MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 16.02.2016 gününde verilen dilekçe ile isale hattına elatmanın önlenmesi ve tazminat talebi üzerine yapılan muhakeme sonunda; davanın kabulüne dair verilen 25.01.2018 günlü hükmün Yargıtayca, duruşmalı olarak incelenmesi davalı vekili ve fer"i müdahil vekili tarafından istenilmekle, tayin olunan 15.10.2019 günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davalı vekili Av. ... ile karşı taraftan davacı vekili Av. ... geldi. Başka gelen olmadı. Açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelenlerin sözlü açıklamaları dinlendi. Açık duruşmanın bittiği bildirildi. İş karara bırakıldı. Bilahare dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
KA R A R
Dava, davacının kullanımına bırakılan su isale hattına izni dışında davalı tarafından bağlantı yapılarak su kullanılması nedeniyle elatmasının önlenmesine ve davalının bu eylemi nedeniyle oluşan zararın tazminine ilişkindir.
Davalı, dava konusu sudan yararlanma hakkı olduğunu, ayrıca tazminat yönünden ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2007/173 Esas sayılı dosyasında davanın derdest olduğunu, birleştirilmesi gerektiğini, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece 24.07.2001 tarihli sözleşme ile ... tarafından davalı belediyeye su kullanım hakkı bırakıldığından bahisle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı vekilinin temyizi üzerine karar Dairemizce "Mahkemenin de kabulünde olduğu üzere davalı belediyenin su kullanma hakkının temelini 24.07.2001 tarihli sözleşme oluşturmaktadır. Bahsi geçen kararın altıncı paragrafında "...Belediye Başkanlığı ile yapılan görüşmede suyun yeni yapılacak tevzi deposuna pompalanması için gerekli trafo pompa isale hattı ve diğer tüm donanımların belediye imkanları ile yapılacağı" belirtilmiştir. Bu düzenleme, sözleşmenin tümü ile birlikte yorumlandığında davalı belediyeye, ..."e özgülenen suyun bir kısmının kullanım hakkının bırakıldığı fakat bu hakkın davalının isale hattı yapması şartına bağlandığı anlaşılmaktadır. Diğer bir deyişle davacının kullanımına bırakılan su isale hattından davalıya yararlanma hakkı tanınmamıştır.
Mahkemece kararın bu hükmü gözetilmeden davalının su isale hattından da yararlanma hakkı varmış gibi kabulü ile davanın reddine karar verilmesi doğru olmamıştır.
Tüm bu açıklamalardan sonra mahkemece yapılması gereken iş; davacının kendisine ait isale hattına bağlantı yaparak su kullanıldığı iddiasını ispat için imkan tanımak üzere keşif yapmak, davalının sözleşmeye aykırı bir kullanımı tespit edildiği takdirde elatmanın önlenmesine karar vermek, aksi halde davanın reddine karar vermek olmalıdır. Davacının ikinci kademedeki tazminat istemi ise belirtilen bu inceleme sonucuna göre değerlendirilerek hükme bağlanmalıdır" gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilamına uyularak 30.10.2012 tarihinde yapılan keşif sonucu düzenlenen bilirkişi raporunda davalı belediyece haricen saplama şeklinde bağlantı yaparak O 400"lük çelik boru ile su alınıp 175 metre ileride davalıya ait 200 tonluk su deposuna aktarıldığı tespit edilmiştir. 28.12.2012 tarihinde yapılan keşif sonucu düzenlenen 18.01.2013 tarihli bilirkişi raporunda ise davacıya ait fabrikalara su getiren isale boru hattında 20.08.2008 tarihinde gelen su basıncının tamamen düştüğü, bunun davalı belediyenin isale hattına giriş yapması, su kaçağı ve göllenmeden kaynaklandığı ve fabrikaların 8 saat süreyle üretim dışı kalması nedeniyle toplam 224.029,00 TL zararın oluştuğu belirtilmiştir. 17.07.2013 tarihli ek raporda ise 20.08.2008 tarihinde meydana gelen zararın davacıya ait şirketin ticari defterlerinin incelenmesi sonucu tespit edildiği belirtilmiştir.
Dosya üzerinden tanzim edilen 16.06.2014 tarihli bilirkişi raporunda ise davalı belediyenin ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2006/135 D.İş tespit dosyasında verilen 18.09.2006 tarihli rapora göre davacı şirkete tahsis edilen yıllık 10 hm3 ile kıyaslandığında davalı belediyenin kendisine tahsis edilen suyun sadece % 1,75"ini kullandığı ayrıca 24.07.2001 tarihli sözleşmenin altıncı paragrafında yer alan 900 m"lik tali isale hattı inşaatının davalı ... tarafından gerçekleştirildiği, davalının sözleşmeye aykırı davranışının bulunmadığı belirtilmiştir.
Mahkemece, daha önce 1968 yılında yapılan sözleşmeye göre kurulan ... gölünden gelen mevcut su isale hattından saplama yoluyla depoya kadar yeni su isale hattı kurularak 24.07.2001 tarihli sözleşmeye göre sudan yararlandığı davalının sadece ana giderlere katılma yükümlülüğünün olduğu dikkate alındığında davacının suyu kullanım şekli ve miktarı yönünden 16.06.2014 tarihli bilirkişi raporunda da bahsedildiği üzere sözleşmeye aykırı davranışı bulunmadığından davacının tazminat talebi ile birlikte yerinde görülmeyen davasının reddine dair verilen hükmü, davacı vekilinin temyizi üzerine Dairemizin 11.05.2015 tarihli, 2014/17065 Esas, 2015/5259 Karar sayılı ilamı ile "...Davalı belediyenin su kullanma hakkının temelini 24.07.2001 tarihli yönetim kurulu kararı oluşturmaktadır. Davalıya su verilmesi konulu kararın yedinci paragrafında "Ayrıca; Anılan su hattından ilgili belediyenin idaremize herhangi bir hukuki ve mali sorumluluk getirmemesi, ana hat giderlerimize katılınması ve tesisin yeniden tam kapasitede çalıştırılması halinde kendi ihtiyacımıza öncelik verilmesi kaydıyla su verilmesi, Yönetim Komitesinin 23.07.2001 gün ve 219 sayılı kararı ile kabul edilmiştir" şeklinde davalıya su verilmesi ana hat giderlerine katılma ve tesisin yeniden tam kapasitede çalıştırılması halinde davacının kendi ihtiyacına öncelik verilmesi şartlarına bağlandığı görülmektedir. Bu durumda mahkemece uzman bilirkişilerden oluşacak bilirkişi kurulu aracılığı ile keşif yapılmalı, davacıya ait tesisin tam kapasite ile çalıştırılması halinde davacının su ihtiyacı karşılandıktan sonra artan su varsa davalı belediyenin ana hat giderlerine katıldığının saptanması halinde davanın reddi, aksi halde tazminat istemi değerlendirilerek bir karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi doğru görülmemiş..." gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda; tam kapasite ile Gübre Sanayi A.Ş."nin çalıştırılması durumunda suyun davacıya yeteceği, arta kalan sudan sözleşmeye uygun olarak davalı belediyenin yararlanabileceği, ancak masraflara katılmak şartı ile bunun mümkün olduğu, dosyadaki deliller ve son bilirkişi raporu doğrultusunda belediyenin masraflara hiçbir şekilde katılmadığı, dolayısıyla olay günü oluşan zarardan mesul olduğu, davacı tarafça da ıslah yapılmak suretiyle davada olay günü davacının uğradığı zararın istenildiği, program dışı ani su çekme yolu ile belediyenin zarara sözleşmeye aykırı olarak sebebiyet verdiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, davalı vekili ve fer"i müdahil vekili temyiz etmiştir.
24.07.2001 tarihli yönetim kurulu kararı ile ..., ...Belediyesine dava konusu su isale hattından 1.000.000 m3/yıl suyun Belediyece kullanılması 300.000 m3/ay miktarı aşmayacak şekilde su tüketiminde bir sakınca bulunmadığı belirtilerek tahsis yapılmıştır. Son bozma ilamımızda da belirtildiği gibi davalıya su verilmesi, ana hat giderlerine katılma ve davacının kendi ihtiyacına öncelik verilmesi şartına bağlanmıştır. Davacı, ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2007/173 Esas -2011/770 Karar sayılı dosyasında ana hat giderlerine davalının katılmadığı belirtilerek tazminat isteminde bulunmuştur. Mahkemece, 01.01.2005 tarihi ile 01.01.2010 tarihi arasındaki tazminat isteminin kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hüküm, Dairemizin 16.04.2019 tarihli, 2016/16872 Esas - 2019/3440 Karar sayılı ilamı ile onanmıştır. Yine, dosya içerisinde mevcut ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2016/135 D.İş dosyasında 18.09.2006 günlü inşaat bilirkişisi tarafından düzenlenen raporda yıllık su kullanımının 17.508 ton olduğu anlaşıldığından, davalı Belediyenin miktarı aşan kullanımının davacı tarafça kanıtlanamaması nedeniyle elatmanın önlenmesi talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle kabulüne karar verilmiş olması doğru görülmemiştir.
Davacının tazminat istemine ilişkin yapılan incelemede; mahkemece, dosyada mevcut bilirkişi kurulu raporu esas alınarak hüküm kurulmuş ise de bilirkişiler davacı şirketin genel müdür yardımcısı ..."nin imzasını taşıyan yazı ile 20.08.2008 tarihli Can Ünitesi Günlük İşletme Raporu esas alınarak tazminat hesap etmişlerdir. Fabrikadaki üretimin azalmasının davalı belediyenin herhangi bir eyleminden kaynaklandığı dosya kapsamından açık bir şekilde tespit edilemediğinden tazminat talebinin de reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
Kabule göre de; HUMK"nun 84. maddesi ve 6100 sayılı HMK"nun 177/1. maddesi gereğince ıslah tahkikatın sona ermesine kadar yapılabilir. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 04.02.1948 günlü ve 1944/10 Esas, 1948/3 sayılı Kararına göre de hükmün Yargıtayca bozulması üzerine yapılan yeni tahkikat sırasında ıslah mümkün değildir. Yargıtay"ın bozma ilamından sonra talebin ıslah edilemeyeceği gözetilmeden ıslah nedeniyle fazla tazminata karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine, 2.037,00 TL Yargıtay duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15.10.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.