını hazırlarlar. Beş yıllık imar programlarının görüşülmesi sırasında ilgili yatırımcı kamu kuruluşlarının temsilcileri görüşleri esas alınmak üzere Meclis toplantısına katılır. Bu programlar, belediye meclisinde kabul edildikten sonra kesinleşir. Bu program içinde bulunan kamu kuruluşlarına tahsis edilen alanlar, ilgili kamu kuruluşlarına bildirilir. Beş yıllık imar programları sınırları içinde kalan alanlardaki kamu hizmet tesislerine tahsis edilmiş olan yerleri ilgili kamu kuruluşları, bu program süresi içinde kamulaştırırlar. Bu amaçla gerekli ödenek, kamu kuruluşlarının yıllık bütçelerine konulur.
İmar programlarında, umumi hizmetlere ayrılan yerler ile özel kanunları gereğince kısıtlama konulan gayrimenkuller kamulaştırılıncaya veya umumi hizmetlerle ilgili projeler gerçekleştirilinceye kadar bu yerlerle ilgili olarak diğer kanunlarla verilen haklar devam eder." hükmü yer almaktadır.
2942 sayılı Kamulaştırma Kanununa 07.09.2016 tarihinde yürürlüğe giren 6745 sayılı Yatırımların Proje Bazında Desteklenmesi ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 33. maddesi ile eklenen Ek Madde 1'de; "Uygulama imar planlarında umumi hizmetlere ve resmi kurumlara ayrılmak suretiyle mülkiyet hakkının özüne dokunacak şekilde tasarrufu hukuken kısıtlanan taşınmazlar hakkında, uygulama imar planlarının yürürlüğe girmesinden itibaren beş yıllık süre içerisinde imar programları veya imar uygulamaları yapılır ve bütçe imkânları dâhilinde bu taşınmazlar ilgili idarelerce kamulaştırılır veya her hâlde mülkiyet hakkını kullanmasına engel teşkil edecek kısıtlılığı kaldıracak şekilde imar planı değişikliği yapılır/yaptırılır." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlıkta; davacı tarafından, 30/08/2021 tarihli temyiz dilekçesinde ve 27/07/2016 tarihinde Danıştay Yazı İşleri Müdürlüğü kayıtlarına giren beyan dilekçesinde dava konusu taşınmazın Hazine Maliyesi adına tapuda devir ve tescil işlemlerinin gerçekleştirildiği ve karşılığında 3.665.022,00 TL kamulaştırmasız el atma bedelinin hesabına yatırıldığı belirtilerek, tapuda devre ilişkin ... tarihli ... yevmiye numaralı resmi senetin ve Maliye Hazinesinin malik olarak göründüğü dava konusu taşınmaza ait tapu senedi örneklerinin sunulduğu görülmektedir.
Bu durumda; yargılama devam ederken, dava konusu istemin idare tarafından karşılanması ve dava konusu taşınmazın idare adına tapuya tescil edilmesi nedeniyle , İdare Mahkemesince konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan tarafların temyiz istemlerinin kabulüne,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle kabulüne ilişkin temyize konu ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 25/01/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY (X) :
Dava konusu taşınmazın idare adına tapuya tescil edilmesinin, ... İdare Mahkemesinin ... tarihli E:..., K: ... sayılı davanın kabulü kararının uygulanması neticesinde gerçekleştiği gibi tarafların uyuşmazlığın sona erdiğine yönelik kabul ya da davadan feragate ilişkin herhangi bir beyanları bulunmadığından, Dairemizce dosyanın esasına girilerek inceleme yapılması suretiyle bir karar verilmesi gerektiği, kararın belirtilen gerekçeyle bozulması halinde temyiz istemlerinin kabul edilmiş olmayacağı görüşüyle konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı kararı verilmesi gerektiğine ilişkin Dairemiz kararına katılmıyorum.