Yargıtay 16. Hukuk Dairesi 2016/1411 Esas 2019/86 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ



Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:


Kadastro sırasında ... Köyü çalışma alanında bulunan 103 ada 163 parsel sayılı 4.177,81 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle, kadastro komisyon kararı uyarınca ... adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı Hazine, dava konusu taşınmazın kamu orta malı mera vasfıyla sınırlandırılarak özel siciline yazılması istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, dava konusu taşınmazın mera vasfında olmayıp, özel mülkiyete konu yerlerden olduğu ve 30 yıldan fazla süredir davalı tarafça tarım arazisi olarak kullanıldığı kabul edilmek suretiyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulmuş ise de; taraf teşkili yöntemince sağlanmadığı gibi, esasa ilişkin yapılan araştırma, inceleme ve uygulama da hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Dava konusu taşınmaz, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ve Kadastro Komisyon kararı uyarınca Salih oğlu ölü ... adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı Hazine, dava konusu taşınmazın kamu orta malı mera vasfı ile sınırlandırılarak özel siciline yazılması istemiyle dava açmıştır. Mahkemece mahallinde yapılan keşifte, dava konusu taşınmazın ...’e ait olup, onun tarafından kullanıldığı, Ömer’in ölümüyle de taşınmazın Ömer mirasçıları tarafından kullanılmaya devam edildiği belirtilmiş olmasına rağmen Mahkemece, ... yılı doğumlu ... davaya dahil edilerek yargılama yapılmıştır. Taşınmazın tapu kayıt malikinin kim olduğu tespit edilerek, mirasçıları davaya dahil edilmek suretiyle yöntemine uygun şekilde taraf teşkili sağlanmadığı gibi yöntemince mera araştırması da yapılmamıştır. Hal böyle olunca; sağlıklı bir sonuca varılabilmesi için, öncelikle dava konusu taşınmazın tapu kayıt maliki olan Salih oğlu ölü ...’ün mirasçılarına dava dilekçesi ve duruşma gününü tebliğ ettirerek taraf teşkilini sağlaması için davacı tarafa süre ve imkan tanınmalı, taşınmazın bulunduğu yerde mera tahsisi yapılmış ise buna ilişkin kararlar, ekleri ve haritaları getirtilmeli, dava konusu taşınmazın tespit tarihi olan 2009 yılından geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait 3 ayrı tarihli stereoskopik hava fotoğrafları getirtilip dosya ikmal edildikten sonra, mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan, taşınmazın bulunduğu köyde ve komşu köylerde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek 3’er kişilik yerel bilirkişi kurulu, aynı yönteme göre tespit edilecek taraf tanıkları, teknik bilirkişi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi ve 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu huzuruyla keşif icra edilmelidir. Yapılacak keşifte varsa, mera tahsis kararı ve haritaları uygulanıp kapsamları belirlenmeli, mera tahsisi yoksa, yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri, ne suretle kullanıldığı, taşınmazların öncesinin geleneksel biçimde kullanılan kadim mera, yaylak veya kışlak olup olmadığı, Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olması halinde, imar-ihyaya konu edilip edilmedikleri, imar-ihyaya konu edilmiş iseler ihyanın hangi tarihte bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; mahkemece yapılacak gözlem tutanağa geçirilmeli; yerel bilirkişi ve tanıkların sözleri arasında doğabilecek çelişkiler, gerektiğinde yüzleştirme yapılarak yöntemince giderilmeli; 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulundan taşınmazın toprak yapısı ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresini, mera, yaylak veya kışlak vasfı taşıyıp taşımadığı, meradan açılıp açılmadığı, sınırında bulunan mera parseli ile arasında doğal ya da yapay ayırıcı nitelikte unsur bulunup bulunmadığını belirtir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; taşınmazların her yönünden tüm özelliklerini gösterir (özellikle taşınmazın, sınırındaki mera parseli ile sınırını gösterir) fotoğrafları çektirilmeli; teknik bilirkişiden keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli, dava konusu taşınmaz ile sınırında bulunan mera parselinin konumlarını yan kesit krokisi ile gösteren rapor ve harita düzenlettirilmeli; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiden yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş hava fotoğrafları üzerinde uygulama yaptırılarak, taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğini, mera, yaylak veya kışlak vasfında olup olmadığını belirtir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; bundan sonra iddia ve savunma doğrultusunda toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, davacı Hazine temsilcisinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA,
yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
21.01.2019 gününde oybirliği ile karar verildi.