
Esas No: 2016/9661
Karar No: 2019/6957
Karar Tarihi: 22.10.2019
Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/9661 Esas 2019/6957 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 20/09/2013 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; mahkemenin yetkisizliğine dair verilen 22/01/2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, bankada bulunan para üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi isteğine ilişkindir.
Mahkemece; davanın taşınır mala yönelik ortaklığın giderilmesi istemine ilişkin olduğundan davalının yerleşim yeri mahkemesinin yetkili olduğu gerekçesiyle mahkemenin yetkisizliğine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı temyiz etmiştir.
HMK"nın 33. maddesi gereğince bir davada olayları anlatmak taraflara, hukuki nitelendirme görevi hakime aittir.
HMK"nın 4. maddesinin (b) bendinde taşınır ve taşınmaz mal veya hakkın paylaştırılmasına ilişkin davaların, (ç) bendinde de bu kanun ile diğer kanunların, sulh hukuk mahkemesi veya sulh hukuk hakimini görevlendirdiği davaların sulh hukuk mahkemelerinde görüleceği, TMK"nın 644. maddesinde de bir mirasçı, terekeye dahil malların tamamı veya bir kısmı üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi isteminde bulunduğu takdirde sulh hakimi, diğer mirasçılara çağrıda bulunarak belirleyeceği süre içinde varsa itirazlarını bildirmeye davet edeceği belirtilmektedir.
Yetkinin kesin olduğu davalarda, mahkeme yetkili olup olmadığını, davanın sonuna kadar kendiliğinden araştırmak zorundadır; taraflar da mahkemenin yetkisiz olduğunu her zaman ileri sürebilir. Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz. Mahkeme, yetkisizlik kararında yetkili mahkemeyi de gösterir. Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içerisinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hale gelir. (HMK m. 19).
Somut olayda; dava dilekçesindeki anlatımlara ve dosya kapsamına göre davacının talebi, muristen intikal eden banka hesaplarındaki paranın elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi isteğine ilişkindir. Dava ilk olarak ... Sulh Hukuk Mahkemesinde açılmış, davalı yetki itirazında bulunarak ... Mahkemelerinin yetkili olduğunu savunmuş, mahkemece de yetki itirazı dikkate alınarak paranın bulunduğu yer olduğu değerlendirilen ... Nöbetçi Sulh Hukuk Mahkemesinin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. Dosya daha sonra ... 2. Sulh Hukuk Mahkemesine tevzii edilmiş, bu defa işin tereke ile ilgili olduğu gerekçesiyle Ahkam-ı Şahsiye Mahkemesine görevsizlik kararı verilerek ... 3. Sulh Hukuk Mahkemesine gönderilmiştir.
Davalı ... Sulh Hukuk Mahkemesinde yetkisizlik iddiasında bulunarak seçtiği yetkili mahkemeyi ... Mahkemeleri olarak belirtmiştir. Davalı taraf ... 3. Sulh Hukuk Mahkemesinin yetkisine ilişkin bir itirazda bulunmadığı halde mahkemece re"sen yetkisizlik kararı verildiği anlaşılmaktadır. Hukuk Muhakemeleri Kanununun 11. maddesi kapsamında bulunmayan ve kesin yetki halinin söz konusu olmadığı eldeki davada aynı Kanunun 116. ve 117/1. maddeleri gereği ilk itiraz olarak cevap dilekçesinde yetkili mahkeme olarak ... Mahkemelerinin tercih edildiği dikkate alınmadan mahkemece re"sen yetkisizlik kararı verilmesi doğru görülmemiş hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 22.10.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.