Danıştay 9. Daire 2019/1826 Esas 2022/249 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2019/1826
Karar No : 2022/249

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Belediye Başkanlığı-...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı tarafından, İstanbul ili, ...mahallesi, ...caddesi no:..., ...ada, ...parselde bulunan 12 adet blok nedeniyle talep edilen 226.495,00-TL iskan harcına ilişkin ...tarih ve E....sayılı işlemin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ...Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla; dava konusu işlem ile davacıya, 12 adet blok için tek tek iskan harçlarının hesaplandığının bildirilmesi üzerine, davacı tarafından iskan harcına ilişkin olarak Bakanlar Kurulu Kararına istinaden hesaplanan tutara itiraz edilmek suretiyle işbu davanın açıldığı, Bakanlar Kurulu'nun ...tarihli ve ...sayılı kararname ekinde belediye grupları itibariyle harçların oranları düzenlendiği, imar mevzuatı gereğince alınacak harçlar kısmında yapı kullanma izin harcı (beher inşaat m² için) Belediye Gelirleri Kanunu Genel Tebliğine göre 2.grupta yer alan Geyve Belediyesi için (konut ve ticari yapı ayrımı yapılarak) konut niteliğindeki 0,08-TL olarak belirlendiği, 2464 Sayılı Kanunun 80.maddesi uyarınca yapı kullanma izni verilmesi işlemleri harca tabi olduğundan, bu konuda Geyve Belediye Meclisinin aynı kanunun 97. maddesine dayanarak değer belirleme yetkisi bulunmadığı, olayda, Geyve Belediye Meclisi'nin ...tarihli ve ...nolu kararı ile 2017 yılından geçerli olmak üzere Gelir ve Ücret Tarifesinin kabul edildiği, tarife ile yapı kullanma izin harcı değerinin 2,00 -TL olarak belirlendiği görüldüğünden, Geyve Belediye Meclisi Kararı ile yapı kullanma izin harcı değerinin 2,00 -TL olarak belirlenmesinde hukuka uygunluk bulunmadığı, ancak yasal mevzuat gereğince Bakanlar Kurulu'nun 2.Grupta yer alan Geyve Belediyesi için konut niteliğinde olanlara (beher inşaat m² için) belirlediği 0,08-TL üzerinden alınması gerektiğinden, yapı kullanma izin harcı değerinin 0,08-TL'yi aşan kısmının hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle davanın kısmen reddine, kısmen kabulüne; dava konusu işlemin yapı kullanma izin harcının (beher inşaat m² için) 0,08-TL' yi aşan kısmının iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek başvurunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Dava konusu bedel iskan harcına konu olup, 2464 sayılı Kanun'un 97. maddesine dayanılarak Geyve Belediye Meclisince çıkartılan tarife uyarınca talep edildiği, bu nedenle uyuşmazlık konusu bedelin alınması gereken yapı kullanma izin bedeline istinaden alındığı, Belediye Meclisince belirlenen ücret tarifesine göre alınmasında hukuka aykırılık bulunmadığı iddiasıyla kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ: 2464 sayılı Kanun'un 97. maddesine dayanılarak, Geyve Belediye Meclisi'nin ...tarihli ve ...nolu kararı ile kabul edilen 2017 yılından geçerli olmak üzere Gelir ve Ücret Tarifesine istinaden talep edilen uyuşmazlık konusu bedelin harç olmayıp ücrete ilişkin olduğu ve özel görevli olan vergi mahkemelerinin sadece Kanun'da sayılan uyuşmazlık türlerini çözmekle görevli olduğundan, 2464 sayılı Kanun'un 97. maddesine dayanılarak belediye meclis kararı ile belirlenen tarife uyarınca alnan ücretin, vergi mahkemelerinin görev alanına giren vergi, resim ve harç ile benzeri mali bir yükümlülük olmadığı, bu sebeple de genel görevli yargı merci olan idare mahkemesinin görev alanına girdiğinden Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davalı idare tarafından, dava konusu işlem ile davacıya, 12 adet blok için iskan harçlarının hesaplandığının bildirildiği ve bloklara ait iskan harcı hesaplamasına ilişkin tablonun işlem ekinde yer aldığı, davacı tarafından iskan harcına ilişkin tutara itiraz edilmek suretiyle dava açıldığı, belediyece de davacı tarafından, davacıdan alınması gereken harç ve hesaplanan ücrete ilişkin olarak herhangi bir ödeme yapılmadığının belirtilmesi üzerine, Vergi Mahkemesince, olayda yapı kullanma izin belgesi verilmesi işlemlerinin 2462 sayılı Yasa'nın 80. maddesi uyarınca harca tabi olduğu ve Bakanlar Kurulu kararı ile davacı tarafından iskan harcı tutarına karşı ileri sürülen iddialar dikkate alınarak , dava konusu işlem içeriğinde yer alan uyuşmazlığa ilişkin tutar harç olarak değerlendirilmek suretiyle, iskan harcının, beher inşaat m2 için 0,08-TL alınması gerektiğinden, beher m2'si 0,08TL'yi aşan kısmına ilişkin işlemin iptal edildiği ve davalı idarenin, mahkeme kararının kabulüne ilişkin kısmına yönelik istinaf başvurusunun da Bölge İdare Mahkemesince reddedildiği anlaşılmış olup, temyize konu kararın, davacı tarafından istinaf ve temyiz edilmediği, davalı Geyve Belediyesinin 2. Grup belediye niteliğine sahip olduğu ve konut niteliğinde kalan alanlarda 0,80-TL iskan harcının uygulanması gerektiğide dikkate alınmak suretiyle ihtilaf konusu tutar Dairemizce bu aşamada harç olarak değerlendirilmiştir.
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalının temyiz isteminin reddine,
2. ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının ONANMASINA,
3.Temyiz isteminde bulunandan ...-TL maktu harç alınmasına,
4.2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın ...Vergi Mahkemesine gönderilmesine, 07/02/2022 tarihinde kesin olarak oyçokluğuyla karar verildi.


(X) KARŞI OY: Davacı tarafından, iskan harcı adı altında talep edilen 226.495,00-TL'ye ilişkin işleme karşı açılan davada, işlem ekinde yer alan tablodaki tutarların iskan harcı nedeniyle hesaplanan tutarlara ilişkin olduğunun belirtildiği, davalı idarece sehven harç olarak yazılan miktarların iskan ücretine ilişkin olduğu ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nun 97. maddesi uyarınca, Geyve Belediye Meclisi'nin ...tarihli ve ...nolu kararı ile kabul edilen 2017 yılından geçerli olmak üzere Gelir ve Ücret Tarifesine istinaden hesaplandığının beyan edildiği olayda, uyuşmazlık konusu bedelin; her ne kadar iskan harcı adı altında talep edilmiş ise de, 2464 sayılı Kanunu'nun 97. maddesine uyarınca Geyve Belediye Meclisince kabul edilen ücret tarifesine dayanılarak hesaplanan ve talep edilen ücrete ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun'un "İdare Mahkemelerinin görevleri" başlıklı 5. maddesinde, idare mahkemelerinin, vergi mahkemelerinin görevine giren davalar ile ilk derecede Danıştay’da çözümlenecek olanlar dışındaki: İptal davalarını, tam yargı davalarını, tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan idarî sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davaları ve diğer kanunlarla verilen işleri çözümleyeceği, "Vergi Mahkemelerinin görevleri" başlıklı 6. maddesinde; vergi mahkemelerinin genel bütçeye ait vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davaları ve bu konularda, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un uygulanmasına ilişkin davaları, çözümleyeceği belirtilmiştir.
Dava konusu ücret, 2464 sayılı Kanun'un 97. maddesi ile belediyelere verilen yetkiye istinaden harç ve katılma payı yapılmayan konularda ilgililerin isteği üzerine belediyelerce sunulacak her türlü hizmetin karşılığı olup, belediye meclisince belirlenen tarife uyarınca alındığı hususları bir arada değerlendirildiğinde, Anayasa'nın 73. maddesinde yer alan verginin yasallığı ilkesi uyarınca "ücret"in vergi, resim, harç veya benzeri mali yüküm olarak nitelendirilemeyeceği, aksi durumda, belediye meclislerine verilen yetkinin "ücret" adı altında vergi, resim, harç veya benzeri mali yükümlülük tarifesi belirleme yetkisi olacağı, Anayasa'nın 87. maddesi uyarınca, kanun koyma, değiştirme ve kaldırma görev ve yetkisinin Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne ait olduğu ve yasama yetkisinin devredilemeyeceği de dikkate alındığında, belediye meclis kararı ile çıkarılan tarifeler ile ilgili kişilere sunulan hizmetler karşılığında alınan ücretlerin, vergi, resim, harç veya benzeri mali yüküm olarak kabul edilemeyeceği sonucuna ulaşılmıştır.
Bu durumda, özel görevli olan vergi mahkemelerinin sadece Kanun'da sayılan uyuşmazlık türlerini çözmekle görevli olduğu göz önüne alındığında, 2464 sayılı Kanun'un 97. maddesine dayanılarak davalı belediye meclis kararı ile belirlenen tarife uyarınca alınan ücretin, vergi mahkemelerinin görev alanına giren vergi, resim ve harç ile benzeri mali bir yükümlülük olmadığı, bu sebeple de genel görevli yargı merci olan idare mahkemesinin görev alanına girdiği sonucuna ulaşıldığından, davanın görev yönünden reddi gerektiğinden, uyuşmazlığın esası incelenerek verilen Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği oyuyla karara katılmıyoruz.