
Esas No: 2014/22729
Karar No: 2014/26688
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2014/22729 Esas 2014/26688 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :Gaziantep 1. İş Mahkemesi
Tarihi :03.07.2014
No :2011/135-2014/287
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkeme, ilâmında belirtildiği üzere davanın kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum avukatı ve U.. Ş.. tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacı, davalı işyerinde 16.05.2003-03.03.2011 tarihleri arasında kesintisiz çalıştığının tespitini istemiştir. Hizmet cetveli incelendiği zaman; davacının, 10.02.2011-21.02.2011 tarihleri arasında, davalı U.. Ş..’nden bildirimleri bulunduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece, davalı ... Teks. İth. İhr. ve San. Tic. Ltd. Şti. hakkında davanın reddine, diğer davalı hakkında ise, davanın kısmen kabulü ile 16.06.2003-11.02.2011 tarihleri arasında davacının çalıştığının tespitine dair hüküm tesis edilmiştir.
Davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Kanun’un 86 . maddesi ile mülga 506 sayılı Kanun’un 79. maddesidir. Bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle, özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re"sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
Bu bağlamda, mahkemece; davalı işverenlere ait işyerinin kapsam ve mahiyeti araştırılarak malzeme indirilmesi ve yüklenmesi işlemlerinin nasıl ve ne sıklıkta yapıldığı, bu indirme ve yükleme sırasında, taşıma işine sürekli davacının çağrılıp çağrılmadığı, yani, daimi hamal olup olmadığı, davacının, serbest meslek erbaplığından dolayı vergi veya Bağ-Kur kaydının bulunup bulunmadığı, bilahare tarafları bilen, tarafsız başkaca kamu tanıkları tespit edilip, taraflar arasında hizmet akdinin unsurlarının mevcut olup olmadığı tespit edilmek suretiyle, davacının serbest piyasa hamalı şeklinde çalışıp çalışmadığı araştırılmalı; yapılan işin kapsam ve niteliği de nazara alındığında kısmi çalışma mümkün olduğundan, çalışmanın varlığı, süresi ve sürekliliği ile çalışmanın varlığı halinde, kısmi, ya da, tam gün olup olmadığı da belirlenip tartışılarak, toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın, eksik inceleme ve araştırmayla, yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalılardan Kurum ve U.. Ş.. vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem halinde davalılardan U.. Ş.."ne iadesine, 15.12.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.