Esas No: 2022/10257
Karar No: 2022/13126
Karar Tarihi: 25.10.2022
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/10257 Esas 2022/13126 Karar Sayılı İlamı
9. Hukuk Dairesi 2022/10257 E. , 2022/13126 K."İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 8. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 6. ... Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekillince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildi.
Davalı vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması istenilmiş ise de 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin ikinci fıkrası gereğince duruşma isteğinin miktardan reddine ve incelemenin dosya üzerinden yapılmasına karar verildikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı nezdinde 12.08.2009-14.05.2019 tarihleri arasında makine ustası olarak çalıştığını, aylık ücretinin 5.250,00 TL olduğunu, ... sözleşmesinin haksız ve bildirimsiz olarak feshedildiğini ancak kıdem ve ihbar tazminatı alacakları ödenmediği gibi yıllık izin ücretlerinin de ödenmediğini, davacıya rızası olmadan fazla çalışma yaptırıldığını ve bunun karşılığı olan ücretlerin de ödenmediğini, müvekkilinin işten çıkış bildirgesindeki ayrılış kodunun Kuruma (04) olarak bildirildiğini, bu durumun dahi müvekkilinin haklılığını ortaya koyduğunu iddia ederek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti alacağı, fazla çalışma alacağı ile ulusal ... ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; talep konusu yapılan alacaklarının zamanaşımına uğradığını, davacının bordrolara yansıyan ücretini aldığını, davacının kusuru ile sorumluluğundaki üretim makinelerine zarar verdiğini ve bu nedenle ... sözleşmesinin feshinin haklı nedene dayandığını, kıdem ihbar tazminatı talep edilemeyeceğini, sair alacak taleplerinin de dayanaksız olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...Davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanıp kazanmadığı hususu değerlendirildiğinde; ... akdinin kıdem ve ihbar tazminatı ödemesini gerektirmeyecek şekilde sona erdiğini davalı işveren ispatlamakla mükelleftir. ... ya çıkış kodu:04 (belirsiz süreli ... akdinin işveren tarafından haklı neden bildirmeksizin feshi) olarak bildirilmiştir. Davalı işveren kuruma bildirmiş olduğu çıkış kodu ile bağlıdır. Davalı tarafça davacının ... akdinin haklı nedenlerle feshedildiğine yönelik bir delil sunulmamıştır. ... çıkış kodu, tanık beyanları birlikte değerlendirildiğinde davacının ... akdinin. kıdem ve ihbar tazminatı ödenmesini gerektirir şekilde sona erdiği ve davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı Mahkememizce kabul edilmiştir
Davacının yıllık izin alacağının bulunup bulunmadığı hususu değerlendirildiğinde davacının çalışma süresine göre 150 gün yıllık izine hak kazandığı tespit edilmiştir. Davacının 57 gün yıllık izin kullandığına ilişkin davalı işverence yazılı belge sunulmuştur. Davacının bakiye 93 gün yıllık izin hakkının bulunduğu, yıllık izin ücretlerinin ödendiğine ilişkin davalı tarafça herhangi bir delil sunulmadığı anlaşılmakla, bu nedenlerle denetime elverişli bilirkişi raporu ile hesaplanmış olan yıllık izin alacağı mahkememizce kabul edilmiştir.
Davacının fazla çalışma alacağı ve ulusal ... genel tatil alacaklarının ispatı konusunda ... yeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, puantaj kayıtları, ... yeri iç yazışmaları yazılı delil niteliğindedir. Ancak, bu çalışmalarının bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir.
Davacı asilin Mahkememizin 2019/309 E. sayılı dosyasındaki çalışma saatine ilişkin beyanları doğrultusunda davacı ... isticvap edilmiş ve beyanında, işyerindeki dokuma halfelerinin 3 vardiya halinde çalışma yaptıklarını, kendisinin makine bakım ustası olarak çalışma sisteminin farklı olduğunu beyan etmiştir.
Davacının fazla mesai alacağının bulunup bulunmadığı hususu incelendiğinde, dosya arasında yukarıda bahsedilen yazılı kayıtlar bulunmadığından dinlenilen tanık beyanlarına göre değerlendirme yapılmıştır. Davacı tanık beyanlarına göre, davacının haftalık 7,5 saat fazla mesaisinin bulunduğu anlaşılmaktadır. Davalı işverence ise fazla mesai alacaklarının ödendiğine ilişkin herhangi bir belge ibraz edilmemiştir
Davacının ulusal ... genel tatil alacağının bulunup bulunmadığı hususu incelendiğinde, davacı tanık beyanlarına göre davacının dini ... haricindeki ulusal ... genel tatil günlerinde çalışma yaptığı kabul edilmiştir. Davalı işverence ise ulusal ... genel tatil alacaklarının ödendiğine ilişkin herhangi bir belge ibraz edilmemiştir
Tanık beyanlarına göre hesaplama yapıldığı için ulusal ... genel tatil alacağı, fazla mesai alacaklarından mahkememizce % 30 oranında takdiri indirim yapılmıştır. Davalı tarafça ıslah dilekçesine karşı zamanaşımı definde bulunulduğundan bu hususta bilirkişiden ek rapor aldırılmış ve davacının zamanaşımına uğramayan fazla mesai ve ulusal ... genel tatil alacakları Mahkememizce hüküm altına alınmıştır..." gerekçeleriyle davanın kısmen kabulüne dair karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde, davacının davalıya ait ... makinelerine zarar verdiğini ve bu nedenle ... sözleşmesinin 4857 sayılı ... Kanunu'nun 25 inci maddesinin (II) numaralı bendinin (h) ve (ı) alt bentleri uyarınca haklı nedenle derhal feshedildiğini, davacının hizmet süresine göre hak ettiği yıllık izinlerinin kullandırıldığını, talep konusu diğer ücret alacaklarının ise kendisine ödendiğini, hesaplamaya esas alınan ücretin hatalı olduğunu, davacı tanıklarının davacı ile menfaat birliği içinde olmaları sebebi ile beyanlarına itibar edilemeyeceğini, davacının başka dosyada tanık olarak verdiği ifadesinde 8 saat çalıştığını kabul ettiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...Davacının davalı tarafından kullandırıldığı yada ücretinin ödendiği yazılı deliller ile ispat edilemeyen 93 gün yıllık izin hakkının bulunduğu anlaşılmıştır.
Davacı vekili davacının 5.250,00 TL ücret aldığını bildirmiştir. Davacı tanıkları davacının 5.250,00 TL ücret ile çalıştığını ücretin bir kısmının bankadan bir kısmının elden ödendiğini , davalı tanığı ... davacının ücretinin 5.200,00 TL civarında olduğunu maaşın bir kısmının elden bir kısmının banka kanalı ile ödendiğini dinlenen davalı tanığı ... davacının 5.500,00 TL civarında ücret aldığını 3.500,00 TL sinin bankadan kalanının elden ödendiğini bildirmiş olup TUİK kayıtları ve tanık beyanları dikkate alındığında Mahkemece tespit edilen ücret yerinde olduğu değerlendirilmiştir.
Davacının taraf tanık beyanları dikkate alındığından fazla mesai ve ulusal ... ve genel tatil çalışmalarını ispatladığı tespit edilen çalışmaların karşılığının ödendiğinin davalı tarafından kanıtlanamadığı davacı asilin ... 6.... Mahkemesinin 2019/309 E.sayılı dosyasında vermiş olduğu ifadesinde dosya davacısının çalışmasına ilişkin beyanda bulunduğu anlaşılmış davalı istinafı yerinde görülmemiştir..."
gerekçeleriyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde, davacının kusurlu eylemi nedeniyle müvekkili Şirketin zarara uğradığını, ... sözleşmesinin feshinin müvekkili işveren yönünden haklı nedene dayandığını, buna rağmen kıdem ve ihbar tazminatı taleplerinin kabulünün hatalı olduğunu ücret konusundaki kabulün eksik araştırmaya dayalı olduğunu, birbiri ile çelişkili ve tutarsız tanık beyanlarına itibar edilemeyeceği gibi tanıkların davacı ile menfaat birliği içinde olduklarını ... sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... sözleşmesinin davalı işveren tarafından haklı nedenle feshedilip edilmediği ve bu bağlamda davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanıp kazanmadığı ile fazla çalışma, ulusal ... ve genel ücreti ücreti ile yıllık izin ücreti alacağı noktasındadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı Kanun'un ilgili hükümleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ... sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davalıya yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.10.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.