Danıştay 6. Daire 2019/11885 Esas 2022/1089 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/11885
Karar No : 2022/1089

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı/…
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

DİĞER DAVALI İDARE : …Belediye Başkanlığı/…
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACILAR) : 1- …
2- … Kendi Adina Asaleten
… Adina Vesayeten
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, istinaf başvurusunun kabulü ile avan projenin iptali yönünden usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul İli, Fatih İlçesi, … Caddesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmazı kapsayan … tarihli, … sayılı İstanbul II Numaralı Yenileme Alanları Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararı ile onaylanan … tarihli …sayılı Fatih Belediye Meclisi kararı ile kabul edilen … tarihli, …sayılı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığınca uygun bulunan Fatih İlçesi, Yedikule-Yenikapı II Etap Yenileme Alanı ile ilgili yenileme avan projesinin, Fatih Belediye Başkanlığının … tarihli, … sayılı belediye encümeni kararıyla kabul edilen … tarihli, … sayılı yazı ekinde iletilen … tarihli, … sayılı İstanbul II Numaralı Yenileme Alanları Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararı ile uygun bulunan parselasyon işleminin, askı haritasının ve tescile esas dağıtım cetvelinin iptali istenmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; dava dosyasında yer alan bilgi ve belgeler ile yerinde yapılan keşif bilirkişi incelemesi sonrasında tanzim edilen bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde, dava konusu yenileme avan projesinin ve askı haritasının; avan projesinin kapsadığı alanın Bakanlar Kurulu kararı ile yenileme alanı olarak ilan edildiği, bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere, söz konusu taşınmazı da kapsayan alanın tarihi kalıntılara sahip olduğu ve yapılaşmanın Osmanlı döneminde gerçekleştiği, hazırlanan avan projesinin ise söz konusu tarihi dokuyu korumaya yönelik olarak tanzim edildiği, ilgili alanın arkeopark olarak projelendirildiği, dikkate alındığında, yenileme avan projesi'nin ve askı haritası'nın hukuka uygun olduğu, dava konusu tescile esas dağıtım cetvelinin ise; parselasyon yapılan … sayılı parselin 589m² olarak uygulamaya girdiği ve yapılan kesinti sonrasında kalan 357,40m²'lik taşınmazın, taşınmazları uygulamaya tabi tutulan … sayılı parselin malikleri dışındaki kişiler de dahil edilerek yeni 100 sayılı parselden paylı mülkiyet olarak tescilin gerçekleştirildiği, düzenleme sonrası kalan 357,40m²'lik taşınmazın metre kare itibariyle müstakil mülkiyet şeklinde hak sahiplerine tahsis edilebilmesi mümkün iken … sayılı parselde hisseli mülkiyet şeklinde tahsis gerçekleştirildiğinden ve paylı mülkiyet şeklinde tescilin zorunlu olduğunu ispat eder nitelikte somut verilerin dosyaya sunulmadığı (arazi ve arsa düzenlemelerine ilişkin cetvelin …İdare Mahkemesince yapılan ara kararlara rağmen dosyaya sunulmadığı) görüldüğünden, tescile esas dağıtım cetvelinin hukuka ve mevzuata uygun olmadığı" gerekçesiyle "tescile esas dağıtım cetveli"nin iptaline, davanın "yenileme avan projesi ve askı haritasına" yönelik kısmının ise reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: Davacıların istinaf talebinin kabulü ile, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının kaldırılmasına, dava konusu avan projenin dayanağı 04.10.2012 tarihli uygulama imar planına aykırı şekilde fonksiyon değişikliğine gidilmiş olması nedeniyle iptali gerektiği sonucuna varıldığı gerekçesiyle iptaline, dava konusu parselasyon işlemine yönelik olarak verilen iptal kararına karşı davalı idarenin yaptığı istinaf başvurusunun ise büyükşehir belediyesinin onaylama işlemini yapmadan 10.12.2013 tarihli belediye encümeni kararıyla tesis edilen parselasyon işlemini iade ettiği dolayısıyla dava konusu işlemin usulüne uygun kesinleştirilmediği gerekçesi ile reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Temyize konu kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ…'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
İstanbul İli, Fatih İlçesi, … Caddesi, … pafta, … ada, … parsel (yeni … parsel) sayılı taşınmaz ve çevresinin 13.09.2006 tarih ve 2006/10961 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yenileme alanı olarak ilan edilen ve 13.10.2006 tarih. 26318 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren İstanbul İli Fatih İlçesi II Etap Yenileme Alanı içinde kaldığı, 2009 tarihli 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planında kültür odaklı turizm alanı ile kentsel ve bölgesel donatı alanı, 04.10.2012 tarihli 1/1000 ölçekli Tarihi Yarımada Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planında yol ve park ve dinlenme alanı iken … tarih, …sayılı avan projede ticaret (T3) ve açık alan olarak belirlendiği, avan projenin … tarihli, … sayılı Fatih Belediye Meclisi kararı ve … tarihli, … sayılı İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi kararı ile onaylandığı, 10.06.2013 tarihli ilçe belediye encümeni kararıyla parselasyon işlemi yapılarak davacıya düzenleme ortaklık payı kesildikten sonra imar planında park ve yol, avan projede ise kısmen ticaret kısmen açık alan olarak tanımlanan parselden tahsis yapıldığı, bunun üzerine … tarihli, … sayılı İstanbul II Numaralı Yenileme Alanları Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararı ile onaylanan … tarihli … sayılı Fatih Belediye Meclisi kararı ile kabul edilen … tarihli, … sayılı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı işlemiyle onaylanan Fatih İlçesi, Yedikule-Yenikapı 2. Etap Yenileme Alanı ile ilgili yenileme avan projesinin, Fatih Belediye Başkanlığının … tarihli, … sayılı belediye encümeni kararıyla kabul edilen … tarihli, … sayılı yazı ekinde iletilen … tarihli, … sayılı İstanbul II Numaralı Yenileme Alanları Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararı ile uygun bulunan parselasyon işleminin, askı haritasının ve tescile esas dağıtım cetvelinin iptali istemiyle dava açılmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İstanbul İli, Fatih İlçesi, … Mahallesi, .. ada ve çevresinin 13.09.2006 tarih ve 2006/10961 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yenileme alanı olarak ilan edilen ve 13.10.2006 tarih ve 26318 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren İstanbul İli Fatih İlçesi 3. Grup Yenileme Alanı içinde kaldığı, 2009 tarihli 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planında kültür odaklı turizm alanı ile kentsel ve bölgesel donatı alanı, 04.10.2012 tarihli 1/1000 ölçekli Tarihi Yarımada Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planında yol ve park ve dinlenme alanı iken … tarih, … sayılı avan projede ticaret (T3) ve açık alan olarak belirlendiği, avan projenin … tarihli, … sayılı Fatih Belediye Meclisi kararı ve … tarihli, ... sayılı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı işlemiyle onaylandığı, 10.06.2013 tarihli ilçe belediye encümeni kararıyla parselasyon işlemi yapılarak davacıya düzenleme ortaklık payı kesildikten sonra davacıya imar planında park ve yol, avan projede ise kısmen ticaret kısmen açık alan olarak tanımlanan parselden tahsis yapıldığı, İstanbul İli, Fatih İlçesi, … Mahalleleri … sayılı adaların yenileme avan projeye ilişkin 21.02.2017 tarihli 1/5000 ölçekli ve 13.03.2017 tarihli 1/1000 ölçekli imar planı tadilatı kapsamında taşınmazın “3. derece ticaret alanı (T3)” olarak tanımlanması üzerine … ada, … sayılı parsel malikleri tarafından da yenileme avan projesi ile askı haritasının, tescile esas dağıtım cetvelinin, bunlara dayanak … tarihli, …sayılı avan proje ve 13.03.2017 tarihli 1/1.000 ölçekli Tarihi Yarımada Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı Tadilatının ve parselasyon işlemin iptali istemiyle dava açıldığı anlaşılmıştır.
Dava konusu taşınmaza komşu parsel maliklerince açılan davanın reddi yolunda verilen … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının Danıştay Altıncı Dairesinin 07/02/2022 tarihli, E:2020/6964, K:2022/1090 sayılı kararıyla 13.03.2017 tarihli 1/1.000 ölçekli Tarihi Yarımada Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı Tadilatının imar mevzuatı hükümlerine göre çocuk bahçesi, park, meydan, semt spor alanı, botanik parkı, mesire yeri ve rekreasyon alanı için 10 m2/kişi olup, Fatih İlçesi (Tarihi Yarımada) dahilinde dava konusu imar planında ayrılan yeşil alan miktarının (222.96 hektar - 6.41 m2/kişi) nüfusunun tamamına hizmet edecek yeterliliğe sahip olmadığı ve yönetmelikte belirtilen standartların altında kaldığı, özgün tarihi dokuya sahip planlama alanında çok sayıda tescilli eski eser yapı ve sivil mimarlık örneği bulunması sebebiyle de plan nüfusuna hizmet edecek büyük yeşil alanların (parkların) oluşturulmasının zor olduğu, bu sebeple donatı alanları oluşturulmasında üstün kamu yararının bulunduğu, park ve dinlenme alanı olarak belirlenen taşınmazın ticaret alanı olarak değiştirilmesinin eşdeğer yer ayrılmaması, zorunluluk olmaması, bilimsel ve teknik bir gerekçe bulunmaması anılan mevzuat hükümlerine aykırı olduğu, avan projenin taşınmazın bulunduğu alandaki tarihi eserler, kalıntıları mevcut tarihi yapılar gerekse de mahallenin Osmanlı döneminde yapılaştığı göz önüne alındığında, koruma kararı ve buna uygun proje geliştirilmesinin doğru bir karar iken dava konusu avan proje ile 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planında belirlenen park ve dinlenme alanı ile yol fonksiyonunu değiştirecek şekilde ticaret fonksiyonu öngörülmesinin şehircilik ilkeleri, planlama esasları, kamu yararı ve imar mevzuatına aykırı olduğu, parselasyon işlemi yönünden yürürlükteki imar planına aykırı olarak yapıldığından dava konusu parselasyon işlemiyle park ve dinlenme alanı ile yol alanından parsel maliklerine tahsis yapılmasına neden olunduğundan tahsis yeri açısından dağıtım ilkelerine, parselasyon tekniğine ve imar mevzuatına aykırı olduğu sonucuna ulaşıldığı gerekçesiyle bozulmasına karar verildiği görülmüştür.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1-Davalının temyiz isteminin reddine,
2-… Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın istinaf başvurusunun kabulü ile avan projenin iptali yönünden dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, anılan kararın temyiz edilen kısmının ONANMASINA,
3- 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece Mahkemesine gönderilmesine 07/02/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.