MAHKEMESİ : MAHKEMESİ 24. HUKUK DAİRESİ


DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve sendikal tazminata karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin red kararına karşı davacı avukatı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
... Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesi davacı avukatının istinaf başvurusunu kabul etmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesi"nin kararı süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; davacının iş akdinin 23 sendikalı işçi ile birlikte feshedildiğini, işverenin işyerinde sendikal örgütlenmeyi kırmak istediğini, çalıştığı sürece işveren ve işveren vekilleri ile hiçbir sorunu olmadığını, işini en iyi şekilde yaptığını, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve sendikal tazminata karar verilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; davalı şirket çalışanlarından bir kısmının Mayıs 2015’de... Gıda İş Sendikasına üye olduğunu, Sendikanın yetki tespitine ilişkin yazısı sonrasında buna itiraz ettiklerini, davanın derdest olduğunu, 09/09/2015 tarihinde toz üretim sahasında arıza olduğunu, davacının çağrılmasına rağmen arızaya müdahale etmediğini, davacının eylem çadırının etrafında görüldüğünü, davacının uyarılara rağmen işini yapmaması nedeniyle iş akdinin haklı olarak feshedildiğini, feshin sendikal nedenle yapılmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
C) İlk Derece Mahkeme Kararının Özeti:
İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonunda, davacının işyerinde 09-10-11.09.2015 tarihlerinde gerçekleşen eyleme rapor alarak ve raporlu olduğu halde eyleme katılarak desteklemesi nedeniyle iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayandığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
D) İstinaf Başvurusu
Karara karşı davacı taraf istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
E) Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesince davacının iş sözleşmesinin toz üretim sahasında arıza meydana geldiğinde çağrıldığı halde mazeret bildirmeden işe girmemesi aynı gece geç saatlerde davacının işyerinde eylem çadırının bulunduğu yerde görülmesi nedeniyle feshedildiği, ancak davacının 09-10.09.2015 tarihlerinde raporlu olduğu doktor raporu olan davacının çağrıldığı işyerine gitmemesinin fesih gerekçesi yapılmayacağı, davacının raporluyken eylem çadırında görülmesi de doktor raporunun geçersiz olduğunu göstermeyeceği, sendika yazı cevapları tanık...’ın beyanı sendikanın yetki almasından sonra sendikaya üye işçilerin işten çıkartılmaları sonucu üye sayısının 73’den 23’e düştüğü olayların kronolojik gelişimi davacının iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğini gösterdiği gerekçesiyle ilk derece mahkemesinin kararının ortadan kaldırılarak feshin geçersizliğine ve işe başlatmama tazminatının 1 yıllık ücreti tutarında belirlenmesine karar verilmiştir.
F) Temyiz Başvurusu:
Bölge Adliye Mahkemesi’nin kararına karşı davalı vekili feshin haklı nedene dayandığı gerekçesiyle temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
G) Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunu"nun 20/2 maddesi uyarınca “feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir”. İşveren ispat yükünü yerine getirirken, öncelikle feshin biçimsel koşullarına uyduğunu, daha sonra, içerik yönünden fesih nedenlerinin geçerli (veya haklı) olduğunu kanıtlayacaktır. Dairemizin kararlılık kazanan uygulaması bu yöndedir. (04.04.2008 gün ve 2007/29752 Esas, 2008/7448 Karar sayılı ilamımız).
İşçi fesihte sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli olmadığı iddiasında bulunacaktır. İspat yükü ise işverendedir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia etmesi durumunda, bu iddiasını ispatla yükümlüdür (m. 20/f.2). 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25/6 maddesi uyarınca da “İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiği iddiası ile açılacak davada, feshin nedenini ispat yükümlülüğü işverene aittir. Feshin işverenin ileri sürdüğü nedene dayanmadığını iddia eden işçi, feshin sendikal nedene dayandığını ispatla yükümlüdür”.
Fesih dışında işverenin sendikal ayrımcılık yaptığı iddiasını işçi ispat etmekle yükümlüdür. Ancak işçi sendikal ayrımcılık yapıldığını güçlü biçimde gösteren bir durumu ortaya koyduğunda, işveren davranışının nedenini ispat etmekle yükümlüdür.
İşçinin feshin başka bir sebebe dayandığını iddia etmesi ve bunu ispatlaması, işverenin geçerli fesihle ispat yükünü ortadan kaldırmaz. (Dairemizin 01.12.2008 gün ve 2008/6294 Esas, 2008/32601 Karar sayılı ilamı).
Sendika özgürlüğü olarak belirtilen sendikaya üye olma ve sendikal faaliyette bulunma hakkı, normatif dayanağını yukarda anılan hükümlerden almaktadır. Sendika özgürlüğü kavramı geniş bir kavram olup, işçinin sendika kurma özgürlüğünü kapsadığı gibi, sendikaya üye olma, üye olmama, üyelikten çekilme ve yasal sınırlar içinde sendikal faaliyetlere katılma özgürlüğünü de içerir. İşverenin fesih hakkını işçinin sendikal hak ve özgürlüklerinden yararlanmasını engellemek amacı ile kullanması fesih hakkının kötüye kullanılmasının en önemli örneğidir (Süzek, S. Fesih hakkının kötüye kullanılması. S:132-139).
Somut uyuşmazlıkta davalı işverenlikte bakım teknisyeni olarak çalışan davacının iş sözleşmesi, 09.09.2015 tarihinde üretim sahasında arıza olduğuna dair yöneticisi tarafından telefonla aranarak arızayı girmek üzere fabrikaya çağrıldığı, arızaya müdahale etmek üzere fabrikaya gideceğini belirtmesine rağmen fabrikaya gitmediği hiçbir mazeret iletmediği aynı saatlerde fabrika önünde çadırda görüldüğü tespit edildiği, bu arızanın altı saatlik üretim operatörünün gece iş görmemesine sebebiyet verdiği ve 9.000 Euro maddi zarara uğrattığı gerekçesiyle 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25/II maddesi uyarınca 14.09.2015 tarihinde feshedilmiştir.
Yargılama sırasında dinlenen davalı tanığı ... ... davacıyı o gün aradığında davacının kendisine fabrikaya gideceğini söylediğini ancak gitmediğini bunu sabah öğrendiğini, davacının kendisine rahatsızlığından bahsetmediğini, bahsetseydi diğer bakımcı arkadaşların bir tanesini arayıp görevlendirebileceğini ancak bildirmediği için diğer bakımcı arkadaşlar ile görüşmediğini, gece davacıyı aradığında nerede olduğu konusunda bir şey söylemediğini ancak savunma istendiğinde o gece işyerinde sendikaya üye olan işçilerin işi bırakma eylemi nedeniyle işyeri dışında arabada bulunduğunu ifade ettiğini o gece işyerinin dışında kapının önünde olup olmadığı konusunda görgüye dayalı bir bilgisi olmadığını beyan etmiştir.
Dosyaya davacı 09.09.2015 ve 10.09.2015 tarihlerinde rahatsız olduğuna ilişkin doktor raporu sunmuş, ayrıca o gün arandığında nöbetin kendisinde olmadığını rahatsız olduğundan gelemeyeceğini, başka bir bakım teknisyeninin görevlendirilmesini istediğini belirtmiştir. Ancak davacı tanığı ... o gün davacının nöbetçi olduğunu doğrulamaktadır.
Olay günü davacının bir arıza nedeniyle arandığı hususu davacının kendi beyanıyla da doğrulanmaktadır. Ancak rahatsızlığı rahatsızlığına ilişkin doktor raporunun bulunduğu, davacının rahatsızlığı sebebiyle arızaya müdahale edemediğinden bunun fesih haklı ve geçerli bir neden teşkil etmeyeceği, ayrıca davacının diğer işçilerle eyleme katıldığı ifade edilmekteyse de bunun somut ve inandırıcı delillerle kanıtlanmadığı davacının isminin eyleme ilişkin tutanaklarda da yer almadığı, davacı tarafından da işçilerle eyleme katıldığı konusunda bir iddia olmadığı anlaşıldığından feshin geçerli nedene dayanmadığı yönündeki Bölge Adliye Mahkemesi kararı isabetlidir. Ancak her ne kadar feshin sendikal nedene dayandığı ifade edilmekteyse de sendikal nedenle işten çıkarıldığı belirtilen işçiler ... ve ...’un açtıkları işe iade davalarında Dairemizce feshin haklı nedene dayandığının kabul edildiği, ayrıca bu işçilerin işten çıkarmalarını protesto amacıyla eylem yapan işçilerin sendikal nedenle işten çıkarıldıkları iddiasıyla açılan ve aynı gün temyiz incelemesi yapılan dosyalarda Dairemizce feshin geçerli nedene dayandığının kabul edildiği, buna göre davacının iş sözleşmesinin sendikal nedene dayalı olarak feshedildiğinin söylenemeyeceği, bunun somut ve inandırıcı delillerle kanıtlanmadığı anlaşıldığından feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmesi gerekirken ayrıca feshin sendikal nedene dayandığı yönündeki gerekçe hatalı değerlendirmeye dayalıdır.
4857 sayılı İş Yasası"nın 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3. Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 4 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Alınması gereken 35.90 TL. karar- ilam harcından davacının yatırdığı 31.40 TL. peşin harcın mahsubu ile bakiye 4.50 TL. karar- ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
6. Davacının yaptığı 274,00 TL. yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre belirlenen 2.180,00 TL. ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine, dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine,kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
Kesin olarak oybirliği ile 22/02/2018 günü karar verildi.