Danıştay 8. Daire 2019/3521 Esas 2022/396 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/3521
Karar No : 2022/396


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Çimento ve Beton San. Ticaret A. Ş.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Hatay İli, Hassa İlçesi, … Beldesi …Köyü civarında maden ocağı işleten davacı şirket tarafından, 1-b grubu madenler için iller bazında 2012 yılı ocak başı satış bedellerinin belirlenmesine ilişkin 16.04.2013 tarihli Maden İşleri Genel Müdürlüğü işleminin iptali ile işlem nedeniyle fazladan ödenen 15.958,20 TL devlet hakkının ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte iadesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ile; ilgili yasa ve yönetmelik hükümleri gereğince, ruhsat sahibi tarafından beyan edilen ocak başı satış fiyatının Bakanlık tarafından denetlenebileceği ve bunun sonucunda eksik beyanda bulunulduğunun tespiti halinde tamamlattırılacağı, davalı idarenin emsal fiyat tespiti yapma konusunda yetkili olduğu, bu durumun 3213 sayılı Maden Kanunu'nun 14. maddesinde 6592 sayılı Yasa ile yapılan değişiklikle, "Madenlerden alınan Devlet hakkına esas olan emsal ocak başı satış fiyatı, bölgeler de dikkate alınarak her madene ait ayrı ayrı ve uygulandığı yıl için belirlenerek Genel Müdürlükçe ilan edilir." denilmek suretiyle yasal temele kavuşturulduğu açık olup, devlet hakkına ilişkin olarak ortaya çıkabilecek aksaklıkları ve tutarsızlıkları önlemek, beyanlar arasında birliği sağlayarak devlet hakkı kayıplarının önüne geçmek amacıyla davalı idarenin dayanaklarını ortaya koymak suretiyle Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği'nden alınan görüş ile geçmiş yıllara ilişkin ocak başı satış fiyatlarının dikkate alınarak 1-b grubu madenler için iller bazında 2012 yılı ocak başı satış bedellerinin belirlenmesine ilişkin dava konusu işlemde mevzuata ve hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; uyuşmazlıkta, her ne kadar davacı şirketçe 2012 yılı İller Bazında I-b grubu madenler için ocakbaşı satış fiyatının iptali istenilmiş ise de, dava dilekçesi ve eki belgelerden davacının pomza taşı üretimi yaptığı, davacı tarafından iadesi talep edilen ödemenin dayanağı olan 2012 yılına ait satış bilgi formunda da madenin cinsinin pomza olduğunun belirtildiği, pomza madeninin ise Maden Kanunu'nun 2.maddesi uyarınca IV-a grubu madenler arasında sayıldığı ve dahası konuya ilişkin olarak idarece yapılan savunmada da pomza madeni ocak başı satış fiyatının 2013 yılında belirlendiği ve iptali talep edilen işlemin davacının üretimini yaptığı pomza madeni ile bir ilgisinin bulunmadığının belirtilmesine karşın Mahkemece idarenin 2012 yılı I-b grubu madenler için ilan ettiği ocakbaşı satış fiyatı ile ilgili olarak değerlendirmeler yapılarak dosyanın bu şekilde karara bağlandığı, bu durumda, davacının menfaatini etkileyen işlemin üretimini yaptığı IV-a grubu madenlerden olan pomza madeni ile ilgili olarak ödemesi gereken devlet hakkı payına ilişkin olduğu, 2012 yılı içindeki I-b grubu madenlere yönelik olarak yürütülen faaliyetlerle bir ilgisinin bulunmadığı, bu sebeple de 2012 yılı İller Bazında I-b grubu madenler için ocakbaşı satış fiyatı belirlenmesine yönelik davalı idare işleminin davacının menfaatini ihlal eder bir yönünün bulunmadığı anlaşılmakla, davanın anılan işleme yönelik kısmının ehliyet bakımından reddi gerektiği, diğer taraftan, tazminat istemine ilişkin olarak ise; Dairelerince pomza madenine ilişkin olarak 2012 yılı içerisinde satış fiyatı belirlenip belirlenmediğine yönelik olarak yapılan ara kararına cevaben gönderilen belgelerden davalı idarece 2012 yılına ilişkin olarak pomza madeni ile ilgili bir belirleme yapılmadığı görüldüğünden, bu kapsamda davacı tarafından 1-b grubu madenlere yönelik olarak ilan edilen 2012 yılı ocakbaşı satış fiyatları esas alınarak pomza madenine ilişkin olarak sehven yatırıldığı anlaşılan devlet hakkı payı tutarı olan (davacının istemiyle bağlı kalınarak) 15.958,70 TL'nin dava açma tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle davacıya ödenmesi gerektiği gerekçesiyle davacının istinaf isteminin kabulü ile … İdare Mahkemesince verilen … gün ve E:…, K:… sayılı kararın kaldırılmasına, 1-b grubu madenler için iller bazında 2012 yılı ocak başı satış bedellerinin belirlenmesine ilişkin işlem yönünden davanın ehliyet yönünden reddine, tazminat isteminin ise kabulüne ve 15.958,70 TL'nin davanın açıldığı tarih olan 13/09/2013 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle davacıya ödenmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, Maden Kanunu ile Maden Kanunu Uygulama Yönetmeliği'ndeki ocak başı satış fiyatlarının emsal fiyatlardan az olamayacağı, emsal fiyatların belirlenmesinde Maden Kanunu'nun 14. maddesinin 3. fıkrasının da esas alınacağı, ruhsat sahibi tarafından beyan edilen ocak başı satış fiyatının Bakanlık tarafından denetleneceği ve eksik beyanların tamamlatılacağı, tesis edilen işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülerek, temyiz istemine konu Bölge İdare Mahkemesi kararının, tazminat talebinin kabulüne ilişkin kısmının bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra 703 sayılı K.H.K. ile 3213 sayılı Maden Kanunu'na eklenen Geçici 33.madde ve 15/07/2018 tarih ve 30479 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4 Nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin 766. maddesi uyarınca Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı hasım mevkiiden çıkarılıp Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü hasım mevkiine alınarak işin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 01/02/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.