MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki önalım hakkına dayalı tapu iptali, tescil ve ipoteğin terkini davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 26.09.2018 gün ve 2018/1331 Esas, 2018/6043 Karar sayılı ilamı ile bozulmasına karar verilmişti. Süresi içinde davalı ... Plastik San. ve Tic. A.Ş. vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, sözleşmeye dayalı önalım hakkı nedeniyle tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Davacı vekili, müvekkilinin ... Organize Sanayi Bölgesi 255 ada 2 No"lu parselde kain fabrika binası ve arsa vasfındaki taşınmazın önceki maliki dava dışı ... Tekstil Ltd. Şti. ile yaptığı kira sözleşmesi uyarınca taşınmazda halen kiracı olduğunu, 15.06.2011 başlangıç tarihli olup taraflar arasında yenilenerek devam eden kira sözleşmesinin 6. maddesi ile müvekkiline önalım hakkı tanındığını, dava dışı önceki malik tarafından müvekkiline gönderilen 13.12.2013 tarihli ihtarname ile dava konusu taşınmazın satılacağının bildirildiğini, ayrıca davalı...Plastik San. ve Tic. A.Ş. ile taşınmazın 2.250.000,00TL"ye satımı hususunda anlaşıldığı belirtilerek müvekkilinin aynı bedel üzerinden önalım hakkını kullanıp kullanmayacağının sorulduğunu, müvekkilinin ise 10.01.2014 tarihli cevabi ihtarname ile bedelin çok yüksek olması nedeniyle taşınmazı satın alamayacağını bildirdiğini, dava konusu taşınmazın 14.01.2014 tarihinde davalı ...Plastik A.Ş"ye satıldığını, ancak yeni malik davalı tarafından müvekkili aleyhine açılan kira bedeli tespiti davasında taşınmazın ihtarnameyle bildirilen bedel üzerinden değil, 1.150.000,00TL"ye satıldığını öğrendiklerini, satış işleminin muvazaalı olduğu gibi dava konusu taşınmaz üzerine diğer davalı banka lehine de muvazaalı olarak ipotek konulduğunu ileri sürerek dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile davalı şirkete yapılan satış bedeli üzerinden müvekkili adına tescilini, ayrıca diğer davalı banka lehine tesis edilen ipoteğin kaldırılmasını talep etmiştir.
Davalı ...Plastik San. ve Tic. A.Ş. vekili, davaya konu önalım hakkının tapuya şerh edilmediğinden müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, ayrıca önalım hakkının yasal süresinde de kullanılmadığını, davacının kötüniyetli olarak bu davayı açtığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ...Ş. vekili de müvekkilinin iyiniyetli üçüncü kişi konumunda olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davacı tarafça verilen kesin süre içerisinde harcın tamamlanmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddine dair verilen kararın davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 23.01.2017 tarihli 2016/6013 Esas, 2017/436 Karar sayılı ilamı ile özetle; davacı tarafından verilen süre içerisinde harcın yatırılmaması davayı takipsiz bırakmakla aynı sonucu doğuracağından 6100 sayılı HMK"nin 150/1. maddesi uyarınca dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmesi, eksik harcın üç ay içerisinde tamamlanması halinde davaya devam edilmesi, üç ay içerisinde tamamlanmaması halinde ise davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulmasının doğru olmadığı gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece, bozmaya uyularak, davacı tarafa eksik harcı tamamlaması için süre verilmiş; davacı tarafça süresi içerisinde eksik harç yatırılmış; yapılan yargılama sonucunda da davanın pasif husumet yokluğundan reddine dair verilen kararın davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 26.09.2018 tarihli 2018/1331 Esas, 2018/6043 Karar sayılı ilamı ile özetle; "davacı, davalı ...Plastik A.Ş. ile ona satış yapan (kiralayan) dava dışı... Tekstil Ltd. Şti. arasında el ve işbirliği bulunduğunu, davalı kayıt sahibinin mülkiyeti, sözleşmeye dayalı önalım hakkını bertaraf etmek kastiyle ve kötüniyetle kazandığını ileri sürdüğünden, malikin ayni hakkın yolsuz olarak tescil edildiğini bilen veya bilmesi gereken üçüncü kişi olup olmadığının araştırılması zorunludur. Burada, sözleşmeye dayalı önalım hakkı tapuya şerh edilmese bile mülkiyet hakkı sahibinin sözleşmeye dayalı önalım hakkını bilmesi gereken kişilerden olup olmadığının saptanması gerekir.
Bu durumda mahkemece, öncelikle davalı ...Plastik A.Ş."ye taşınmazı satış yoluyla temlik eden Selviyıldız Tekstil Ltd. Şti"nin davalı olarak davaya katılımının sağlanması, daha sonra muvazaa iddiasının yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda tarafların delilleri de toplanmak suretiyle birlikte değerlendirilip araştırılarak oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir.
Öte yandan, önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davasının tapu kayıt malikine karşı açılması gerekmektedir. Bu nedenle mahkemece, davanın pasif husumet yokluğundan reddine karar verilmesi de doğru görülmemiştir" gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Davalı ...Plastik San. ve Tic. A.Ş. vekili karar düzeltme talebinde bulunmuştur.
Bu kez yapılan inceleme sonucunda; sözleşmesel önalım hakkının davacı şirket ile dava dışı ... Tekstil Giyim Sanayi Ltd. Şti. arasında aktedilmiş olan 15.06.2011 başlangıç tarihli kira sözleşmesinin 6. maddesine dayandığı, önalım hakkının tapuya şerh edilmediği, sözleşmelerin nispiliği ilkesi gereğince üçüncü kişi konumundaki dava konusu taşınmazın yeni maliki davalı ...Plastik San. ve Tic. A.Ş"ye karşı önalım hakkının kullanılamayacağı anlaşıldığından karar düzeltme isteminin kabulü ile bozma ilamının kaldırılarak; hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davalı ...Plastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. vekilinin karar düzeltme itirazlarının kabulü ile Dairemizin 26.09.2018 tarihli ve 2018/1331 Esas, 2018/6043 Karar sayılı bozma ilamının KALDIRILMASINA, hükmün yukarıda belirtilen nedenlerle ONANMASINA, peşin yatırılan karar düzeltme harcının istek halinde yatırana iadesine, aşağıda yazılı onama harcının davacı tarafa yükletilmesine, 21.10.2019 tarihinde oy çokluğu ile karar verilmiştir.

KARŞI OY
Mahkemece verilen karar, Dairemizce yasal ve hukuki dayanakları gösterilmek suretiyle bozulmuş olup, karar düzeltme istemi HUMK’nın 440. maddesindeki nedenlerden hiçbirisine dayanmamaktadır. Bu nedenle yerinde olmayan istemin reddi gerektiği görüşünde olduğumdan sayın çoğunluğun onama kararına katılamıyorum.