Danıştay 8. Daire 2021/8105 Esas 2022/358 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/8105
Karar No : 2022/358

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Üniversitesi Rektörlüğü
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: ...Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalında "Profesör" unvanı ile öğretim üyesi olarak görev yapan davacı tarafından, öğretim üyelerinin anlaşma yapılması şartıyla mesai saatleri sonrasında özel sağlık kuruluşlarında çalışabileceği, kurumsal sözleşme olmadan özel hastanede çalışan öğretim üyelerinin 01/01/2021 tarihine kadar Tıp Fakültesinde tam gün çalışma şekline dönmeleri gerektiği ve bu tarihten sonra kurumsal sözleşme yapmadan çalışmaya devam eden öğretim üyeleri hakkında gerekli yasal sürecin başlatılmasına ilişkin olarak tesis edilen Erciyes Üniversitesi Yönetim Kurulu'nun ...tarih ve ...sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesince verilen ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararda; davacının, Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalında "Profesör" unvanı ile öğretim üyesi olarak görev yaptığı ve aynı zamanda 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 36. maddesine 26/08/2011 tarih ve 650 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile eklenen hüküm gereği 04/01/2013 tarihinden itibaren Özel Memorial Kayseri Hastanesi'nde geçici olarak mesleğini icra ettiği görülmekte olup, yasal düzenleme ve yüksek yargı içtihatları gereği 18/01/2014 tarihinden önce özel hastanede serbest meslek icra etmekte olan davacının var olan durumunun korunması gerektiği, geçerli personel çalışma belgesi ile özel hastenede faaliyette bulunan davacının özel hastane ile yapılan sözleşmenin işlevsiz hale getirecek çalışma planına tabi tutulmasının ve bu kapsamda yaptırım tehdidinde bulunulmasının ilgili yasal düzenlemelere ilişkin verilen Anayasa Mahkemesi kararları ile hukuka aykırı olduğu anlaşıldığından, davacı hakkında davalı idare bünyesinde tam gün çalışma planını içeren ve tam gün çalışma planına uyulmaması halinde müeyyide öngören dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.


Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ...Bölge Mahkemesi .... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, kararın hukuka aykırı olduğu ve bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ... DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin incelenmeksizin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "İstinaf" başlıklı 45. maddesinde, "1) İdare ve vergi mahkemelerinin kararlarına karşı, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi, mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde istinaf yoluna başvurulabilir.
3) Bölge idare mahkemesi, yaptığı inceleme sonunda ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulursa istinaf başvurusunun reddine karar verir. Karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise gerekli düzeltmeyi yaparak aynı kararı verir.
6) Bölge idare mahkemelerinin 46 ncı maddeye göre temyize açık olmayan kararları kesindir." hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanun'un "Temyiz" başlıklı 46. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde, "Belli bir meslekten, kamu görevinden veya öğrencilik statüsünden çıkarılma sonucunu doğuran işlemlere karşı açılan iptal davaları"; (d) bendinde ise, "Belli bir ticari faaliyetin icrasını süresiz veya otuz gün yahut daha uzun süreyle engelleyen işlemlere karşı açılan iptal davaları" hakkında verilen kararların Danıştay'da, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebileceği kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden; İdare Mahkemelerinin tek hakim sınırı dışında kalan bütün kararlarına karşı mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine istinaf başvurusunda bulunulabileceği, bölge idare mahkemesince istinaf incelemesi üzerine verilen kararlara karşı ise sadece 2577 sayılı Kanun'un 46. maddesinde yer alan konular ile sınırlı olarak Danıştay'a temyiz başvurusunda bulunulabileceği, bölge idare mahkemelerince istinaf incelemesi üzerine verilen ve 46. madde kapsamı dışında olan kararların ise kesin olduğu görülmektedir.
Uyuşmazlık, davalı üniversitenin Tıp Fakültesinde görev yapan ve aynı zamanda özel muayenehanesi olan öğretim üyeleri ile kurumsal sözleşmesi olmadan özel hastanede çalışan öğretim üyelerinin 01/01/2021 tarihine kadar muayenehanelerini kapatmaları için süre verilmesine ve bu tarihten sonra muayenehanesini kapatmayan ve kurumsal sözleşme yapmadan çalışmaya devam eden öğretim üyeleri hakkında gerekli yasal sürecin başlatılmasına ilişkin olarak üniversite yönetim kurulu kararının iptali isteminden kaynaklanmaktadır.
Olayda; davalı idarece tesis edilen işlem ile özel muayehanesi olan ve kurumsal sözleşmesi olmadan özel hastanede çalışan öğretim üyelerinin belirtilen tarihe kadar bu muayenehanelerini kapatarak üniversitede tam gün çalışılmasının amaçlandığı, tam gün çalışılmaması durumunda da gerekli yasal sürecin başlatılacağının belirtildiği görülmektedir.
Bu durumda; davalı idarece tesis edilen ve dava konusu edilen işlemin, 2577 sayılı Kanunun 46. maddesinde yer alan "belli bir meslekten, kamu görevinden veya öğrencilik statüsünden çıkarılma sonucunu doğuran işlemlere karşı açılan iptal davaları hakkında verilen kararlar" kapsamında olmadığı, öte yandan, doktorluk mesleği ticari faaliyet olarak da değerlendirilemeyeceğinden 2577 sayılı Kanunun 46. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi kapsamında da olmadığı, dolayısıyla temyiz yolu açık bulunmayan dava konusu uyuşmazlık hakkında yapılan temyiz başvurusunun esasını inceleme olanağının bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, temyiz istemine esas teşkil eden kararın Bölge İdare Mahkemesinin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 46. maddesine göre temyiz yolu açık olmayan "kesin" kararlarından olduğu anlaşıldığından temyiz isteminin incelenmesine yasal olanak bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1- Davalının temyiz isteminin İNCELENMEKSİZİN REDDİNE,
2- Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, 27/01/2022 tarihinde kesin olarak oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY :

(X)- Dava, Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalında "Profesör" unvanı ile öğretim üyesi olarak görev yapan davacı tarafından, öğretim üyelerinin anlaşma yapılması şartıyla mesai saatleri sonrasında özel sağlık kuruluşlarında çalışabileceği, kurumsal sözleşme olmadan özel hastanede çalışan öğretim üyelerinin 01/01/2021 tarihine kadar Tıp Fakültesinde tam gün çalışma şekline dönmeleri gerektiği ve bu tarihten sonra kurumsal sözleşme yapmadan çalışmaya devam eden öğretim üyeleri hakkında gerekli yasal sürecin başlatılmasına ilişkin olarak tesis edilen Erciyes Üniversitesi Yönetim Kurulu'nun ...tarih ve ...sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır.
2577 sayılı Kanun'un "Temyiz" başlıklı 46. maddesinde, "Danıştay dava dairelerinin nihai kararları ile bölge idare mahkemelerinin aşağıda sayılan davalar hakkında verdikleri kararlar, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi Danıştay'da, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebilir: ... (d) bendinde; Belli bir ticari faaliyetin icrasını süresiz veya otuz gün yahut daha uzun süreyle engelleyen işlemlere karşı açılan iptal davaları... hükmüne yer verilmiştir.
Olayda, davacının, Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalında "Profesör" unvanı ile öğretim üyesi olarak görev yapmakta olduğu, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 36. maddesine 26/08/2011 tarih ve 650 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile eklenen hüküm gereği Özel Memorial Kayseri Hastanesi'nde 04/01/2013 tarihli personel çalışma belgesi ile geçici olarak mesleğini icra etmekte iken dava konusu kararın alındığı ve çalışma şekline 01/01/2021 tarihine kadar son verilmesi aksi halde gerekli yasal sürecin başlatılacağına yönelik Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanlığı'nın ...tarih ve ...sayılı işleminin tesis edildiği, davalı idarenin tam gün çalışmaya geçme istemine ilişkin yönetim kurulu kararının iptali istemiyle de bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden, davacının yapmış olduğu serbest meslek faaliyetinin geçimini temin ettiği "ticari faaliyet" olarak nitelendirilebileceği, kanun metninden de benzer sonucu doğuran her türlü işlemin temyize tabi olduğu anlaşıldığından, dava konusu işlemin davacının ticari faaliyetinin (mesleki faaliyetinin) icrasını otuz günden uzun süreyle engellemesine sebebiyet verdiği sonucuna ulaşılmaktadır.
Bu nedenle, bahse konu işlemin iptali istemiyle açılan davada temyiz yolu açık bulunduğundan, davalı idarenin temyiz isteminin esasının görüşülerek bir karar verilmesi gerektiği görüşü ile temyiz isteminin incelenmeksizin reddine ilişkin aksi yöndeki çoğunluk kararına katılmıyoruz.