13. Hukuk Dairesi 2016/3109 E. , 2018/9830 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki istirdat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, davalı idare ile şirketleri arasında "Sosyal Güvenlik Kurumu Özel ... Hizmeti Sunucularından ... Hizmeti Satın Alma Sözleşmesi" imzalandığını; 12/10/2013 tarih ve 28793 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Bakanlar Kurulu kararı ile, özel hastanelerin alabileceği fark ücreti sınırının % 200"e çıkartıldığını; Bakanlar Kurulu"nun vermiş olduğu yetkiyi kullanıp 17/04/2014 tarihinden itibaren katkı payı ücretlerini Bakanlar Kurulu"nun bildirdiği sınırların altında olacak şekilde artırdığını, yapılan geç bildirimin firma çalışanının sözleşmede yer alan 30 günlük süre ile 10 günlük süreyi karıştırması nedeni ile oluştuğunu, bunun açık bir maddi hata olduğunu, bu maddi hata nedeni ile sözleşmeye göre 10 gün öncesinden davalı kuruma bildirilmesi gereken sürenin aşılarak bildirim yapıldığını, bu nedenle davalı kurumun 12/05/2014 tarihinde aleyhine 10.000,00 TL cezai şart tahakkuk ettirdiğini, bu cezai şartın firma ile davalı idare arasında imzalanan sözleşme hükümlerine aykırı olarak uygulandığını, firmanın yapılan maddi hatada hiçbir kastı olmadığı gibi bildirim geç yapılmış olsa da cezai şartla sağlanmak istenen hukuki yararın bildirimi ile gerçekleştiğini, kurum ya da sigortalının hiçbir zarara uğratılmadığını, bir an için firmanın geç bildiriminin başkaca hiçbir koşul aranmaksızın sadece geç bildirim olması nedeni ile cezai şartın uygulanacağı düşünülse dahi belirlenen cezai şart tutarının sözleşmeye aykırı ve fahiş bir tutar olduğunu, kurum ile yapılan sözleşmenin 7.3.maddesinde cezai şarta konu bildirim koşulu bulunmamaktayken yapılan zeyilname ile maddeye ekleme yapıldığını, madde numarasının 7.3.1. ve 7.3.2. olarak yeniden düzenlendiğini, uygulanacak cezai şart miktarını belirleyen 11.1.1.maddesinin 7.3.maddesine aykırılığın yaptırımını 1.000,00 TL olarak belirlediğini, zeyilname ile sözleşmenin 11.1.2. maddesine 7.1.1."den sonra gelmek üzere 7.3.2. ibaresinin eklendiğini, öncelikle maddede 7.3.maddesine yapılan yollama ile bu madde ve bu maddenin alt bentleri için tek bir ceza belirlendiğini, daha sonra aynı madde için bu kez maddenin at bendinin 7.3.2.anılarak ikinci bir cezai şart tutarının belirlendiğini ve bunun 10.000,00 TL olduğunu, belirterek davalı idarenin 10/06/2014 tarih ve 32597092/10415007/3001159 sayılı 10.000,00 TL cezai şart ödemesine ilişkin işleminin iptaline, idare tarafından sözleşmeye göre tahakkuk etmiş alacaklardan mahsup edildiğinden mahsup edilen tutarın faizleriyle birlikte geri ödenmesine (istirdatına) karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davacının davasının kısmen kabulü ile; davalı idarenin 10/06/2014 tarih, 32597092/10415007/3001159 sayılı yazıları ile davacı hakkında 10.000,00-TL cezai şart uygulanmasına ilişkin cezai şart bedelinin 9.000,00 TL"sinin iptaline, iptal edilen 9.000,00-TL"nin, cezai şart uygulama tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davacıya iadesine, davacının fazlaya ilişkin isteminin reddine karar verilmiş; hüküm, davalı tarafça temyiz edilmiştir.
Dava, davacı ile davalı arasında imzalanan ... Hizmetleri Satın Alma Sözleşmesi"nin 7.3.2.maddesine aykırılık nedeniyle davacı hakkında tahakkuk ettirilen ve alacaklarından mahsup edilen 10.000,00 TL cezai şartın iadesine karar verilmesi istemine ilişkindir. Davalı, davanın reddini dilemiş, Mahkemece bilirkişiden rapor alınmış ve alınan rapor doğrultusunda; ""..davacının kasıtlı olmaksızın 7.3.2.maddeyi ihlal ettiği ve davalı kurumun da olayda hiçbir zararının oluşmadığı nazara alındığında, yapılan geç bildirim sebebi ile davacının haksız bir kazanç edindiğine dair her hangi bir tespit olmadığı, diğer yandan geç bildirimin sözleşmenin 7.3 maddesine aykırı davranış olduğu ve bu davranış neticesinin, sözleşmenin 11.1.1.maddesinde müeyyide altına alındığı, anılan madde uyarınca 1000 TL cezai şart uygulanması gerektiği anlaşılmakla, bilimsel metodlarına uygun olarak düzenlenen ve takdire şayan görülen bilirkişi raporuna da itibar edilerek davacının davasının kısmen kabulü ile; davalı idarenin 10/06/2014 tarih, 32597092/10415007/3001159 sayılı yazıları ile davacı hakkında 10.000,00-TL cezai şart uygulanmasına ilişkin cezai şart bedelinin 9.000,00-TL"sinin iptaline; iptal edilen 9.000,00-TL"nin cezai şart uygulama tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davacıya iadesine.."" gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Davacı hakkında ceza tahakkuk ettirilmesine neden olan davacı ile davalı kurum arasında imzalanan 2012 yılı Özel ... Hizmeti Sunucularından ... Hizmeti Satın Alma Sözleşmesi"nin 7.3.maddesinde 20.01.2014 tarihinde yürürlüğe giren zeyilname ile değişiklik yapılmış ve davacı hakkında tahakkuk ettirilen cezaya dayanak madde olan 7.3.2. maddesi eklenmiştir. Bu madde; ""SHS, tavan dahilinde belirlediği ilave ücretleri, Kurumca ilave ücret tavan oranının duyurulmasını ve/veya Kurumca ödenecek ... hizmeti bedellerinin yayımlanmasını takiben 30 (otuz) gün içinde; alınacak ilave ücretlere ilişkin değişiklikleri ise 10 (on) iş günü öncesinde sözleşme kapsamında yer alan her bir branş için ayrı ayrı olmak üzere yazılı ve CD ortamında Kuruma bildirmekle yükümlüdür."" şeklinde düzenlenmiştir. Sözleşmenin Cezai Şart ve Fesih Hükümleri başlıklı 11.maddesinin 11.1. maddesinde uygulanacak cezai şartlar düzenlenmiş ve 11.1.2.maddesinde; bu sözleşmenin (7.1.1),(7.3.2), (7.5.2), (7.5.3), (7.5.4), (7.6.4), (7.7.1), (7.7.2), (7.7.3), (7.8.1), (9.2) numaralı maddelerinde belirtilen hükümlere aykırı davranıldığının tespit edilmesi halinde söz konusu maddelere ilişkin her bir fiil için ayrı ayrı 10.000,00 TL cezai şart uygulanacağı düzenlemesi getirilmiştir. Söz konusu cezai şartların düzenlendiği maddede bildirimin geç yapılması üzerine uygulanacak ceza miktarı açıkça belirlenmiş ve 7.3.2.maddesinde bildirim yükümlülüğüne uyulmamış olması ceza gerektiren bir durum olarak sayılmış olmakla, bu bildirimin yapılmamasında davacının bir kastının bulunup bulunmaması ya da davacının bu sebeple haksız bir kazanç elde edip etmemesi önemli değildir. Mahkemece sözleşmenin 7.3.2. maddesi ve 11.1.2.maddesi hükümleri nazara alınarak bir değerlendirme yapılıp, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle ve yanılgılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalının temyiz talebinin kabulü ile hükmün BOZULMASINA, HUMK’nun 440/III-1 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 22/10/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.