Yargıtay 4. Ceza Dairesi 2022/7943 Esas 2022/14015 Karar Sayılı İlamı

KARAR
Sesli, yazılı veya görüntülü bir ileti ile hakaret suçundan şüpheli ... isimli ... kullanıcısı hakkında yapılan soruşturma evresi sonunda ... Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 22/03/2021 tarihli ve 2020/80686 soruşturma, 2021/36283 sayılı kovuşturmaya yer olmadığına dair karara karşı yapılan itirazın reddine ilişkin mercii ... 8. Sulh Ceza Hâkimliğinin 10/06/2021 tarihli ve 2021/3174 değişik ... sayılı kararının Adalet Bakanlığı tarafından kanun yararına bozulmasının istenilmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 14/04/2022 gün ve 2022/26844 sayılı tebliğnamesiyle dava dosyası Dairemize gönderilmekle incelendi:
İstem yazısında; "5271 sayılı Kanun’un 160. maddesi uyarınca, Cumhuriyet savcısının, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlaması gerektiği, aynı Kanun’un 170/2. maddesi gereğince yapacağı değerlendirme sonucunda, toplanan delillerin suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturduğu kanısına ulaştığında iddianame düzenleyerek kamu davası açacağı, aksi halde ise anılan Kanun’un 172. maddesi gereği kovuşturma yapılmasına yer olmadığına dair karar vereceği, buna karşın Cumhuriyet savcısının 5271 sayılı Kanun’un kendisine yüklediği soruşturma görevini yerine getirmediği, ortada yasaya uygun bir soruşturmanın bulunmadığı durumda, anılan Kanun’un 173/3. maddesindeki koşullar oluşmadığından, itirazı inceleyen merciin Cumhuriyet savcısının soruşturma yapmasını sağlamak maksadıyla itirazın kabulüne karar verebileceği yönündeki açıklamalar karşısında,
Somut olayda, "IHTIYAR HEYETI" isimli ... kullanıcısının 22/03/2020 tarihinde paylaştığı "... TV'de koronavirüsün konuşulduğu programda ...'tan skandak sözler! "... Parti seçmenleri zaten yaşlı..." ... TV'de ...'ın moderatörlüğündeki "Medya Mahallesi" isimli programa programına katılan ... 'Koronavirüs ağırlıklı olarak yaşlıları vuruyor ve ... Parti'nin seçmeni zaten yaşlı bir seçmen' sözleriyle büyük bir rezalete imza attı." yazılı, ...'a ait görüntülerin yer aldığı video paylaşımına yorum olarak, "Yaw he he zihniyetinin amk" şeklindeki sözlerle müşteki vekilinin, müvekkiline hakarette bulunduğu yönündeki şikâyeti üzerine,
... Cumhuriyet Başsavcılığınca, "müştekinin şikayetine konu .../.../... isimli internet sitelerinin ülkemizde herhangi bir servis sağlayıcısının olmaması nedeniyle bu tür soruşturmalarda Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü, Ceza İstinabe ve Tebligat bürosunun istinabe amaçlı yazılan yazıların, mağdurun isminin kullanılarak sahte ... hesabı oluşturulup mağdurun resimlerinin, iletişim bilgilerinin v.b.lerinin ... sayfasında yayınlanması gibi eylemler için ...'den yapılan Ceza İstinabe taleplerinin ... adli makamlarınca bu tür eylemlerin cezai değil hukuki nitelikte olduğu belirtilerek reddedildiğinden bahisle ilgili ülkenin adli makamlarına iletilmeyip bila ikmal iade edildiği, nitekim Adalet Bakanlığı Uluslararası İlişkiler Genel Müdürlüğünün 10/07/2013 tarih ve 69/2 sayılı genelgesinde, iftira, hakaret, tehdit ve mağdurun fotoğrafı bir şekilde ele geçirilerek onun adına sahte .../.../... hesabı açılması veya kullanılması veya bilgileri kullanılarak açılan sosyal paylaşım hesaplarında mağdurun veya ilgisi olmayan 3.kişilerin uygunsuz fotoğraflarının kullanılması veya çeşitli yazıların yazılması suretiyle özel hayatın gizliliğini ihlal, kişisel verileri hukuka aykırı olarak yayma suçlarına ilişkin istinabe taleplerinde ... adli makamlarının, ... mevzuatı uyarınca bu tür fiillerin ceza davasına konu olmadığı ve yalnızca bir hukuki itilaf olarak kabul edildiği gerekçesiyle adli yardımlaşma taleplerinin reddedildiği" gerekçesiyle kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmiş ise de,
Şikayet konusu fiil hakkında hiç bir tahkikat işlemi yapılmamış olması karşısında, şüphelinin ... sosyal paylaşım sitesindeki profil bilgilerinin ve diğer hususların araştırılarak şüpheli veya şüphelilerin kimlik bilgilerinin tespit edilmeye çalışılması, şüphelinin tespit edilmesi için gereken araştırmanın yapılması ve ulaşılamaması halinde ise zamanaşımı süresince daimi arama kararı verilerek araştırmaya devam edilmesi gerektiği nazara alınmadan, eksik soruşturma ile verilen kovuşturmaya yer olmadığına dair karara yönelik itiraz üzerine soruşturmanın genişletilmesine karar verilmesi gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.”denilmektedir.
Hukuksal Değerlendirme:
CMK'nın 160/1. maddesinde, "Cumhuriyet savcısı, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hali öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlar.", 160/2. maddesinde "Cumhuriyet Savcısı, maddi gerçeğin araştırılması ve adil bir yargılamanın yapılabilmesi için emrindeki adli kolluk görevlileri marifetiyle, şüphelinin lehine ve aleyhine olan delilleri toplayarak muhafaza altına almakla ve şüphelinin haklarını korumakla yükümlüdür.'' 170. maddesinin 2. fıkrasında, "Soruşturma evresi sonunda toplanan deliller, suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa; Cumhuriyet Savcısı, bir iddianame düzenler. 172. maddesinin 1. fıkrasında, "Cumhuriyet savcısı, soruşturma evresi sonunda, kamu davasının açılması için yeterli şüphe oluşturacak delil elde edilememesi veya kovuşturma olanağının bulunmaması hâllerinde kovuşturmaya yer olmadığına karar verir." hükümleri düzenlenmiştir.
Kovuşturmaya yer olmadığına dair kararı itiraz üzerine inceleyen mahkeme, kamu davası açılması için yeterli delil bulunmaması durumunda itirazın reddine, yeterli delil bulunması durumunda itirazın kabulüne veya eksik soruşturma nedeniyle soruşturmanın genişletilmesine karar verebilecektir.
CMK'nın 170/2. maddesine göre kamu davası açılabilmesi için soruşturma aşamasında toplanan delillere göre suçun işlendiğine dair yeterli şüphe bulunması gerekir. Suç ihbar veya şikayeti yoluyla soruşturma yaparak maddi gerçeğe ulaşma yükümlülüğü ve yetkisi bulunan Cumhuriyet savcısı, soruşturma sonucunda elde edilen delilleri değerlendirerek kamu davası açmayı gerektirir nitelikte yeterli şüphe olup olmadığını takdir edecektir. Ancak soruşturma aşamasında Cumhuriyet savcısının delil değerlendirmesiyle, kovuşturma aşamasında hakimin delilleri değerlendirmesi birbirinden farklı özelliklere sahiptir. CMK'nın 170/2. maddesine göre soruşturma aşamasında toplanan deliller kamu davası açılması için yeterli şüphe oluşturup oluşturmadıkları çerçevesinde incelemeye tabi tutulurken, kovuşturma aşamasında, isnad edilen suçun işlenip işlenmediği hususunda mahkumiyete yeter olup olmadığı ve tam bir vicdani kanaat oluşturup oluşturmadığı çerçevesinde değerlendirilmektedir.
Her ne kadar Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğüne yaptırılan araştırmada, "..." iletişim bilgisi tarih itibariyle araştırılarak bu bilgiyle şifre yenileme/sıfırlama yapıldığında ilişkili hesap görülmüş ancak hesap detay bilgilerinin görüntülenemediği, internetin yapısı gereği veriler üzerinde ekleme, çıkarma, değiştirme yetkisi bulunan kullanıcı / kullanıcıların tercihlerine göre verilerin değiştirilebilir nitelikte olduğunun bilinmesi gerektiği hakkında çalışma yapılan sosyal medya hesabının ilgiliye ait olabileceği gibi, bahse konu hesapların ilgilinin bilgisi dışında kişisel bilgileri veya fotoğrafları kullanılarak başkaları tarafından oluşturulmuş sahte hesap olabileceği, profillerin başkaları tarafından ele geçirilmiş ve ilgililerin rızası dışında kullanmış olabileceği, ilgili veya diğer şahıslar tarafından aynı isim / rumuz ile birden fazla hesap açılabileceği, dolayısıyla da failin açık adres ve kimlik bilgilerinin tespit edilemediği ve şahıslara ulaşılamadığının bildirildiği,bu kapsamda, müştekinin şikayetine konu .../.../... isimli internet sitelerinin ülkemizde herhangi bir servis sağlayıcısının olmaması nedeniyle bu tür soruşturmalarda Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü, Ceza İstinabe ve Tebligat bürosunun istinabe amaçlı yazılan yazıların, mağdurun isminin kullanılarak sahte ... hesabı oluşturulup mağdurun resimlerinin, iletişim bilgilerinin v.b.lerinin ... sayfasında yayınlanması gibi eylemler için ...'den yapılan Ceza İstinabe taleplerinin ... adli makamlarınca bu tür eylemlerin cezai değil hukuki nitelikte olduğu belirtilerek reddedildiğinden bahisle ilgili ülkenin adli makamlarına iletilmeyip bila ikmal iade edildiği, Adalet Bakanlığı Uluslararası İlişkiler Genel Müdürlüğünün 10/07/2013 tarih ve 69/2 sayılı genelgesinde, iftira, hakaret, tehdit ve mağdurun fotoğrafı bir şekilde ele geçirilerek onun adına sahte .../.../... hesabı açılması veya kullanılması veya bilgileri kullanılarak açılan sosyal paylaşım hesaplarında mağdurun veya ilgisi olmayan 3.kişilerin uygunsuz fotoğraflarının kullanılması veya çeşitli yazıların yazılması suretiyle özel hayatın gizliliğini ihlal, kişisel verileri hukuka aykırı olarak yayma suçlarına ilişkin istinabe taleplerinde ... adli makamlarının, ... mevzuatı uyarınca bu tür fiillerin ceza davasına konu olmadığı ve yalnızca bir hukuki itilaf olarak kabul edildiği gerekçesiyle adli yardımlaşma taleplerinin reddedildiğinin belirtildiği,bu gerekçelerle, soruşturmaya konu olay bakımından CMK'nun 172.maddesinde belirtilen "soruşturma evresi sonunda kovuşturma olanağının bulunmaması halinin" söz konusu olduğundan bahisle kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmişse de, soruşturma dosyası kapsamında yeterli ve etkili soruşturma işlemi yapılmadan bu karar verilmiştir. CMK'nın 172/1. maddesindeki, kovuşturma olanağının bulunmaması hâllerinin somut olayda mevcut olmadığı, dolayısıyla şüphelinin tespitine yönelik olarak gerekli tüm soruşturma işlemleri yapıldıktan sonra, şüphelinin tespiti halinde iddianame düzenlenmesi, tespit edilemediği takdirde ise daimi arama kararı alınarak dava zamanaşımı süresince soruşturmaya devam edilmesi gerektiği anlaşılmakla, merciince itirazın kabulüne karar verilmesi yerine reddedilmesi hukuka aykırı görülmüştür.
Sonuç ve Karar:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın kanun yararına bozma istemi doğrultusunda düzenlediği tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden,
1-... 8.Sulh Ceza Hâkimliğinin 10/06/2021 tarihli ve 2021/3174 değişik ... sayılı kararının, 5271 sayılı CMK’nın 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2-CMK’nın 309. maddesinin 4-a fıkrası gereğince, sonraki işlemlerin mahallinde tamamlanmasına, dosyanın Adalet Bakanlığına sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na TEVDİİNE, 02/06/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.