Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/1111 Esas 2022/209 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/1111
Karar No : 2022/209

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...İletişim Hizmetleri A. Ş.
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Kurumu
VEKİLLERİ : Av. ..., Av. ...

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onüçüncü Dairesinin 31/10/2019 tarih ve E:2013/262, K:2019/3356 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulunun "1XY Yapısındaki Ücretli Aranan Kısa Numaraların Arabağlantı ve Son Kullanıcı Tarifeleri" konulu ...tarih ve ...sayılı kararının 2.1./(b), 2.2. ve 2.3. maddelerinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onüçüncü Dairesinin 31/10/2019 tarih ve E:2013/262, K:2019/3356 sayılı kararıyla;
5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu ve ilgili mevzuatın değerlendirilmesinden, davalı Kuruma, elektronik haberleşme ve altyapı hizmeti sunan işletmecilerin faaliyetlerini mevzuata uygun olarak yürütmelerini denetlemek, bu hususta ilgili makamları harekete geçirmek ve gereken hâllerde kanunlarda öngörülen yaptırımları uygulamak hususlarında görev, elektronik haberleşme hizmetlerinin yürütülmesi ve alt yapısının işletilmesi ile ilgili olarak sektörün faaliyetlerini tam bir rekabet ortamı içinde gerçekleştirmelerini sağlamak konusunda ise yetki verildiği, bu kapsamda Kurumun tarifelere ilişkin gerekli düzenlemeleri (ve denetlemeleri) yapma konusunda görevli ve yetkili olduğu, bu düzenlemeleri yaparken "tüketici hak ve menfaatinin gözetilmesi" ilkesini dikkate alacağı, elektronik haberleşme sektöründe faaliyet gösteren işletmeciler tarafından uygulanacak tarifelerin ise (ilgili mevzuat ve) Kurum düzenlemelerine aykırı olmayacak şekilde serbestçe belirlenebileceğinin anlaşıldığı,
Kısa numaraların, millî güvenlik, kamu sağlığı, kamu düzeni, asayiş, can ve mal güvenliği, acil durum hizmetleri gibi kamu yararının azami düzeyde görüldüğü, kullanıcıların az sayıda rakam çevirmesi suretiyle kolay erişimlerinin gerekli olduğu değerlendirilen hizmetler için tahsis edilen numaralar olduğu, bu numaraların, ulusal numaralandırma planında, hâlihazırda 1XY (X=1–9, Y=0-9) yapısında düzenlendiği, Kurum tarafından, işletmecilere münferit olarak tahsis edilebildiği, hâlihazırda Kurum tarafından tahsis edilmiş 58 adet 1XY yapısında kısa numaranın bulunduğu, 06/06/2012 tarih ve 28314 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğü giren Elektronik Haberleşme Sektöründe Acil Yardım Çağrı Hizmetlerine İlişkin Yönetmelik ile 16 adet 1XY yapısındaki kısa numaranın (Örneğin; 110, 112, 155) ücretsiz aranır hâle getirildiği, dava konusu Kurul kararıyla ise, 1XY yapısındaki ücretli aranan kısa numaralara yönelik düzenleme yapıldığı,
Dava konusu Kurul kararının iptali istenilen maddeleri incelendiğinde, telefon hizmeti sunan işletmecilerin şebekelerinden 1XY yapısındaki ücretli aranan kısa numaralara doğru başlatılan çağrıların son kullanıcı tarifelerine yönelik olarak düzenleme yapıldığı, bu kapsamda 2.1./(b) maddesinde, diğer işletmeciler tarafından söz konusu tarifelerin, ilgili abonelik paketlerinin ... coğrafi numaralarına doğru arama tarifelerinden yüksek belirlenmemesi (Örneğin, ... tarifesini kullanan ve ... yönüne yapacağı bir arama karşılığında dakikası 10 Kr üzerinden ücretlendirilen bir abonenin 1XY yapısındaki ücretli aranan bir kısa numarayı araması hâinde ödeyeceği arama ücreti dakikası 10 Kr'den daha yüksek belirlenemeyecektir.); 2.2. maddesinde, söz konusu çağrıların diğer şebekelerde sonlandırılması hâlinde tarifelerin, ilgili abonelik paketlerinin söz konusu aramanın sonlandırıldığı şebekeye doğru arama tarifelerinden yüksek belirlenmemesi (Örneğin, ... tarifesini kullanan ve ... abonelerini arama karşılığında dakikası 10 Kr üzerinden ücretlendirilen bir abonenin, ...'e tahsisli 1XY yapısındaki ücretli aranan bir kısa numarayı araması hâlinde ödeyeceği arama ücreti dakikası 10 Kr'den daha yüksek belirlenemeyecektir.); 2.3. maddesinde ise, tüm işletmeciler için, 1XY yapısındaki ücretli aranan kısa numaralara doğru yapılan çağrıların, ilgili abonelik paketleri kapsamında söz konusu aramanın sonlandırıldığı şebekeye doğru tanınan görüşme süreleri içine dâhil edilmesi (Örneğin, ...’in bir tarifesini kullanan ve ... aboneleriyle aylık 10 TL karşılığında 100 dakika görüşme yapabilen bir abone, bu süreyi 1XY yapısındaki ücretli aranan kısa numaralara yaptığı aramalar için de kullanabilecektir.) hususlarına karar verildiğinin anlaşıldığı,
1XY yapısındaki ücretli aranan kısa numaralara doğru yapılan aramaların diğer (normal) aramalara göre farklı bir nitelik arz etmediği dikkate alındığında, söz konusu numaralara doğru yapılan aramaların diğer aramalara göre daha yüksek seviyede ücretlendirilmesinin (arabağlantı ücreti) ekonomik ve hukukî herhangi bir dayanağının bulunmadığının görüldüğü,
Nitekim, dava konusu Kurul kararının 1. maddesi ile, ... Referans Arabağlantı Teklifi’nin 3.1.1.3. maddesinin, “Arabağlantı Sistemleri yoluyla ...’un ücretli aranan özel hizmet numaralarında sonlandırılmak üzere gönderilen çağrılar için İşletmeci ...’a 1,87 Kr/dk öder.” şeklinde değiştirilmesine karar verildiği,
Böylece, 1XY yapısındaki ücretli aranan kısa numaralara doğru başlatılan çağrıların ... şebekesinde sonlandırılması durumunda (Hâlihazırda 1XY yapısındaki ücretli aranan kısa numaralara doğru başlatılan çağrıların tamamı ... şebekesinde sonlandırılmaktadır.) ...'a ödenen çağrı sonlandırma ücretinin düşürüldüğü ve diğer (normal) aramalarla aynı seviyeye çekildiğinin görüldüğü,
Dolayısıyla, 1XY yapısındaki ücretli aranan kısa numaralara ilişkin arabağlantı ücretlerinin (çağrı sonlandırma ücreti) de düşürüldüğü dikkate alındığında, perakende seviyede söz konusu numaralara doğru başlatılan çağrıların, diğer (normal) aramalara göre daha yüksek seviyede ücretlendirilmesinin gerekçesinin ortadan kalktığı,
Dava konusu Kurul kararı bir bütün olarak değerlendirildiğinde, 1XY yapısındaki ücretli aranan kısa numaralara doğru yapılan aramalara ilişkin arabağlantı ücretlerinin düşürülmesi (1,87 Kr/dk) ile birlikte, söz konusu numaralara yönelik ortalama çağrı maliyetinin, diğer numaralara yönelik ortalama çağrı maliyeti ile aynı seviyeye çekildiği, tüketici hak ve menfaatlerinin korunması amacıyla perakende seviyedeki ücret tarifelerinin de bu durum ile uyumlu hâle getirilmesine yönelik dava konusu düzenlemelerin yapıldığının anlaşıldığı,
Dava konusu Kurul kararının ilgili maddeleri ile, 1XY yapısındaki ücretli aranan kısa numaralar üzerinden sunulan hizmetlerin mali yönden daha ulaşılabilir kılınarak, tüketici hak ve menfaatlerinin gözetilmesinin sağlandığı,
Kaldı ki, kamu yararının azami düzeyde olduğu değerlendirilen ve abonelerin az sayıda rakam çevirmek suretiyle rahatlıkla ulaşabilmeleri temin edilen söz konusu numaralara doğru yapılan aramaların, diğer aramalardan daha yüksek şekilde ücretlendirilmesi ve abonelerin görüşme sürelerine söz konusu numaralara doğru yapılan aramaların dâhil edilmemesinin, bahse konu numaraların tahsis amacıyla da çeliştiği,
Öte yandan, dava konusu Kurul kararının, 21/02/2012 tarih ve 2012/DK-07/73 sayılı Kurul kararı kapsamında ...'a tahsisli 444 XXXX yapısındaki numaralara doğru yapılan çağrıların arabağlantı ve son kullanıcı tarifelerinin düzenlenmesine esas teşkil eden teknik ve ekonomik gerekçelerin 1XY yapısındaki ücretli aranan kısa numaralara doğru başlatılan çağrılar için de geçerli olduğu dikkate alınarak tesis edildiği, anılan Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada Dairelerinin 13/12/2016 tarih ve E:2012/1695, K:2016/4181 sayılı kararıyla davanın reddine karar verildiği,
Bu değerlendirmeler karşısında, 5809 sayılı Kanun ile davalı Kuruma verilen tarifelere ilişkin düzenleme yetkisine uygun olarak, herkesin makul bir ücret karşılığında elektronik haberleşme şebeke ve hizmetlerinden yararlanmasını sağlayacak uygulamaların teşvik edilmesi, tüketici hak ve menfaatlerinin gözetilmesi, eşit şartlardaki aboneler, kullanıcılar ve işletmeciler arasında ayrım gözetilmemesi ve hizmetlerin benzer konumdaki kişiler tarafından eşit şartlarla ulaşılabilir olması, tarifelerin maliyetleri mümkün olduğunca yansıtması hususları dikkate alınarak tesis edildiği anlaşılan dava konusu Kurul kararının iptali istenilen maddelerinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, dava konusu Kurul kararıyla ilgili dile getirdikleri hukuka aykırılık iddialarının Dairece göz ardı edildiği, temyize konu kararda bu iddiaların karşılanmadığı, bu haliyle anılan kararın gerekçeli karar ilkesi ve adil yargılanma hakkına aykırı olduğu, Daire kararında arabağlantı ücretlerinin düşürülmesi sebebiyle 1XY yapısındaki kısa numara ücretlerinin davalı idarece belirlenmesinde hukuka aykırılık olmadığı sonucuna ulaşıldığı, davalı Kurumun savunmasının tekrarı niteliğinde olan bu değerlendirmenin eksik ve hatalı olduğu, 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu ve İmtiyaz Sözleşmesi uyarınca tarifelerini serbestçe belirleme yetkisine sahip olan işletmecilerin diğer numaralardan farklı olan kısa numaralara yönelik arama ücretlerinin davalı Kurum tarafından belirlenmesinin hukuken mümkün bulunmadığı, diğer yandan Dairece arabağlantı ücretlerinin düşürülmesi neticesinde kısa numara ücretlerinin yüksek belirlenmesine ilişkin ekonomik nedenin bulunmadığı gerekçesine de dayanıldığı, ancak somut uyuşmazlığın arabağlantı ücreti ile bir ilgisinin olmadığı, davaya konu uyuşmazlığın elektronik haberleşme sektöründe işletmecilerin tarifeleri serbestçe belirleme hakkı ile ilintili olduğu, ayrıca Daire kararında kısa numaralarla ilgili somut maliyet hesabı yapılmadığı, yapılan yargılamada davaya konu kararın 5809 sayılı Kanun ve İmtiyaz Sözleşmesine uygunluğunun denetlenmesi gerekirken, anılan kararın tüketicilerin menfaatine olduğu savı ile hukuka uygun bulunmasının hatalı olduğu, kısa numaralardan kamu menfaati ile ilgili olanlara ilişkin arama hizmetinin ücretsiz sunulduğu, oysa iptali talep edilen Kurul kararında acil yardım numaralarından tamamen farklı olan ücretli aranan kısa numaralara yönelik düzenleme yapıldığı, bu çerçevede Daire kararında yer alan tüm kısa numaraların aynı mahiyette olduğu yönündeki değerlendirmenin isabetli olmadığı, aynı şekilde Daire kararında emsal olarak gösterilen kararın somut uyuşmazlıkla bir ilgisinin bulunmadığı, 5809 sayılı Kanun ve İmtiyaz Sözleşmesi uyarınca davalı Kurumun tariflere ilişkin azami fiyat belirlemenin yanında özel ve ayrı bir sınır getirme yetkisinin olmadığı, bu bağlamda dava konusu Kurul kararının ilgili mevzuat ve İmtiyaz Sözleşmesi ile kendilerine tanınan ücret tarifelerini serbestçe belirleme yetkisine aykırı olduğu, temyize konu kararın mülkiyet hakkını ihlal ettiği belirtilerek, Daire kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Danıştay Onüçüncü Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ... DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.


TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacının temyiz isteminin reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Onüçüncü Dairesinin temyize konu 31/10/2019 tarih ve E:2013/262, K:2019/3356 sayılı kararının ONANMASINA,
3.Kesin olarak, 27/01/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.