MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ


TÜRK MİLLETİ ADINA

Taraflar arasında görülen davada Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesi"nce verilen 24/03/2015 gün ve 2010/564 - 2015/232 sayılı kararı bozan Daire"nin 19/04/2017 gün ve 2016/13386 - 2017/2279 sayılı kararı aleyhinde davacı vekili ve davalı donatan Han Kook Capıtal Co Ltd. vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği de anlaşılmış olmakla, dosya için düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı vekili, 9037044 IMO numaralı Kore Bayraklı Melissa isimli geminin 04/02/2010 tarihli çarterpartiye göre davacı tarafça davalı taraftan zaman esasına göre kiralandığını, geminin seyri esnasında meydana gelen problemler üzerine gemi kaptanının yazılı talebi üzerine donatanın oluruyla davacı tarafça çeşitli tarihlerde toplam 277.035,12-USD ödeme yapıldığını, yapılan ödemelerin tahsili amacıyla girişilen taşınır rehninin paraya çevrlmesi yoluyla takibe itiraz edildiğini, takibin durduğunu ileri sürerek, icra takibine itirazın iptaline, alacağın %40’ı oranında inkar tazminatına hükmedilmesine ve gemi üzerinde kanuni rehin hakkının tespiti ile tanınmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı M/V Melissa gemisi donatanı Hankook Capital Co. Ltd. vekili, geminin müvekkiline ait olduğunu, müvekkilinin herhangi bir borcu bulunmamasına rağmen gemi üzerinde ayni hak tesisi talepli olarak dava açıldığını, davada MÖHUK 22. maddesi uyarınca Güney Kore Cumhuriyeti Hukukunun uygulanması gerektiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
M/V Melissa Gemisi eski donatanı Northwood Steamship Co. Ltd. vekili, davacı tarafından yapılan masrafların geminin muhafazası ve seferini tamamlayabilmesi için yapıldığını, geminin mülkiyetinin 01/06/2010 tarihinde Hankook Capital Co. Ltd. isimli şirkete devredildiğini ve bu borçlardan haberdar edildiğini, mülkiyet ile bu borçların da kendilerine devredildiğini, davaya konu alacakların müvekkili tarafından kabul edildiğini belirterek kabule göre karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; davanın kısmen kabulüne davacı tarafça davalı aleyhine yapılan icra takibine vaki itirazın kısmen iptali ile, 132.097,90 USD asıl alacak üzerinden takip talebindeki gibi faiz işletilerek takibin devamına, takip türü, taşınır rehninin paraya çevrilmesi yolu ile takip olup, alacağın devamına karar verilen alacak miktarı dışındaki kısmın kanuni rehin hakkı sağlamadığı ve davanın da rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takibe yönelik itirazın iptali davası olduğundan fazlaya dair istemin reddine, davalı temerrüte düşürülmediğinden işlemiş faiz talebinin reddine, asıl alacak likit olmakla kabul edilen miktar olan 132.097,90 USD"nin takip tarihi itibarı ile TCMB USD efektif kur miktarı olan 1,535 TL üzerinden hesap edilmek sureti ile tespit olunan TL karşılığı olan 202.770,28 TL"nin %40"ı oranında icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline, davalının kötü niyet tazminatı talebinin reddine, 132.097,90 USD alacak ve fer"ilerini karşılayacak şekilde Kore Bayraklı 9037044 IMO numaralı Melissa Gemisi üzerinde kanuni rehin hakkı tesisine dair verilen kararın davacı vekili ile davalı donatan Hankook Capital Co. Ltd. vekilince temyizi üzerine karar Dairemizce davalı yararına bozulmuştur.
Davacı vekili ve davalı donatan Hankook Capital Co. Ltd. vekili, bu kez karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
1- Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre, davalı vekilinin karar düzeltme istemlerinin reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Davacı vekilinin karar düzeltme istemlerinin incelenmesine gelince dava, davacının zaman carter party ile kiraladığı gemi için yapılan masraflar nedeniyle başlatılan takibe davalı tarafından yapılan itirazın iptali, dava konusu gemi üzerinde kanuni rehin hakkının tespiti ve tanınması istemine ilişkindir.
Yukarıda yapılan özetten de anlaşılacağı üzere mahkemece, davanın kısmen kabulüne davacı tarafça davalı aleyhine yapılan icra takibine vaki itirazın kısmen iptali ile, 132.097,90 USD asıl alacak üzerinden takip talebindeki gibi faiz işletilerek takibin devamına, 132.097,90 USD alacak ve fer"ilerini karşılayacak şekilde Kore Bayraklı 9037044 IMO numaralı Melissa Gemisi üzerinde kanuni rehin hakkı tesisine karar verilmiştir.
Anılan karar davalı vekilinin temyizine bağlı olarak Dairemizin 19.04.2017 tarih, 2016/13386 E. 2017/2279 K. sayılı ilamı ile dava tarihinde yürürlükte bulunan 6762 sayılı TTK"nın 1235. maddesinde gemi alacaklısı hakkını veren alacakların düzenlendiği, davacı gemi kiracısının, yakıt tedarikçisine yakıt bedelini ödemiş olmasının, yine davacı tarafça yapıldığı bildirilen tamir, çeki, römorkaj hizmetleri nedeniyle yapılan harcamaların davacıya kanuni rehin hakkı bahşetmeyeceği, 6762 sayılı TTK hükümlerine göre gemiye verilen mal veya hizmetler nedeniyle kanuni rehin hakkının ancak malı veren veya hizmeti sunan tarafa ait olduğu, bu itibarla davacının dava konusu ettiği yakıt ve masraflar için kanuni rehin hakkı talep etme hakkına sahip olmadığı gerekçesiyle bozulmuş ise de 6762 sayılı TTK’nın 1235/8. maddesi “Kaptanın hususi bir vekaletle değil sırf kaptan sıfatiyle haiz bulunduğu kanuni salahiyetine (Madde 948, fıkra 1, bent 1) dayanarak yaptığı hukuki muamelelerden ve donatan tarafından aktedilmiş olup ifası kaptana düşen bir mukavelenin yerine getirilmemesinden yahut noksan veya fena ifasından doğan (Madde 948, fıkra 1, bent 2) ve yukarıki bentlere girmeyen alacaklar gemi alacaklısı hakkı verir” hükmünü düzenlemiştir. Kaptanın özel bir vekaletle değil, sırf kaptan sıfatıyla sahip olduğu yasal yetkiye dayanarak yaptığı hukuki işlemlerden veya donatan tarafından yapılmış olup ifası kaptana düşen bir sözleşmenin yerine getirilmemesinden veya noksan yahut kötü ifasından doğan ve maddenin diğer bentlerine girmeyen alacaklar da gemi alacaklısı hakkını doğurur (Gönen ERİŞ, Açıklamalı ve İçtihatlı Türk Ticaret Kanunu, Deniz Ticareti ve Sigorta, syf. 888, ..., Türk Ticaret Kanunu Şerhi, Üçüncü Cilt, 4. Bası, syf. 3148).
Bu durumda somut olayda dava konusu edilip bilirkişi raporu ile tespit edilen ve mahkemece benimsenen alacak kalemleri bakımından davacının kanuni rehin hakkı talep etme hakkına sahip olduğu nazara alınarak davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün onanması gerekirken, yazılı gerekçe ile davalı yararına bozulmuş olduğundan, davacı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 19.04.2017 tarih, 2016/13386 E. 2017/2279 K. sayılı bozma kararının kaldırılarak hükmün onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin karar düzeltme istemlerinin HUMK"nın 442. maddesi uyarınca REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 19.04.2017 tarih, 2016/13386 E. 2017/2279 K. sayılı bozma ilamının kaldırılarak mahkeme kararının ONANMASINA, ödediği temyiz peşin, temyiz ilam ve karar düzeltme harçlarının isteği halinde karar düzeltme isteyen davacıya iadesine, aşağıda yazılı bakiye 27,10 TL karar düzeltme harcının ve 3506 sayılı Yasa ile değiştirilen HUMK 442/3. maddesi hükmü uyarınca takdiren 389,49 TL para cezasının karar düzeltilmesini isteyen davalıdan alınarak Hazine"ye gelir kaydedilmesine, peşin harcı onama harcından mahsubuyla 10.360,69 TL"nin davalıdan alınmasına, 13/06/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.