MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı ... İletişim Bakım Hiz. Enerji San. Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz, davacı vekili tarafından katılma yoluyla temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; mülkiyeti kendisine ait 23 HE 493 plaka sayılı aracını davalılardan ... İletişim Bakım Hiz. Enerji San. Tic. Ltd. Şti. ne kiraya verdiğini, diğer davalının ise bahse konu şirket çalışanı olduğunu, davalı ..."in sevk ve idaresindeki aracın tek taraflı, maddi hasarlı ve yaralamalı trafik kazasına karıştığını, kaza neticesinde sözleşmeye konu aracının hurdaya çıktığını ileri sürerek; hurda bedeli mahsup edildikten sonra, araç değerinden, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 2.000,00 TL nin olay tarihi olan 02/03/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş; yargılama aşamasında talebini ıslah ederek 18.500,00 TL"ye yükseltmiştir.
Davalı ... İletişim Bakım Hiz. Enerji San. Tic. Ltd. Şti. süresinde cevap dilekçesi vermemiş, ancak daha sonra sunduğu beyan dilekçesinde ; davaya konu aracın 15/04/2012 tarihli 1 yıl süreli kira sözleşmesiyle kiralandığını, kira sözleşmesinin 5. maddesine göre, sözleşmeden doğacak herhangi bir anlaşmazlık durumunda Diyarbakır Mahkemelerinin yetkili olacağının kararlaştırıldığını, bu nedenle mahkemenin yetkisiz olduğunu; davacı kiraya verenin sözleşmeden doğan sorumluluğunu yerine getirmediğini, gerekli sigortaları yaptırmadığını, davalı şirketin sorumluluğuna gidilemeyeceğini, davaya konu kazanın meydana gelmesinde diğer davalının da herhangi bir kusurunun bulunmadığını savunarak; davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; davanın kısmen kabulüne, 14.000,00 TL nin 02/03/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsiline karar verilmiş, hükmün, davalılar tarafından temyiz edilmesi üzerine; Dairemizin 16.03.2017 tarih ve 2017/1960 E. - 2017/3187 K. Sayılı ilamı ile; "...Dava, kiralanan aracın hasar görmesi nedeniyle tazminat istemine ilişkindir. Davacı kiraya verenin kira ilişkisinden kaynaklanan tazminat talebinin değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi görevi 6100 sayılı Kanun"un 4. Maddesi kapsamında Sulh Hukuk Mahkemesine aittir. Bu nedenle mahkemece görevsizlik kararı verilmesi gerekirken yazılı şekilde davanın esasının incelenmesi doğru görülmemiştir..." gerekçesiyle bozulmuştur. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde görevsizlik kararı verilerek, görevsizlik kararının kesinleşmesi üzerine, davanın yargılaması Elazığ 1. Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından yürütülmüş ve yapılan yargılama neticesinde; davanın kısmen kabulüne, 14.000,00 TL nin 02/03/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsiline karar verilmiş; hüküm, süresi içinde davalı şirket vekili tarafından temyiz, davacı vekili tarafından ise katılma yoluyla temyiz edilmiştir.
Dava; kira sözleşmesinden kaynaklı tazminat istemine ilişkindir.
1-) 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun " Yetki sözleşmesi" başlığı altında düzenlenen 17. maddesine göre; " Tacirler veya kamu tüzel kişileri, aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında, bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşmeyle yetkili kılabilirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır."
Yetki sözleşmesi ayrı bir sözleşme olarak yapılabileceği gibi tarafların aralarında yaptıkları bir sözleşmeye, yetkiye ilişkin bir madde eklemek suretiyle de yapılabilir.
HMK"nın 17. maddesinin ikinci cümlesine göre; taraflar aksini kararlaştırmadığı müddetçe dava yalnızca sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır. Bu halde yetki sözleşmesi, kanunen yetkili kılınan genel ve özel mahkemelerin yetkisini ortadan kaldırır. Diğer bir deyişle, aksi belirtilmediği sürece, yetki sözleşmesinde gösterilen mahkeme münhasır yetkili mahkeme olup, bu husus madde gerekçesinde de açıkça belirtilmiştir. Buna göre, münhasır yetki sözleşmesinden kasıt, tarafların yetki sözleşmesi ile kararlaştırılan mahkemeden başka bir mahkemede dava açılamaması üzerinde anlaşmalarıdır. Taraflar kanunen yetkili kılınan genel ve özel mahkemelerin de yetkilerinin devam etmesini istiyorlarsa, bu durumun sözleşmede açıkça belirlenmesi gerekir.
Somut olayda; taraflar arasında 15/04/2012 başlangıç tarihli 1 yıl süreli araç kiralama sözleşmesinin varlığı hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kira sözleşmesinin 5. maddesinde, sözleşmeden doğacak herhangi bir anlaşmazlık durumunda Diyarbakır Mahkemelerinin yetkili olduğu belirlenmiştir. Davalı kiracı şirket ile davacı kiraya veren tacir sıfatına haiz olup, davanın münhasır yetkili Diyarbakır Sulh Hukuk Mahkemelerinde görülmesi gerekmektedir.
Hal böyle olunca, mahkemece; davalı ...yönünden davanın tefriki ile mahkemenin yetkisizliğine karar verilmesi gerekirken, işin esasına girilerek yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
2-) Bozma nedenine göre taraf vekillerinin sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK"nun 428. maddesi gereğince davalı ...yararına BOZULMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenle taraf vekillerinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine bu aşamada yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nın Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 07.10.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.