MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı verilen kararın süresi içinde asıl ve birleştirilen 2009/429 E. sayılı davada davacılar ... ve ... vekili, birleştirilen 2009/429 E., 2010/658 E. ve 2011/495 E. sayılı davalarda davalı ... Sigorta A.Ş( ... Sigorta A.Ş) vekili ile asıl ve birleştirilen 2009/364 E. sayılı davada davalı ... Otom. Taş. Gıda Ürün. Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Asıl davada davacılar vekili, davalı sürücü ..."in kullandığı, davalı ... Otom. Taş. Gıda Ürün. Tic. Ltd. Şti."ye ait aracın davacıların eşi/babası desteği kargo kamyonuna yük taşıyan yaya haldeki ..."a çarparak desteğin ölümüne neden olduğunu bildirerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla eşi ... ve küçük oğlu ... için ayrı ayrı 250,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı, ayrı ayrı 40.000,00 TL manevi tazminatın tahsilini talep etmiştir.
Birleştirilen ... Asliye Hukuk Mahkemesi 2009/429 E. sayılı dosyada davacılar vekili, asıl dosyadaki maddi taleplerini davalı karşı araç trafik sigortacısına ve manevi taleplerini ise ihtiyari mali sigortacısına yöneltmiştir.
Birleştirilen ... Asliye Hukuk Mahkemesi 2009/364 E. sayılı dosyasında davacı vekili, aynı kaza nedeni ile araçta yaralanan yolcu ... için müvekkiline çarpan aracın maliki şirketten ve sürücüsünden 30.000,00 TL manevi tazminatın, müvekkiline çarpan aracın trafik sigortacısı, sürücü ve malikinden 10.000,00 TL maddi tazminatın tahsilini talep etmiştir.
Birleştirilen ... Asliye Hukuk Mahkemesi 2010/658 E. sayılı dosyasında davacı vekili, davacı arka kasada yaralanan yolcu ..."nin kaza neticesinde oluşan maluliyeti nedeniyle uğradığı maddi ve bedensel zararlar nedeni ile yapmak zorunda kaldığı harcamalar mevcut ve muhtemel gelir kaybı nedeniyle 7.500,00 TL maddi tazminatın tahsilini istemiştir.
Birleştirilen ... Asliye Hukuk Mahkemesi 2011/494 E. sayılı dosyasında davacı vekili, davacı arka kasada yaralanan yolcu ... müvekkilinin tedavi gördüğü süre esnasında işinden kalması, geçimini sağlayacak hiçbir kazanç elde edememesi ve maluliyeti nedeniyle geleceğe
yönelik gelir kaybı zararları, bir türlü sonu gelmeyen tedavi masrafları, nedeniyle maddi sıkıntılar içinde olduğunu ileri sürerek 8.000,00 TL maddi tazminatın tahsilini istemiştir.
Birleştirilen ... Asliye Hukuk Mahkemesi 2011/495 E. sayılı dosyasında davacı vekili, davacı arka kasada yaralanan yolcu ...’nin manevi zararı nedeniyle 30.000,00 TL manevi tazminatın tahsilini istemiştir.
Asıl ve birleştirilen 2009/429 E. sayılı dosyada davacılar vekili 07/10/2013 tarihli dilekçesiyle maddi tazminat taleplerini davacı ... yönünden 144.045,85 TL, davacı ... yönünden 40.605,21 TL olarak ıslah etmiş, birleştirilen 2009/364 E. sayılı dosyada davacı vekili 29/08/2013 tarihli dilekçesiyle davasını ... ve ... Otom. Taş. Gıda Ürün. Tic. Ltd. Şti. yönünden 25.780,50 TL olarak ıslah etmiştir.
Asıl ve birleştiren davalarda davalılar vekilleri, davaların reddini savunmuştur.
Yapılan yargılama sonucu davanın kısmen kabulüne dair verilen hüküm, birleştirilen davada davacı ... vekili, asıl-birleştirilen davada davacılar ... ve ... vekili, birleştirilen davada davalı ... Sigorta A.Ş vekilinin temyizi üzerine, Dairemizin 09.03.2017 gün ve 2015/1728 E. 2017/2546 K. sayılı ilamı ile birleştirilen dava dosyaları birbirlerinden bağımsız ayrı bir dava olup, birleştirilen her dava hakkında usul hükümlerine göre ayrı ayrı hüküm kurulması gerekirken asıl ve birleştirilen davalar yönünden ayrı ayrı hüküm kurulmamış olması usul ve yasaya aykırı bulunarak bozulmuştur. Mahkemece, uyulmasına karar verilen bozma ilamı, toplanan delillere göre; asıl davada davacı eş ... için 108.749,10 TL destekten yoksun kalma tazminatı ile 35.000,00 manevi tazminatın, davacı çocuk ... için 29.662,96 TL destekten yoksun kalma tazminatı ile 30.000,00 manevi tazminatın tüm davalılardan müşterek müteselsilen haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline; 2009/429 E. sayılı dosyada davacı eş ... için 108.749,10 TL destekten yoksun kalma tazminatı ve davacı çocuk ... için 29.662,96 TL destekten yoksun kalma tazminatının her iki davalı ... şirketinden müşterek müteselsilen (tahsilde tekerrür olmamak ve poliçe limiti ile sınırlı sorumlu olmak kaydı ile) tahsiline, çocuk ... için 30.000,00 TL, eş ... için 35.000,00 TL manevi tazminatın davalı ... Sigorta A.Ş’den (tahsilde tekerrür olmamak ve poliçe limiti ile sınırlı sorumlu olmak kaydı ile) tahsiline; 2009/364 E. sayılı dosyada ...tarafından yapılan ödemenin tenzilinden sonra kalan 18.461,50 TL sürekli iş göremezlik tazminatının ve 20.000,00 TL manevi tazminatın haksız fiil tarihi olan 18/11/2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Otomotiv Taş. Gıda Ür. Tic. Ltd. Şti. ve ..."den müştereken ve müteselsilen tahsiline, davalı ...aleyhine açılan davanın davacı tarafından ibra edilmesi nedeniyle esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davacının geçici iş göremezlik ve iyileşme giderleri talepleri yönünden zararlarının SGK tarafından karşılandığının anlaşılması nedeniyle reddine; 2010/658 E. sayılı dosyada davacı ...’nün sürekli iş göremezlik zararı talebinin kabulü ile 7.500,00 TL’nin dava tarihi olan 26/11/2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, (tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla ve sigorta poliçe limitleriyle sınırlı olmak üzere) davalıdan tahsiline, davacı ...’nün geçici iş göremezlik ve iyileşme giderleri talebi yönünden zararlarının SGK tarafından karşılandığının anlaşılması nedeniyle reddine; 2011/494 E. sayılı dosyada açılan davanın reddine, 2011/495 E. sayılı dosyada davacı ...’nün manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 20.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihi olan 29/09/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte (tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla ve sigorta poliçe limitleriyle sınırlı olmak üzere) davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm, asıl ve birleştirilen 2009/429 E. sayılı davada davacılar ... ve ... vekili, birleştirilen 2009/429 E., 2010/658 E. ve 2011/495 E. sayılı davalarda davalı ... Sigorta A.Ş( ... Sigorta A.Ş) vekili ile asıl ve birleştirilen 2009/364 E. sayılı davada davalı ... Otom. Taş. Gıda Ürün. Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-) Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına göre, asıl ve birleştirilen 2009/429 E. sayılı davada davacılar ... ve ... vekili, birleştirilen 2009/429 E., 2010/658 E. ve 2011/495 E. sayılı davalarda davalı ... Sigorta A.Ş( ... Sigorta A.Ş) vekili ile asıl ve birleştirilen 2009/364 E. sayılı davada davalı ... Otom. Taş. Gıda Ürün. Tic. Ltd. Şti. vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-) Asıl ve birleştirilen 2009/ 429. E. sayılı dava, ölümlü/yaralamalı trafik kazası nedeniyle, ölenlerin yakınlarının, 818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 45/2. (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 53/3.) maddesi gereği, destekten yoksun kalma tazminatı ve manevi tazminat istemine; birleştirilen 2009/364 E. sayılı dava, ölümlü/yaralamalı aynı trafik kazası nedeniyle cismani zarardan kaynaklı maddi ve manevi tazminat istemine; birleştirilen 2010/658 E. ve 2011/494 E. sayılı dava, cismani zarardan kaynaklı maddi tazminat istemine; birleştirilen 2011/494 E. sayılı dava, cismani zarardan kaynaklı manevi tazminat istemine ilişkindir. Davaya konu kaza ve dava tarihi itibariyle yürürlükte olan 5510 sayılı Kanun"un 21. maddesinin 1. fıkrasında; "iş kazası ve meslek hastalığı, işverenin kastı veya sigortalıların sağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırı bir hareketi sonucu meydana gelmişse, Kurumca sigortalıya veya hak sahiplerine bu Kanun gereğince yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri toplamı, sigortalı veya hak sahiplerinin işverenden isteyebilecekleri tutarlarla sınırlı olmak üzere, Kurumca işverene ödettirilir. İşverenin sorumluluğunun tespitinde kaçınılmazlık ilkesi dikkate alınır" düzenlemesine; aynı maddenin 4. fıkrasında ise "iş kazası, meslek hastalığı ve hastalık, üçüncü bir kişinin kusuru nedeniyle meydana gelmişse, sigortalıya ve hak sahiplerine yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değerinin yarısı, zarara sebep olan üçüncü kişilere ve şayet kusuru varsa bunları çalıştıranlara rücu edilir" düzenlemesine yer verilmiştir.
Somut olayda; davacı ... ve ...’nın desteği olan ...’ın kargo kamyonuna yük taşıdığı esnada davaya konu kazanın gerçekleştiği ve davacılar desteğinin öldüğü anlaşılmaktadır. Davaya konu kaza nedeniyle SGK Başkanlığı tarafından davacılara ödeme yapılıp yapılmadığının araştırılması için yazılan yazılara, dava dışı SGK Başkanlığı tarafından verilen cevaplarda, olayın iş kazası olarak kabul edildiği ve davacılara yapılan ödemelerin ilk peşin sermaye değerlerinin (davacı ... için 70.593,51 TL, davacı ... için 21.884,50 TL) bildirildiği görülmektedir. Ayrıca, UYAP üzerindeki kayıtlardan davalı yana da, SGK Başkanlığı tarafından davacılara yapılan ödemelerin davalılardan rücusu amacıyla, ... Asliye Hukuk Mahkemesinin(İş Mahkemesi Sıfatıyla) 2013/197 Esas sayılı dosyasında dava açıldığı anlaşılmakla; SGK"nın davacılara
ödediği bedellerin tazminattan düşülmesi gerektiği savunulmuştur. Mahkemece, destek ... Kaygısız"ın hak sahiplerine SGK tarafından ödenen bedellerin yarısının, ödeme yapılan davacıların tazminatlarından düşülmesiyle belirlenen miktarların hüküm altına alındığı görülmektedir. İfade olunan tüm bu hususlar karşısında; davacılar ... ve ... lehine ve davalılar aleyhine sebepsiz zenginleşmenin önüne geçilebilmesi bakımından, dava dışı SGK Başkanlığı tarafından, davacıların desteğinin ölümü nedeniyle davacılara ödenen bedellerin rücuen tahsili için ... Asliye Hukuk Mahkemesinin(İş Mahkemesi Sıfatıyla) 2013/197 Esas sayılı dosyası ile davanın sonuçlanmasının beklenmesi; bu davadaki hüküm ile 5510 sayılı Kanundaki düzenlemeler de dikkate alınarak SGK"nın davacılar ... ve ...’ya ödediği bedellerin davacılar için hesaplanacak tazminattan düşülüp düşülmeyeceği ve düşülecekse miktarının ne olacağı konusunda, gerekirse ek rapor alınıp oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle, yazılı biçimde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir.
3-) Motorlu Kara Taşıt Araçları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın 1. maddesine göre, sigortacı, zorunlu mali sorumluluk sigortası poliçe limitinin dışında (üstünde) kalan miktardan başlayıp ihtiyari mali sorumluluk sigortası teminat limitine kadar sorumludur.
2009/429 E., 2010/658 E. ve 2011/495 E. sayılı davalarda davalı ... ... Sigorta A.Ş(... Sigorta A.Ş), kazaya karışan ve diğer davalıların malik/sürücüsü oldukları karşı aracı, ihtiyari mali mesuliyet sigorta poliçesi ile teminat altına almış olup davalı ... şirketinin ihtiyari mali mesuliyet sigorta poliçesi dosyaya ibraz edilmiştir. Kazaya karışan karşı aracın zorunlu mali sorumluluk sigortacısı 2009/194 E. ve 2009/364 E. sayılı dosyalardaki davalı ...Ş. olup, kaza tarihindeki poliçe teminat limiti yaralanma ve ölüm şahıs başına 125.000,00 TL’dir.
Mahkemece, 2010/658 E. sayılı birleştirilen davada hükmedilen maddi tazminat miktarının zorunlu mali sorumluluk sigortası teminat hadlerinde kalması ve davalı ... ... Sigorta A.Ş’nin tazminat sorumluluğu bulunmadığı gözetilerek, 2010/658 E. sayılı birleştirilen davada aleyhindeki davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
Yine 2009/429 E. sayılı birleştirilen davada davacı eş ... için 108.749,10 TL, çocuk için 29.662,96 TL destekten yoksun kalma hükmedilmekle zorunlu mali sorumluluk sigortası kişi başına sakatlanma/ölüm teminat limiti olan 125.000,00 TL aşılmakla aşan kısım kadar davalı ... ... Sigorta A.Ş’nin tazminat sorumluluğu bulunduğu gözetilerek karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
4-) Manevi tazminat zenginleşme aracı olmamakla beraber, bu yöndeki talep hakkında hüküm kurulurken olay sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amaçlanmalı ve bu sebeple tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli de göz önünde tutularak, hak ve nasafet kuralları çerçevesinde bir sonuca varılmalıdır. Zira, M.K.nun 4. maddesinde, kanunun takdir hakkı verdiği hallerde hakimin hak ve nasafete göre hükmedeceği öngörülmüştür.
Yukarıda belirtilen hususlar dikkate alındığında, birleştirilen 2009/364 E. sayılı davada davalı ... Otom. Taş. Gıda Ürün. Tic. Ltd. Şti. vekili ile birleştirilen 2011/495 E. sayılı davada davalı ... Sigorta A.Ş(... Sigorta A.Ş) vekilinin temyiz itirazının kabulüyle birleştirilen 2009/364 E. sayılı dava ile birleştirilen 2011/495 E. sayılı davada davacı ... için takdir olunan manevi tazminatın bir miktar fazla olduğu görülmüş ve hakkaniyete uygun bir manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın davalı ... Sigorta A.Ş ve ... Otom. Taş. Gıda Ürün. Tic. Ltd. Şti. yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle asıl ve birleştirilen 2009/429 E. sayılı davada davacılar ... ve ... vekili, birleştirilen 2009/429 E., 2010/658 E. ve 2011/495 E. sayılı davalarda davalı ... Sigorta A.Ş(... Sigorta A.Ş) vekili ile asıl ve birleştirilen 2009/364 E. sayılı davada davalı ... Otom. Taş. Gıda Ürün. Tic. Ltd. Şti. vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle asıl ve birleştirilen 2009/429 E. sayılı davada davacılar ... ve ... vekili ile birleştirilen 2009/429 E. sayılı davada davalı ... Sigorta A.Ş(... Sigorta A.Ş) vekilinin temyiz itirazlarının; (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle birleştirilen 2009/429 E. sayılı davada ve birleştirilen 2010/658 E. sayılı davada davalı ... Sigorta A.Ş(... Sigorta A.Ş) vekilinin temyiz itirazlarının; (4) numaralı bentte açıklanan nedenlerle birleştirilen 2009/364 E. Sayılı
davada davalı ... Otom. Taş. Gıda Ürün. Tic. Ltd. Şti. vekili ile birleştirilen 2011/495 E. sayılı davada davalı ... Sigorta A.Ş(... Sigorta A.Ş) vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden asıl ve birleştirilen davada davacılar ... ve ... ve birleşen davada davalı ... Sigorta A.Ş(... Sigorta A.Ş), asıl ve birleşen davada davalı ... Otom. Taş. Gıda Ürün. Tic. Ltd. Şti."ye geri verilmesine 25/03/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.