Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2015/3393 Esas 2016/257 Karar Sayılı İlamı

Davacılar .. .. vs. ile davalı .. Tur. İnş. Tic. San. Ltd. Şti. arasındaki davadan dolayı Erzurum 3. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 13/01/2015 gün ve 2013/995-2015/7 sayılı hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı .. .. vekili tarafından istenilmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan hakediş alacağının tahsili amacıyla açılan alacak davasıdır. Davacılar taşeron, davalı şirket ise yüklenicidir.
Dava, taşeronlar .. .. ve .. .. tarafından birlikte açılmıştır. Mahkemece yapılan açık yargılama sonucunda davanın davanın reddine karar verilmiş, karar davacılaradan .. .. tarafından yasal süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
Davacıların adi ortaklık hükümlerine göre dava açtıkları anlaşılmaktadır.
Taraf ehliyeti, bir davada taraf olabilme yeteneğini ifade eder. Taraf ehliyeti, medeni (maddi) hukuktaki medeni haklardan yararlanma ehliyetinin usul hukukunda büründüğü şekil olarak anlaşılmalıdır Buna göre; medeni haklardan yararlanma ehliyeti bulunan her gerçek yada tüzel kişi davada taraf ehliyetine sahip kabul edilmelidir. Mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 520 (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 620) ve devamı maddelerinde düzenlenen adi ortaklığın taraf ehliyeti yoktur. Bu nedenle, adi ortaklığa ilişkin davalarda,adi ortaklığı oluşturan kişilerin taraf olarak hep birlikte hareket etmeleri gerekir. Adi ortaklık tarafından açılacak davaların iştirak halinde mülkiyet hükümleri gereği bütün ortaklar tarafından birlikte açılması gerekir. Adi ortaklığa karşı açılacak davalar yönünden ise; ikili bir ayrım yapmak gerekecektir. Davanın konusu paradan başka bir şey ise davanın bütün ortaklara karşı birlikte açılması (mecburi dava arkadaşlığı), davanın konusu para ise; ortaklar bu borçtan müteselsil sorumlu bulunduklarından ortaklardan biri, bazıları yada tümüne karşı (ihtiyari dava arkadaşlığı) dava açılabilecektir.
Taraf ehliyeti, 6100 sayılı HMK"nın 114/1-d maddesi gereğince dava şartlarından olup, taraflarca ileri sürülmese dahi, mahkemece re"sen nazara alınabilecektir.
Sözleşme ve dava tarihinde yürürlükte bulunan 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 638 maddesi hükmüne göre; ortaklık sözleşmesinde aksi kararlaştırılmadıkça adi ortaklar birlikte yada temsilci vasıtasıyla üçüncü kişilere karşı deruhte etmiş oldukları borçlardan müteselsilen sorumlu olurlar. Bu hükme göre alacağa ilişkin bu davanın adi ortakların müteselsil sorumluluğuna dayalı olarak her birine karşı açılması mümkündür. Aynı şekilde dava açılırken ve temyiz yoluna başvuru yaparken de de adi ortakların birlikte hareket etmesi zorunludur.

Tüm bu açıklamalar ışığında somut olaya gelince; dava adi ortaklarca birlikte açılmış ise de temyiz yoluna davacı adi ortaklardan biri tarafından başvurulmuştur. Adi ortaklardan herbiri mecburi dava arkadaşı konumunda bulunduklarından davacı adi ortaklardan .. .."ın tek başına kararı temyiz etmesi mümkün değildir. Diğer adi ortak .. ."ın temyiz talebine muafakatinin bulunup bulunmadığının kararı temyiz eden .. .."a çıkarılacak meşruatlı muhtıra ile belirlenmesi ve buna göre işlem yapılması yönünden dosyanın mahalline GERİ ÇEVRİLMESİNE, 19.01.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.