MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 12. HUKUK DAİRESİ


TÜRK MİLLETİ ADINA


Taraflar arasında görülen davada İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 07/12/2016 tarih ve 2014/302 E- 2016/555 K. sayılı kararın davacılar vekili, davalılar Harran Denizcilik Turizm San. Tic. Ltd. Şti. ile ... vekili, katılma yoluyla ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin kısmen kabulüne-esastan reddine dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi"nce verilen 27/04/2017 tarih ve 2017/102 E- 2017/175 K. sayılı kararın Yargıtay"ca incelenmesi davacılar vekili, davalılar .... ile ... vekili, davalılar ... ile Vega Eğitim Sağlık Tekstil Gıda San ve Tic. A.Ş. vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, duruşma için belirlenen 11.06.2019 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan davacı vekili Av. ..., davalılardan ... vekili Av. ..., davalılardan ..., Vega Eğitim Sağlık Tekstil Gıda San. ve Tic. A.Ş. vekili Av. ..., davalılardan ... vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacılar vekili, 07/04/2007 tarihinde davacıların murisi ..."ın, davalılardan Turyol Şirketi tarafından işletilen Harran Denizcilik firmasına ait bulunan Urfalı ... teknesine yolcu olarak bindiğini, yoğun sise rağmen tekne limandan ayrıldıktan sonra Kız Kulesi açıklarında
Vega Sağlık A.Ş."ye ait Adil Kaptan isimli gemiyle çatma meydana geldiğini, çatma sonucunda muris Koray İlhan"ın hayatını kaybettiğini ileri sürerek küçük ... için fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak 1.000.- TL destekten yoksun kalma, ... için 1.000.- TL destekten yoksun kalma tazminatı ile birlikte her bir davacı için fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak 150.000.- TL manevi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, ıslah dilekçesi ile davacı ... Yarış için maddi tazminat talebini 283.451,16 TL"ye, diğer davacı ... için maddi tazminat talebini 79.950,09 TL"ye yükseltmiştir.
Davalılar vekilleri, müvekkillerinin kusur ve sorumluluklarının bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemişlerdir.
İlk derece mahkemesince, davalılar Vega Eğitim Sağlık Tekstil Gıda San ve Tic. A.Ş, ... ve ... hakkında açılan davanın reddine, davacı ... Yarış"ın davasının kısmen kabulüyle 283.451,16 TL, davacı ..."ın 73.183,65 TL tazminat alacağının kaza tarihinden itibaren reeskont faizi ile birlikte kusurları oranında % 30"unun ...,%30 ..., %25"inin Harran Denizcilik Turz. San Tic. Ltd. Şti., %10"unun Turyol S.S. Turizm ve Yolcu Deniz Taşıyıcılar Kooperatifi ve davalı ..."dan, %5"inin davalı ... sorumlu olmak üzere davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, her bir davacı için hükmedilen 30.000.- TL manevi tazminatın davalılardan müteselsilen tahsiline fazlaya ilişkin manevi tazminat isteminin reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, davacılar vekili, davalılar Harran Dz. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. ile ... vekili, katılma yoluyla da davalı ... vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesince, tüm dosya kapsamına göre; davacılar vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, davalılar vekillerinin istinaf başvurularının ayrı ayrı reddine, ilk derece mahkemesinin hükmünün HMK"nın 353/1-b-2 gereği kaldırılmasına, davalılar ... ve ... hakkında açılan davanın reddine, davacı ... Yarış"ın maddi tazminata ilişkin davasının kabulüne, 283.451,16 TL"nin kaza tarihi olan 07/04/2007 tarihinden itibaren reeskont faizi işletilerek Urfalı ... gemisinin %85 kusuruna tekabül eden 240.933,50 TL"nin davalılar ..., ... ve Harran Denizcilik Turz. San Tic. Ltd. Şti."nden müteselsilen tahsiline, Turyol işletmesi ve çalışanına ait %10 kusura isabet eden 28.345,10 TL"nin davalılar Turyol S.S Turizm ve Yolcu Deniz Taşıyıcılar Kooperatifi ve davalı ..."dan müteselsilen, Adil Kaptan gemisinin %5 kusuruna isabet eden 14.172,56 TL"nin de davalılar ... ve Vega Eğitim Sağlık Tekstil Gıda San ve Tic. A.Ş."den müteselsilen tahsiline, davacı ..."ın maddi tazminat davasının kısmen kabulüne, 73.183,65 TL"nin 07/04/2007 tarihinden itibaren reeskont faizi yürütülerek Urfalı ... gemisinin %85 kusuruna isabet eden 62.206,10 TL"sinin davalılar ..., ..., Harran Denizcilik Turz. San Tic. Ltd. Şti."den müteselsilen, Turyol işletmesi ve çalışanına ait %10 kusura isabet eden 7.318,36 TL"nin davalılar Turyol S.S Turizm ve Yolcu Deniz Taşıyıcılar Kooperatifi ve ...’dan müteselsilen, Adil Kaptan gemisinin %5 kusuruna isabet eden 3.659,19 TL"sinden davalılar ... ile Vega Eğitim Sağlık Tekstil Gıda San ve Tic. A.Ş"den müteselsilen tahsiline, manevi tazminata ilişkin istinaf başvurusunun esastan reddi ile davacıların manevi tazminat taleplerinin kısmen kabulüne, davacı ... Yarış için 30.000.- TL, davacı ... için 30.000.- TL olmak üzere toplam 60.000.- TL manevi tazminatın 07/04/2007 tarihinden itibaren reeskont faizi işletilerek, davalılar ..., ..., Harran Denizcilik Turz. San Tic. Ltd. Şti, Turyol S.S. Turizm ve Yolcu Deniz Taşıyıcılar Kooperatifi, ..., ... ve Vega Eğitim Sağlık Tekstil Gıda San ve Tic. AŞ."den müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kararı, davacılar vekili, davalılar Harran Dz. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. ile ... vekili, davalılar ... ile Vega Eğ. Sağ. Teks. Gıda San. ve Tic. A.Ş. vekilince temyiz edilmiştir.
1-Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından davacılar vekilinin, davalılar Harran Dz. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. ile ... vekilinin, davalılar ... ile Vega Eğ. Sağ. Teks. Gıda San. ve Tic. A.Ş. vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, Urfalı ... teknesinde yolcu olarak bulunan davacıların murisinin bu teknenin Adil Kaptan isimli gemiyle çatması sonucunda vefatı nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Davada davalı ... yönünden İstanbul Boğazı’ndaki trafiğin düzenlenmesindeki hizmet kusuruna dayanılmıştır. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 2/1-b maddesinde, idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan davalar tam yargı davası olarak nitelendirilmiş olup bu nitelikteki davalarda idari yargı görevli bulunmaktadır. Bu durumda, davalı ... aleyhine açılan davanın 6100 sayılı HMK"nın 114/b maddesi gereğince, yargı yolunun caiz olmaması nedeniyle HMK"nın 115/2 maddesi gereğince dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde esastan inceleme yapılarak karar verilmesi doğru görülmemiştir.
3-Davalı ... memurlarından olan davalı ... hakkındaki davanın, bilirkişi raporundaki adı geçenin olayda kusurunun bulunmadığı yönündeki kanaate istinaden reddine karar verilmiştir. Ancak, ceza dosyasında yer alan tespitler ile mahkemece alınan bilirkişi raporundaki değerlendirmeler çeliştiği gibi, ceza yargılaması ve sonrasındaki idari sürece ilişkin açıklamalar yapılmakla birlikte hükme dayanak bilirkişi raporlarında davalı ...’ın somut olayda görevini aşan bir kusurunun bulunup bulunmadığı incelenmemiştir. Bu suretle, adı geçen davalının davadaki kusur ve sorumluluğuna yönelik ceza dosyasındaki bilirkişi raporuyla çelişkileri de giderir şekilde bir değerlendirme yapılmaksızın eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi yerinde görülmemiştir.
4-Kaza ve dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanununun 50. ve 51. maddelerinde birden çok zarar verenin zarar görene karşı müteselsil sorumluluğu hükme bağlanmış olup, adı geçen kanunun 50. maddesinde “Birden ziyade kimseler birlikte bir zarar ika ettikleri takdirde müşevvik ile asıl fail ve fer"an methali olanlar, tefrik edilmeksizin müteselsilen mesul olurlar. Hakim, bunların birbiri aleyhinde rücu hakları olup olmadığını takdir ve icabında bu rücuun şumulünün derecesini tayin eyler. Yataklık eden kimse, vakı olan kardan hisse almadıkça yahut iştirakiyle bir zarara sebebiyet vermedikçe mesul olmaz.” hükmü, 51. maddesinde ise “Müteaddit kimseler muhtelif sebeplere (haksız muamele, akit, kanun) binaen mesul oldukları takdirde haklarında, birlikte bir zarar vukuuna sebebiyet veren kimseler hakkındaki hükümlere göre muamele olunur. Kaideten haksız bir fiili ile zarara sebebiyet vermiş olan kimse en evvel, tarafından hata vaki olmamış ve üzerine borç alınmamış olduğu halde kanunen mesul olan kimse en sonra, zaman ile mükellef olur.” hükmü düzenlenmiştir. ... ile ... dışındaki davalıların bir kısmı taşıma sözleşmesine istinaden, bir kısmı haksız fiil hükümlerine göre sorumlu olup, davacının olayda müterafik kusurunun bulunmadığı da belirlendiğine göre farklı hukuki sebeplerle sorumlu bulunan ... ile ... dışındaki davalılar davacıya karşı müteselsilen sorumludurlar. Müteselsil sorumluluk, zarar görene, diğer borç ilişkilerine oranla zarar verenler karşısında güçlü ve ayrıcalıklı bir durum sağlar. Buna göre, zarar gören tazminatın tamamını, dilediği takdirde zarar verenlerin tamamından talep edebileceği gibi, bir kısmından veya sadece birinden de talep edebilir. (Eren, Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Cilt I, 1998, s.811) Dolayısıyla, ... ile ... dışındaki davalılar zararın tamamından müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu halde kusur oranlarına göre belirlenen tazminat miktarlarına hükmedilmesi doğru olmamıştır.
5-Bölge Adliye Mahkemesince davacı ... lehine 30.000,00 TL manevi tazminata hükmedilmesine rağmen manevi tazminat yönünden adı geçen davacı yararına vekalet ücreti takdiri gerekirken takdir edilmemiş olup, kararın bu yönden de bozulması gerekmiştir.
6-Bozma sebep ve şekline göre davalılar Harran Dz. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. ile ... vekilinin, davalılar ... ile Vega Eğ. Sağ. Teks. Gıda San. ve Tic. A.Ş. vekilinin yargılama giderleri ile vekalet ücretine ilişkin temyiz itirazları ile davacılar vekilinin haklarındaki dava reddedilen davalılar ... ile ... yönünden hükmedilen vekalet ücretine ilişkin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
SONUÇ : Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin, davalılar Harran Dz. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. ile ... vekilinin, davalılar ... ile Vega Eğ. Sağ. Teks. Gıda San. ve Tic. A.Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2), (3), (4) ve (5) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle, Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, (6)numaralı bentte açıklanan nedenle, davalılar Harran Dz. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. ile ... vekilinin, davalılar ... ile Vega Eğ. Sağ. Teks. Gıda San. ve Tic. A.Ş. vekilinin yargılama giderleri ile vekalet ücretine ilişkin temyiz itirazları ile davacılar vekilinin haklarındaki dava reddedilen davalılar ... ile ... yönünden hükmedilen vekalet ücretine ilişkin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, HMK"nın 373/2. maddesi uyarınca dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesi"ne gönderilmesine, takdir olunan 2.037,00 TL duruşma vekalet ücretinin haklarında tazminata hükmolunan davalılar ..., ..., Harran Denizcilik Turz. San Tic. Ltd. Şti, Turyol S.S. Turizm ve Yolcu Deniz Taşıyıcılar Kooperatifi, ..., ... ve Vega Eğitim Sağlık Tekstil Gıda San ve Tic. AŞ."den alınarak davacılara verilmesine, ödedikleri peşin temyiz harcının istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, 13/06/2019 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.