Danıştay 9. Daire 2019/5533 Esas 2022/200 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2019/5533
Karar No : 2022/200

TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVACI) ...Gıda Araç Kiralama Otomotiv Temizlik ve Bilgisayar Sistemleri İnş. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. ...

2- (DAVALI) ...Vergi Dairesi Başkanlığı-...
(...Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının, taraflarca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı şirket adına, defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmediğinden bahisle indirim konusu yaptığı katma değer vergilerinin reddi suretiyle 2013/Ocak-Aralık dönemleri için re'sen tarh edilen katma değer vergisi ile 2013/Ocak-Kasım dönemleri için üç kat, 2013/Aralık dönemi için tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle üç kat kesilen vergi ziyaı cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla; davacının 2013 yılına ait yasal defter ve belgelerinin incelemeye ibraz edilmesine ilişkin vergi müfettişinin ...tarih ve ...sayılı yazısının 22/08/2017 tarihinde davacı şirket yetkilisi ...'ya tebliğ edildiği, davacı şirketçe tebliğ tarihinden itibaren 15 günlük yasal süre içinde söz konusu yasal defter ve belgelerin incelemeye ibraz edilmediği, defter ve belgelerinin şirketin vergisel işlemlerini yürüten muhasebecide olduğu iddiasını ortaya koyacak herhangi bir bilgi belgenin veya defter ve belgelerinin zayi olduğuna ilişkin bir Mahkeme kararının dosyaya sunulamadığı, yasal defter ve belgelerin başkaca herhangi bir mücbir sebep hali de bulunmaksızın incelemeye ibraz edilmediği görüldüğünden, davacının ilgili dönem beyanlarındaki katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle ortaya çıkan katma değer vergisinin davacı şirket adına re'sen tarh edilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı, defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmeyen davacı şirket adına yapılan tarhiyata ilişkin matrah farkının, idarece başkaca bir inceleme ve araştırma yapılmaksızın, sadece mükellefin vergi dairesine vermiş olduğu beyannamelerinden, ödeyeceği katma değer vergisinin miktarını azaltıcı bir unsur olarak gösterilen indirimlerinin tümünün reddedilmesi suretiyle tespit edilmiş olması nedeniyle, dava konusu tarhiyata 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 344. maddesi uyarınca ziyaa uğratılan verginin bir katı tutarında vergi ziyaı cezası uygulanması gerektiği sonucuna varıldığından, vergi ziyaı cezasının vergi aslının bir katı üzerinden uygulanan kısmında hukuka aykırılık, bir katı aşan kısmında hukuka uyarlık bulunmadığı, davalı idare tarafından savunma dilekçesinde tekerrüre esas alınan cezanın 2013/Şubat dönemine ilişkin kesilen vergi ziyaı cezası olduğunun ve anılan cezanın 27/08/2013 tarihinde davacıya tebliğ edilerek 26/09/2013 tarihinde kesinleştiğinin belirtildiği, tekerrür hükümleri, cezanın kesinleşme tarihini takip eden yılın başından itibaren uygulanabileceğinden, dava konusu 2013/Aralık dönemi vergi ziyaı cezasına, tekerrür hükümlerinin uygulanmasında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine, dava konusu bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi yönünden davanın reddine, bir katı aşan vergi ziyaı cezası ve tekerrür yönünden davanın kabulüne, vergi ziyaı cezasının bir katı aşan kısmının kaldırılmasına karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurularına konu Mahkeme kararı usul ve yasaya uygun olduğundan, taraflarca yapılan istinaf başvurularının reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI:
DAVALI İDARENİN İDDİALARI : Davacının yasal belgeleri ibraz etmemek suretiyle gizleme fiilini işlediği, bu sebeple üç kat vergi ziyaı cezası kesilmesinin hukuka uygun olduğu iddialarıyla kararın aleyhe olan kısmının bozulması istenilmektedir.
DAVACININ İDDİALARI : Vergi inceleme raporunda belirtilen sebeplerin gerçeği yansıtmadığı, yapılan fiili bir tespit bulunmadığı, şirketin istenilen belgelerin sunulamamasında herhangi bir kusuru bulunmadığı, şirket yetkilisinin 2014 yılında cezaevine girdiği ve 2016 yılında tahliye olduğu, o dönemde defter ve belgelerin şirketin muhasebecisine teslim edildiği, ancak bu kişinin meslekten men edildiği ve hakkında devam eden davalar bulunduğu iddialarıyla kararın aleyhe olan kısmının bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI : Taraflarca savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ... DÜŞÜNCESİ: Temyiz istemlerinin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Dosya tekemmül ettiğinden, davacının yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmesine gerek görülmeyerek işin esasına geçildi.

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Davacı şirket adına, defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmediğinden bahisle indirim konusu yaptığı katma değer vergilerinin reddi suretiyle 2013/Ocak-Aralık dönemleri için re'sen tarh edilen katma değer vergisi ile 2013/Ocak-Kasım dönemleri için üç kat, 2013/Aralık dönemi için tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle üç kat kesilen vergi ziyaı cezasının kaldırılması
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 344. maddesinin 1. fıkrasında; 341. maddede yazılı hallerde vergi ziyaına sebebiyet verildiği taktirde mükellef veya sorumlu hakkında ziyaa uğratılan verginin bir katı tutarında vergi ziyaı cezası kesileceği belirtilmiş, 2. fıkrasında; vergi ziyaına 359. maddede yazılı fiillerle sebebiyet verilmesi halinde bu cezanın üç kat, bu fiillere iştirak edenlere ise bir kat uygulanacağı, 359. maddesinin (a) fıkrasının 2. bendinde, vergi kanunlarına göre tutulan veya düzenlenen ve saklanma ve ibraz mecburiyeti bulunan defter, kayıt ve belgeleri tahrif etme veya gizleme veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleme veya bu belgeleri kullanma kaçakçılık suçu olarak tanımlanmış ve bu fıkranın son paragrafında, varlığı noter tasdik kayıtları veya sair suretlerle sabit olduğu halde inceleme sırasında yetkili kimselere defter ve belgelerin ibraz edilmemesinin gizleme olarak kabul edileceği hüküm altına alınmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Bölge İdare Mahkemesi kararının, bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisine ve tekerrür hükümlerine ilişkin kısmı usul ve hukuka uygun olup, taraflarca ileri sürülen temyiz nedenleri kararın belirtilen kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Vergi ziyaı cezasının bir katı aşan kısmına ilişkin davalı temyiz istemine gelince;
Olayda, davacının defter ve belgelerini mücbir sebep olmaksızın ibraz etmediğinin sabit olması nedeniyle, vergi ziyaı cezasının üç kat uygulanmasında hukuka aykırılık bulumadığından, tarhiyata ilişkin matrah farkının, idarece başkaca bir inceleme ve araştırma yapılmaksızın, sadece mükellefin vergi dairesine vermiş olduğu beyannamelerinden tespit edilmiş olması nedeniyle vergi ziyaı cezasının üç kattan bir kata indirilmesine ilişkin Mahkeme kararına karşı davalı tarafından yapılan istinaf başvurusunu reddeden Bölge İdare Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine, davalının temyiz isteminin kısmen kabulüne, kısmen reddine,
2. ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisine ve tekerrür hükümlerine ilişkin kısmının ONANMASINA, üç kat kesilen vergi ziyaı cezasının bir kata indirilmesine ilişkin kısmının BOZULMASINA,
3. Bozulan kısım hakkında yeniden karar verilmek üzere dosyanın ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 03/02/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.