20. Hukuk Dairesi 2018/2414 E. , 2018/3775 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
İcra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkin olarak açılan davada ... 2. Asliye Hukuk ile ... 20. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, rehnin paraya çevrilmesi yolu ile icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
... 2. Asliye Hukuk Mahkemesince; dava, davacının seçimine göre, hem genel ve hem de özel yetkili mahkemede açılabilir. (Bkz. HGK. 5.11.2003, 2003/13-640-627 sayılı kararı) Dava dilekçesinde davalının adresi "... olarak gösterilmiş, davalıya bu adreste usûlüne uygun olarak tebligat yapılmıştır. Bu itibarla davalının yerleşim yeri ... "dur. Dava konusu rehin senedi ... ilçesinde yapılmış olup ifa yeri de ... ilçesidir. Rehin senedinin 8. maddesi ile de ihtilaf halinde ... Mahkemeleri ve İcra Daireleri yetkili kılınmıştır. Davacının adresi rehin senedi ile dava dilekçesi ve davacı vekilinin vekaletnamesinde ... ilçesi olarak gösterilmiş olup davacının yerleşim yeri de ... ilçesidir. Yukarıda belirtilen BK"nın 73.(6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 89.) maddesi gereğince, para alacağının tahsili amacıyla açılan eldeki davada, ... davacı alacaklının yerleşim yeri olmadığı gibi sözleşmenin ifa yeri veya yetki şartı ile yetkili kılınan yerde değildir. Bu nedenle, mahkemenin yetkili olmadığı, yetkili mahkemenin, davalı vekilinin yetki ilk itirazında belirttiği genel yetkili yani davalının yerleşim yeri mahkemesi olan ... Mahkemeleri olduğu gerekçesiyle yetkisizlik yönünde hüküm kurulmuştur.
... 20. Asliye Hukuk Mahkemesince ise her ne kadar ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesince yetkili mahkemeyi ... olarak belirtmesine karşın farklı bir yer mahkemesi olan ... Mahkemesinin yetkili olduğuna karar verilmiş olması doğrudan HMK"nın 26. madesine açık aykırılık teşkil ettiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK"nın 6. maddesi gereğince bir davada genel yetkili mahkeme, davalının yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesidir. Aynı Kanunun 10. maddesinde sözleşmeden doğan davalar için, sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinin de yetkili olduğu belirtilmiştir ki, bu da özel yetkiye ilişkin bir düzenlemedir. Ayrıca BK"nın 73. (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 89.) maddesi uyarınca para alacağına ilişkin davalarda aksi kararlaştırılmadıkça para borcu alacaklının yerleşim yerinde ödenmesi gerektiğinden alacaklının bulunduğu yer mahkemesi de yetkilidir. Dolayısıyla dava, davacının seçimine göre, hem genel ve hem de özel yetkili mahkemede açılabilir. Davacı, davasının bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiç birisinde açmaz ve yetkisiz bir mahkeme de açar ise o zaman seçme hakkı davalılara geçer.
-2-
2018/2414 - 2018/3775
Somut olayada, davacı vekili davalı ile müvekkili şirket arasında 04/09/2009 tarihinde ..."te düzenlenen rehin senedine istinaden davalının müvekkili şirketten satın aldığı ... , 2009 model, ... şasi ve ... motor numaralı, sarı renkli biçerdövere ilişkin borcuna karşılık aynı biçerdöver üzerinde müvekkili şirket lehine rehin alacağı hakkı tesis edildiğini, davalının müvekkili şirkete olan borcunu vadeleri geçmesine rağmen, ödemediği için hakkında ... 1. İcra Müdürlüğünün 2012/7394 Esas sayılı dosyası ile rehnin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibi başlatıldığını, daha sonra rehin konusu taşınırın ... de fiilen haczedildiğini, ancak süresi içerisinde satış talep edilmediğinden dolayı biçerdöverdeki haczin düşmesi nedeniyle ... 2. İcra Müdürlüğünün 2014/3316 Esas sayılı dosyası ile ... 1. İcra Müdürlüğünün 2012/7394 Esas sayılı dosya ile ... 1. İcra Müdürlüğünün 2012/7394 Esas sayılı dosyası borcunun tahsilinden tekerrür olmamak kaydıyla rehnin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibi başlatıldığını, rehin konusu biçerdöverin ... de olması nedeniyle ...İcra Müdürlüğünün 2014/318 Tal. sayılı dosyası ile biçerdöverin fiilî haczi yapılarak Sabri Özer isimli üçüncü şahsa yediemin olarak teslim edildiğini, davalının icra takibine itirazın haksız ve hukuka aykırı olup geçersiz olduğunu ve iptali gerektiğini beyanla davalının ... 2. İcra Müdürlüğünün 2014/3316 Esas sayılı takip dosyasına itirazının iptaline, takibin devamına, borçlunun takip konusu borcu takip dosyasında belirtilen faiziyle ödemeye ve takip konusu alacağın % 20"sinden az olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini vekaleten talep ve dava etmiştir
Dosya kapsamından; davacı şirketin adresinin ... olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın davanın açıldığı ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 14/05/2018 gününde oy birliğiyle karar verildi.