Yargıtay 4. Ceza Dairesi 2022/7944 Esas 2022/13758 Karar Sayılı İlamı

K A R A R
Hakaret suçundan sanık ...'un, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 125/3-a, 125/4, 43/2, 62 ve 52/2.(2’şer kez) maddeleri gereğince 8.840,00 Türk lirası (2 kez) adli para cezası ile cezalandırılmasına dair ... 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 04/11/2020 tarihli ve 2019/1454 esas, 2020/1140 sayılı kararının Adalet Bakanlığı tarafından kanun yararına bozulmasının istenilmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 14/04/2022 gün ve 2022/43510 sayılı tebliğnamesiyle dava dosyası Dairemize gönderilmekle incelendi:
İstem yazısında;
"Dosya kapsamına göre, ... 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 04/11/2020 tarihli kararı ile sanığın üzerine atılı inceleme dışı görevi yaptırmamak için direnme suçundan yapılan yargılama neticesinde, 6 ay 7 gün hapis cezasına hükmedilmesini müteakip, görevi yaptırmamak için direnme suçu yönünden sanığın yeniden suç işlemekten çekineceğine dair kanaat geldiğinden bahisle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231/5. maddesi uyarınca hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği, buna karşın, aynı kararda sanık hakkında incelemeye konu hakaret suçu yönünden verilen ceza bakımından, sanığın sabıkası bulunmadığı halde, sanığın sabıkalı kişiliği göz önüne alındığında yeniden suç işlemeyeceğine ilişkin olumlu bir kanaat oluşmadığından bahisle hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmesine yer olmadığına karar verilmesinde isabet görülmemiştir." denilmektedir.
Hukuksal Değerlendirme:
5271 sayılı CMK’nın 231. maddesinde düzenlenen “hükmün açıklanmasının geri bırakılması” müessesesinin uygulanabilmesi için öncelikle,
- Sanık hakkında kurulan mahkûmiyet hükmünde, hükmolunan cezanın iki yıl veya daha az süreli hapis veya adli para cezasından ibaret olması,
- Suçun CMK’nın 231. maddesinin 14. fıkrasında yazılı suçlardan olmaması,
- Sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkûm olmamış bulunması,
- Sanığın hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına itiraz etmemesi,
- Suçun işlenmesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı zararın, aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tamamen giderilmesine ilişkin koşulların birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir.
Anılan bu objektif koşulların gerçekleşmesi ile birlikte ayrıca “Mahkemece, sanığın kişilik özellikleri ile duruşmadaki tutum ve davranışları göz önünde bulundurularak yeniden suç işlemeyeceği hususunda kanaate varılmasına” ilişkin takdire dayalı subjektif koşulun da gerçekleşmesi halinde “hükmün açıklanmasının geri bırakılması” müessesesinin uygulanması olanağı bulunmaktadır.
Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 16/02/2010 tarih ve 4/253-28 sayılı kararında da belirtildiği üzere, sanık hakkında kurulan mahkûmiyet hükmünün hukuki bir sonuç doğurmamasını ifade eden ve doğurduğu sonuçlar itibariyle karma bir özelliğe sahip bulunan hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumu, denetim süresi içinde kasten yeni bir suçun işlenmemesi ve yükümlülüklere uygun davranılması halinde, geri bırakılan hükmün ortadan kaldırılarak kamu davasının 5271 sayılı CYY’nın 223. maddesi uyarınca düşürülmesi sonucunu doğurduğundan, bu niteliğiyle sanık ile devlet arasındaki cezai nitelikteki ilişkiyi sona erdiren düşme nedenlerinden birisini oluşturmaktadır. Koşullu bir düşme nedeni oluşturan “hükmün açıklanmasının geri bırakılması” müessesesi, objektif koşulların (mahkûmiyet, suç niteliği ve ceza miktarı, daha önce kasıtlı bir suçtan mahkûm olmama, sanığın kabulü, zararın giderilmesi) varlığı halinde mahkemece, diğer kişiselleştirme hükümlerinden önce ve re’sen değerlendirilerek, uygulanması yönünde kanaate ulaşıldığı takdirde, hiçbir isteme bağlı olmaksızın öncelikle uygulanmalıdır.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin objektif koşulların gerçekleşmiş olmasına karşın bu koşulların oluşmadığından bahisle bu kurumun uygulanmamasına ilişkin hukuka aykırılıkların, hâkimin takdir hakkına taalluk eden bir husus olmaması nedeniyle bu hususların kanun yararına bozma konusu yapılabileceği yönünde de bir kuşku bulunmamaktadır.
İnceleme konusu somut olayda; sabıkası bulunmayan sanık hakkında görevi yaptırmamak için direnme suçundan yeniden suç işlemekten çekineceğine dair kanaat edinildiğinden bahisle hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmesine karşın, aynı olay esnasında gerçekleşen hakaret suçundan sabıkalı kişiliği göz önüne alındığında yeniden suç işlemeyeceğine ilişkin olumlu bir kanaat oluşmadığı gerekçesiyle hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına yer olmadığına karar verilmesi hukuka aykırıdır.
Sonuç ve Karar:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, kanun yararına bozma istemi doğrultusunda düzenlediği tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden,
1- ... 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 04/11/2020 tarihli ve 2019/1454 esas, 2020/1140 sayılı kararının, 5271 sayılı CMK'nın 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2- CMK'nın 309. maddesinin 4-b fıkrası gereğince sonraki işlemlerin mahallinde tamamlanmasına, dosyanın Adalet Bakanlığı'na sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na TEVDİİNE, 01/06/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.