Danıştay 8. Daire 2022/255 Esas 2022/220 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/255
Karar No : 2022/220


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

DAVALI YANINDA MÜDAHİLLER: 1- … İşletmeleri Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
2- … Otobüs Özel Halk Otobüsü Sahipleri ve
İşletmelcileri Esnaf Odası
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:…, Temyiz No:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem: Davacı tarafından, İstanbul İli sınırları içerisinde görevli özel halk otobüsü sisteminin kaldırılarak, ulaşım sisteminin İETT bünyesi içerisinde birleştirilmesi ve gelir garantisi ile hizmet alımına dair … tarih ve … sayılı Belediye Meclis kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davaya konu meclis kararının "Özel Halk Otobüsü İşletmecileri" ile "İETT Genel Müdürlüğü" arasında toplu taşıma hizmetinin yürütülmesine ilişkin esaslarına yönelik olduğu, davacının iddiasının aksine vatandaş tarafından ödenecek ulaşım ücretine veya tarifeye ilişkin olmadığı, daha açık bir ifade ile dava konusu meclis kararı nedeniyle davacının menfaatinin zarar görmesi veya davacı bakımından hukuki bir sonuç doğmasının söz konusu olmadığı anlaşıldığından davacının iptal davasının önkoşulu olan subjektif ehliyet şartını haiz olmadığı bu durumda; dava konusu işlemle, menfaat bağı bulununmayan davacı tarafından açılan davanın, esasının incelenmesinin mümkün olmadığı gerekçesiyle 2577 sayılı Kanun'un 15. maddesinin 1/b bendi hükmü uyarınca davanın ehliyet yönünden reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesinin … tarihli E:…, K:… sayılı kararıyla; istinaf başvurusuna konu Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 6. Fıkrası ve 46. maddesi uyarınca istinaf başvurusunun reddine kesin olarak karar verilmiştir.
Davacı tarafından anılan kararın temyiz edilmesi üzerine … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:…, Temyiz No:… sayılı kararıyla; davanın konusunun 2577 sayılı Kanunun 46. Maddesinde sayılan konular arasında yer almadığı ve Bölge İdare Mahkemesince verilen kararın kesin nitelikte olduğu gerekçesi ile davacının temyiz isteminin reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, dava konusu işlemin, 2577 sayılı Kanun'un "Temyiz" başlıklı 46. maddesi kapsamında bulunduğu ve Anayasa ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin ilgili hükümleri uyarınca temyiz yolunun açık olduğu belirtilerek Bölge İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasına karar verilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "İstinaf" başlıklı 45. maddesinde, "1) İdare ve vergi mahkemelerinin kararlarına karşı, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi, mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki Bölge İdare Mahkemesine, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde istinaf yoluna başvurulabilir...
6) Bölge idare mahkemelerinin 46 ncı maddeye göre temyize açık olmayan kararları kesindir." hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanun'un "Temyiz" başlıklı 46. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; düzenleyici işlemlere karşı açılan iptal davaları hakkında Bölge İdare Mahkemelerinin verdikleri kararların Danıştay'da, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebileceği, (d) bendinde ise; belli bir ticari faaliyetin icrasını süresiz veya otuz gün yahut daha uzun süreyle engelleyen işlemlere karşı açılan iptal davaları hakkında verilen kararların Danıştay'da, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebileceği kurala bağlanmıştır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden; İdare Mahkemelerinin tek hakim sınırı dışında kalan bütün kararlarına karşı mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine istinaf başvurusunda bulunulabileceği, bölge idare mahkemesince istinaf incelemesi üzerine verilen kararlara karşı ise sadece 2577 sayılı Kanun'un 46. maddesinde yer alan konular ile sınırlı olarak Danıştay'a temyiz başvurusunda bulunulabileceği, Bölge İdare Mahkemelerince istinaf incelemesi üzerine verilen ve 46. madde kapsamı dışında olan kararların ise kesin nitelikte olduğu görülmektedir.
Olayda, İstanbul İli sınırları içerisinde görevli özel halk otobüsü sisteminin kaldırılarak, ulaşım sisteminin İETT bünyesi içerisinde birleştirilmesi ve gelir garantisi ile hizmet alımına ve toplu taşıma hizmetinin yürütülmesi sırasında “sabit maliyet + değişken maliyet + kar esaslı” kilometre bazlı sisteme geçilmesine ilişkin 17/09/2020 tarih ve 906 sayılı İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi Kararının iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı, iptali istenen dava konusu kararın 2577 sayılı Kanunun 46. maddesi kapsamına girmeyeceği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, temyiz istemine esas teşkil eden kararın, Bölge İdare Mahkemesinin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 46. maddesi uyarınca temyiz yolu açık olmayan "kesin" kararlarından olduğu anlaşıldığından, temyiz isteminin incelenmesine yasal olanak bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:…, K:…, Temyiz No:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 25/01/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.