Yargıtay 4. Ceza Dairesi 2022/5081 Esas 2022/12383 Karar Sayılı İlamı

KARAR

Hakaret suçundan sanık ...'un, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 125/1, 62 ve 52/2. maddeleri gereğince 1.500,00 Türk lirası adlî para cezası ile cezalandırılmasına, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231/5. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair Bursa 9. Sulh Ceza Mahkemesinin 07/11/2013 tarihli ve 2013/675 esas, 2013/1058 sayılı kararının 31/01/2014 tarihinde kesinleşmesini müteakip, sanığın denetim süresi içinde 05/09/2017 tarihinde işlediği kasıtlı suçtan mahkum olduğunun ihbar edilmesi üzerine hakkındaki hükmün açıklanmasına ve 5237 sayılı Kanun'un 125/1, 62 ve 52/2. maddeleri gereğince 1.500,00 Türk lirası adlî para cezası ile cezalandırılmasına dair Bursa 24. Asliye Ceza Mahkemesinin 09/02/2021 tarihli ve 2020/729 esas, 2021/126 sayılı kararının, Adalet Bakanlığı tarafından kanun yararına bozulmasının istenilmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 02/02/2022 gün ve 2022/12162 sayılı istem yazısıyla Dairemize gönderilen dava dosyası incelendi.
İstem yazısında; “Dosya kapsamına göre, anılan kararın kişilerin huzur ve sükununu bozma suçundan verilen hükümlere yönelik istinaf başvurusu üzerine Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 12. Ceza Dairesinin 08/09/2021 tarihli ve 2021/1519 esas, 2021/1389 sayılı kararında da belirtildiği üzere, uzlaştırma prosedürünün uygulandığı soruşturma aşamasında yürürlükte bulunan Ceza Muhakemesi Kanununa Göre Uzlaştırmanın Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 8/3. fıkrasında yer alan, "Cumhuriyet savcısı veya adlî kolluk görevlilerince yapılacak uzlaşma teklifi, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek 1/a veya Ek 1/b sayılı uzlaşmanın mahiyeti ile uzlaşmayı kabul veya reddetmenin hukukî sonuçlarının bulunduğu Uzlaşma Teklif Formlarının hazır bulunan ilgiliye imzalatılarak verilmesi ve formda yer alan bilgilerin açıklanması suretiyle yapılır. Cumhuriyet savcısı veya adlî kolluk görevlisi tarafından, bilgilendirme yükümlülüğünün yerine getirildiğine ve uzlaşma teklifinde bulunulduğuna ilişkin formun imzalı örneği soruşturma evrakı içine konulur." şeklindeki,
Anılan Yönetmeliğin 8/4. fıkrasında yer alan: "Uzlaşma teklifinde bulunmak için çağrı; telefon, telgraf, faks, elektronik posta gibi araçlardan yararlanılmak suretiyle de yapılabilir. Ancak, bu çağrı uzlaşma teklifi anlamına gelmez." şeklindeki ve aynı Yönetmeliğin 9/2. fıkrasında yer alan, "Açıklamalı tebligat, Kanunda belirtilen özel hükümler saklı kalmak koşuluyla bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek 1/a veya Ek 1/b sayılı uzlaşmanın mahiyeti ile uzlaşmayı kabul veya reddetmenin hukukî sonuçlarının bulunduğu Uzlaşma Teklif Formunun, 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu ile 20/8/1959 tarihli ve 4/12059 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Tebligat Tüzüğü hükümlerine uygun olarak tebliğ mazbatalı zarf içerisinde gönderilmesi suretiyle yapılır. Ancak tebligatın yapılamadığı hâllerde bu Yönetmeliğin 11. maddesi hükmü uygulanır." şeklindeki düzenlemeler nazara alındığında;
Dosya kapsamına göre, uzlaşmak istediğini belirten sanığa soruşturma aşamasında kolluk görevlilerince anılan Yönetmelik hükümleri uyarınca 21/06/2013 tarihinde tebliğ edilen Ek/1a formda hangi suçlardan uzlaşma teklif edildiği yazılı olmadığı gibi, uzlaşma müzakereleri için kolluk görevlileri aracılığı ile Cumhuriyet Başsavcılığınca çağrılan ancak bu çağrıya icabet etmeyen katılanlara, usulüne uygun yapılmış bir uzlaşma teklifi bulunmadığı, uzlaşmanın mahiyeti ve sonuçlarını bildirir Ek/1.a veya Ek/1.b formların anılan Yönetmeliğe uygun olarak katılanlara tebliğ edilmediği anlaşılmakla, Yargıtay 3. Ceza Dairesinin 28/10/2015 tarihli ve 2015/15666 esas, 2015/30347 karar sayılı ilamınında da belirtildiği üzere, uzlaşma görüşmelerine davetin uzlaşma teklifi anlamına gelmediği cihetle, soruşturma aşamasında usulüne uygun uzlaşma prosedürü uygulanmadığından, suç tarihi itibariyle 5271 sayılı Kanun'un 253 ve 254. maddeleri uyarınca uzlaşmaya tabi olan suçlar bakımından taraflara anılan maddelerde öngörüldüğü biçimde yöntemine uygun olarak uzlaşma önerisinde bulunulması ve sonucuna göre sanığın hukuki durumunun belirlenmesi gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmemiştir.” denilmektedir.
Hukuksal Değerlendirme:
CMK'nın 253. maddesinde ;
(1) Aşağıdaki suçlarda, şüpheli ile mağdur veya suçtan zarar gören gerçek veya özel hukuk tüzel kişisinin uzlaştırılması girişiminde bulunulur:
a) Soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı suçlar.
b) Şikâyete bağlı olup olmadığına bakılmaksızın, Türk Ceza Kanununda yer alan;
1. Kasten yaralama (üçüncü fıkra hariç, madde 86; madde 88),
2. Taksirle yaralama (madde 89),
3. Tehdit (madde 106, birinci fıkra),
4. Konut dokunulmazlığının ihlali (madde 116),
5. Hırsızlık (madde 141),
6. Dolandırıcılık (madde 157),
7. Çocuğun kaçırılması ve alıkonulması (madde 234),
8. Ticari sır, bankacılık sırrı veya müşteri sırrı niteliğindeki bilgi veya belgelerin açıklanması (dördüncü fıkra hariç, madde 239), suçları.
c) Mağdurun veya suçtan zarar görenin gerçek veya özel hukuk tüzel kişisi olması koşuluyla, suça sürüklenen çocuklar bakımından ayrıca, üst sınırı üç yılı geçmeyen hapis veya adli para cezasını gerektiren suçlar." şeklinde hükme yer verilmiştir.
İnceleme konusu somut olayda, sanık hakkında uzlaşma kapsamında olan TCK'nın 125/1. maddesinde düzenlenen hakaret suçundan kamu davası açıldığı ve yapılan yargılama sonucu mahkumiyet kararı verildiği, sanık kendisine yapılan uzlaşma teklifini kabul etmiş ise de, uzlaştırma formuna suç adının yazılmadığı, ayrıca hakaret suçunun katılanı olan ...'a da soruşturma ve kovuşturma aşamalarında usule uygun uzlaştırma teklifinde bulunulmadığının anlaşılması karşısında, 5271 sayılı CMK'nın 253 ve 254. maddelerinde öngörülen yönteme uygun biçimde sanık ve katılan ... arasında hakaret suçundan uzlaştırma işlemi yapılmadan mahkumiyet hükmü kurulması hukuka aykırıdır.
Sonuç ve Karar:
Yukarıda açıklanan nedenlerle,
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, kanun yararına bozma isteği doğrultusunda düzenlediği tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden,
1- Sanık ... hakkındaki Bursa 24. Asliye Ceza Mahkemesinin 09/02/2021 tarihli ve 2020/729 esas, 2021/126 sayılı kararının, 5271 sayılı CMK'nın 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2- CMK'nın 309. maddesinin 4-a fıkrası gereğince, sonraki işlemlerin mahallinde tamamlanmasına, dosyanın Adalet Bakanlığına sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na TEVDİİNE, 17/05/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.