MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA

Taraflar arasında görülen davada İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi"nce verilen 12/03/2015 gün ve 2014/717 - 2015/172 sayılı kararı bozan Daire"nin 13/10/2016 gün ve 2016/960 - 2016/8110 sayılı kararı aleyhinde birleşen davada davalı vekili ve asıl ve birleşen davalarda davacılar vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği de anlaşılmış olmakla, dosya için düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra gereği konuşulup düşünüldü:
Asıl ve birleşen davada davacılar vekili, 29.06.1999 tarihli hisse devir sözleşmesi ile davacılaraın Çopikas Kağıt ve Oluklu Mukavva Kutu San. A.Ş."deki hisselerinin davalıya devredildiğini, sözleşmenin 3.4. maddesinde hisse bedelinin kapanış tarihi itibariyle ayarlanmasının, diğer bir deyişle şirketin bir yıl önceki kapanış bilançosu esas alınmak suretiyle saplanmış bulunan hisse devrinin şirketin kapanış tarihindeki mali durumu dikkate alınarak yeniden belirlenmesi ve böylece saplanacak hisse alım bedeli bakiyesinin tesis edilmiş bulunan yeddiemin hesaptan satıcılara faizi ile birlikte ödenmesinin düzenleme altına alındığını, bu kapsamda kapamış tarihi olan 02.07.1999 tarihi itibariyle bedel ayarlanmasına esas alınacak bilançonun düzenlendiğini, bu belirlemeye itiraz edildiğini, davalı şirketin mensubu bulunduğu başka bir şirket aracılığı ile 24.02.2000 tarihinden başlamak üzere davacılar dışındaki tüm şirket ortaklarına alım bedeli bakiyesinin 2.455.000 ABD Doları olarak belirlemek suretiyle ödemede bulunduğunu, davacılara ise sözleşmenin 10.10. maddesi gerekçe göstererek herhangi bir ödeme yapılmadığını, davacılar ... ile ... aleyhine devir konusu Çopikas Kağıt ve Oluklu Mukavva Kutu San. A.Ş. ile
rekabet ettiklerinden bahisle dava ikame edildiğini ileri sürerek asıl davada 44.540 ABD Doları"nın davacı ..."na 61.275 ABD Doları"nın davacı ..."a, 61.275 ABD Dolarının davacı..."a, 157.860 ABD Doları"nın davacılardan ..."a ait olmak üzere toplam 325.150 ABD Doları"nın faizi ile birlikte ödenmesini talep ve dava etmiştir. Birleşen dava da asıl davadaki iddialara dayalı olarak asıl davada davalıdan hisseleri devralana dava yöneltilmek suretiyle talepte bulunulmuştur.
Asıl davada davalı vekili, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini savunmuş; birleşen davada davalı vekili ise, sözleşmenin 3.4. maddesindeki işlemlerin yapılarak davacılardan herhangi bir teklif gelmediğini, davacıların sözlemeden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmediğini, davacıların sözleşmeye aykırı tutum ve davranışları nedeniyle ödemezlik definde bulunulduğunu, sözleşmede yer alan rekabet etmeme yasağına aykırı davranıldığı için 400.000 ABD Doları cezai şartın tahsili talepli dava açıldığını, bu nedenle de takas beyanında bulunduklarını bildirmiştir.
Mahkemece asıl davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, birleşen davanın kabulüne, 44.540 USD"nin davacı ..."na, 61.375 USD"nin davacı ..."a, 61.375 USD"nin davacı Işıl Salur"a ve 157.860 USD"nin davacı ..."a ait olmak üzere toplam 325.150 USD"nin dava tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasanın 4/a maddesi gereğince işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacılara ödenmesine dair verilen karar, birleşen davada davalı vekili ve katılma yoluyla asıl ve birleşen davalarda davacılar vekilinin temyizi üzerine Dairemizce bozulmuştur.
Bu kez karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
(1) Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre, birleşen davada edimler silsilesi, cezai şart alacağının tahsili için ayrıca dava açılmış olması, o dava sonucuna etki eder mahiyette bulunmamasına göre davalı vekilinin tüm karar düzeltme istemlerinin; asıl ve birleşen davada ise davacılar vekilinin husumete ve dava dışı diğer hissedarlara rekabet etmeme taahhütlerine istinaden yapılan ek ödemeye ilişkin sair karar düzeltme istemlerinin HUMK 440. maddesi gereğince reddi gerekmiştir.
(2) Asıl dava; anonim şirket hisse devir sözleşmesine istinaden bakiye kalan alacak istemine ilişkin olup; birleşen dava asıl davadaki iddialara dayalı olarak asıl davada davalıdan hisseleri devralana yöneltilmiştir. Davacılar vekili, hisse satım sözleşmesi kapsamında satım bedelinin bakiye kısmının ödenmesini talep etmiş, diğer hissedarlara yapılan ödeme miktarından hareketle fiilen kabul edilmiş olan bedel üzerinden aynı esaslar dairesinde davacılara da ödeme yapılması gerektiğini ileri sürmüştür. Davalı yan ise diğer hissedarlara yapılan ödemenin bir kısmının sözleşme kapsamında değil, ayrı bir sözleşme niteliğinde olan rekabet etmeme taahhüdü karşılığında yapıldığını, davacıların ek rekabet etmeme taahhüdünde bulunmadıklarını, dahası sözleşmedeki rekabet etmeme yasağına aykırı davranıldığı için 400.000 ABD Doları cezai şartın tahsili talepli dava açıldığını savunmuştur.
Hisse alım anlaşmasının “satın alma fiyatının ödenmesi başlıklı 2.3. maddesinde “(a) Satın alma fiyatının %80"inden peşin ödemenin çıkartılması sonucu elde edilen miktar, satıcılar tarafından ayrıntıları kapanış tarihinden en az üç iş günü öncesinden yazılı olarak bildirilecek olan satıcıların hesabına kapanış tarihinde derhal ulaşılabilir ABD$ fonları üzerinden havale edilecektir. Peşin ödeme, kapanışın gerçekleşmesi üzerine işbu (a) bendi uyarınca satın alma fiyatı"nın %80"inin ödenmesi karşılığında yapılacaktır veya kapanış 5 Temmuz 1999 tarihine kadar gerçekleşmezse hisse senedi rehin anlaşması uyarınca alıcıya geri ödenecektir. Satıcılar arasında satın alma fiyatının pay edilmesi satıcıların münhasır sorumluluğu olacaktır. (b) Satın alma fiyatının %20"si alıcı tarafından muhafaza edilecek ve satıcıların madde V"te belirtilen garanti ve taahhütleri ile ilgili yükümlülüklerine karşılık teminat olarak yeddiemin hesabına yatırılacaktır. Alıcı, satıcıların garanti ve taahhütlerini
esaslı şekilde ihlal etmelerine rağmen kapanıştan sonra 90 gün içerisinde herhangi bir talepte bulunmazsa, madde 3.4"te tanımlanan satın alma fiyatındaki değişikliklere uygun olarak yapılacak hesaplamaların sonucuna göre değiştirilecek olan yeddiemin hesabında tutulan muhafaza edilen miktar, her iki tarafa muhafaza edilen miktar üzerinde kapanış tarihinden sonra kapanışın 90 ıncı gününde fiilen yapılan ödeme gününe kadar tahakkuk eden faiz ile birlikte her bir tarafa payları oranında dağıtılacaktır.” hükmü düzenlenmiş; “satın alma fiyatındaki değişiklikler” başlıklı 3.4. maddesinde ise “(a) Kapanış tarihinde alıcı, şirketin hesap tarihi ve kapanış tarihi itibariyle ABD Doları üzerinden ve IAS 29 ("Tamamlama Hesapları") dahil Uluslararası Muhasebe Standartlarına ("IAS") uygun olarak hazırlanacak IAS enflasyon standartlarına göre uyarlanmış şirket bilançolarının hazırlanmasına başlayacaktır. Tamamlama Hesapları alıcı tarafından tayin edilen uluslararası bir denetleme şirketi tarafından denetlenecek ve kapanış tarihinden itibaren 45 gün içerisinde satıcılara gönderilecektir. Satıcıların tamamlama hesaplarını incelemek ve itirazlarını bildirmek için 14 günlük bir süresi olacaktır. Tamamlama Hesaplarının satıcılar tarafından incelenmesi üzerine, taraflar arasında bu hesaplar hakkında bir anlaşmazlık çıkması durumunda ve bu anlaşmazlığın bir 14 günlük süre sonunda daha çözümlenememesi durumunda anlaşmazlığı 10 gün içerisinde çözmek üzere taraflarca 7 gün içerisinde atanacak bir uluslararası denetleme firmasına bağlı olarak çalışan bir serbest muhasebeciler firmasına başvurulacaktır. Tarafların 7 gün içerisinde böyle bir firmayı seçememesi durumunda Türkiye Serbest Muhasebeciler ve Mali Müşavirler Odası böyle bir firmayı atayacaktır. Bu muhasebeciler hakem olarak değil, bilirkişi olarak atanmalarını takiben 10 gün içerisinde konuyu tespit edeceklerdir. Muhasebecilerin tespiti taraflar için kesin ve bağlayıcı olacaktır...” hükmüne yer verilmiştir.
Dosyaya ibraz edilen davacılar dışındaki bir kısım ortaklara ait olduğu anlaşılan rekabet etmeme taahhütleri ile kabul, feragat ve ibraname belgeleri ve ekleri incelendiğinde, şirket ortaklarının 29 Haziran 1999 tarihli hisse alım anlaşması gereği David S. Smith (Holdings) PLC ("OSS"") tarafından ödenmesi gereken hisse satım bedellerine ilişkin bakiye 1.191.000 ABD Dolarının bugüne kadar işlemiş faizi ile beraber hisselerine tekabül eden kısmı tamamen ve eksiksiz olarak nakden ve peşinen tahsil ettiklerini, ayrıca DSS"in hisse satım bedellerinden ayrı biçimde iyi niyet belirtisi olarak önerdiği toplam 1.200.000 ABD Dolarının eski hisselerine tekabül eden kısmını da tamamen ve eksiksiz olarak nakden ve peşinen tahsil ettiklerini bildirdikleri anlaşılmaktadır. Böylece davalı tarafça yaptırılan tamamlama hesapları ve tespit edilen bilanço üzerinden belirlenen bakiye 1.191.000 ABD Dolarından hisselerini devreden ortakların hisselerine tekabül eden kısımların bakiye hisse bedeli olarak ödendiği, yapılan diğer ek ödemelerin ise rekabet etmeme taahhütlerine istinaden iyi niyet göstergesi olarak önerilerek ödendiği sabittir.
Ancak, hisselere terettüp eden 1.191.000 ABD Doları konusunda da taraflar arasında uyuşmazlık bulunmakta olup, sözleşmenin 3.4. maddesinde öngörülen yöntem esas alınmak sureti ile hisselerin gerçek değerinin saptanıp, davacılara yapılan ödeme düşüldükten sonra bakiye ne miktarda talepte bulunabilecekleri belirlenip bu tutar esas alınmak sureti ile tahsil hükmü kurulması gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, davacılar vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 13.10.2016 günlü 2016/960 Esas 2016/8110 Karar sayılı bozma ilamının (1) numaralı bendinde yer alan ""davacılar vekilinin tüm temyiz itirazlarının, birleşen davada davalı vekilinin ise aşağıdaki bent dışında kalan sair temyiz itirazlarının"" ibaresinin kaldırılarak, yerine ""birleşen davada davalı vekilinin tüm, davacılar vekilinin ise sair temyiz itirazlarının reddine"" ibaresinin eklenmesine, yine bozma ilamının (2) numaralı bendinin kaldırılarak, mahkeme kararının açıklanan bu değişik gerekçe ile bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, birleşen davada davalı vekilinin tüm; asıl ve birleşen davada ise davacılar vekilinin sair karar düzeltme istemlerinin HUMK 440. maddesi gereğince REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 13.10.2016 günlü 2016/960 Esas 2016/8110 Karar sayılı bozma ilamının (2) numaralı bendinin kaldırılarak mahkeme kararının yukarıda açıklanan değişik gerekçe ile BOZULMASINA, bu ilamın Dairemizin 13.10.2016 günlü 2016/960 Esas 2016/8110 Karar sayılı ilamının eki sayılmasına, ödedikleri temyiz peşin, temyiz ilam ve karar düzeltme harcının karar düzeltme isteyen asıl ve birleşen davalarda davacılara iadesine,
peşin harcın onama harcından mahsubuyla 51.219,17 TL"nin birleşen davada davalıdan alınmasına, aşağıda yazılı bakiye 27,10 TL karar düzeltme harcının ve 3506 sayılı Yasa ile değiştirilen HUMK 442/3. maddesi hükmü uyarınca takdiren 389,49 TL para cezasının karar düzeltilmesini isteyen birleşen davada davalıdan alınarak Hazine"ye gelir kaydedilmesine, 13/06/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.