8. Hukuk Dairesi 2016/766 E. , 2016/1178 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil
... ile ... ve ... aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının reddine dair... Aile Mahkemesi"nden verilen 22.10.2015 gün ve 189/731 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:
KARAR
Davacı ...... vekili, evlilik birliği içerisinde edinilen mal varlığının muvazaalı olarak devredildiğini, açıklayarak taşınmaz ve minibüs hattının 1/2 payının iptaliyle müvekkili adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalılar.... ve ... vekili, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, verilen kesin süreye rağmen, öngörülen süre içerisinde yardım aldığına ilişkin belgeleri ibraz etmediği gibi dava harcı ve gider avansını yatırmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
6100 sayılı HMK"nun 115/2. maddesinde “Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir. Ancak, dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre verir. Bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse davayı dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddeder.” hükmü yer almaktadır. Yine aynı Kanun"un 120. maddesinde “Davacı, yargılama harçları ile her yıl Adalet Bakanlığı"nca çıkarılacak Gider Avansı Tarifesi"nde belirlenecek olan tutarı, dava açarken mahkeme veznesine yatırmak zorundadır. Avansın yeterli olmadığının dava sırasında anlaşılması hâlinde, Mahkemece, bu eksikliğin tamamlanması için davacıya iki haftalık kesin süre verilir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Açıklanan Yasa maddeleri gereğince; davanın her aşamasında, gider avansı dava şartının 6100 sayılı HMK"nun 114/g, 115/2 ve 120. maddeleri gereği gözetilmesi gerektiği ortaya çıkmaktadır. Gider avansının eksik olduğunun anlaşılması halinde, tamamlattırılması için HMK"nun 120/2. maddesi gereğince verilecek iki haftalık kesin süre ile birlikte gider avansının nelerden ibaret olduğu net olarak belirlenmeli ve tarafa avansın yatırılmamasının hukuki sonuçları konusunda uyarı yapılmalıdır. Bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse dava, dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddedilir.
Somut olaya gelince; mahkemece,18.03.2015 tarihli tensip tutanağında, davacı tarafın adli yardım aldığına ilişkin belgeleri sunması, aksi takdirde dava harcı ve gider avansını yatırması için iki haftalık süre verilmesine, yardım belgeleri sunulmadığı, harç ve gider avansı yatırılmadığı takdirde davanın usulden reddine karar verileceğinin ihtarına karar verilmiş ve ihtarı içeren muhtıra usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş ise de; talep edilen giderlere nelerin dâhil olduğu, bu giderler içinde delil ikamesine yönelik gider olup olmadığı ve miktarı ile adli yardıma ilişkin hangi belgelerin ibraz edilmesi gerektiği açıkça gösterilmemiştir.
Muhtıradaki belirtilen bu eksiklik, işlemin hukuki dinlenilme hakkına (HMK.m.27) uygun bir işlem sayılmasına engel olur. Öyleyse, Kanunun dava şartı olarak belirlediği gider avansının alınmasına yönelik mahkemenin ara kararında; gider avansını oluşturan harç, tebligat gibi gider gerektiren işlemlerin kalem kalem açıklanması, her kalemin miktarının ayrı ayrı gösterilmesi, dava şartına yönelik gider avansının verilen kesin sürede yatırılmamasının sonuçlarının duruşma zaptına açıkça yazılması, ondan sonra dava koşulunun değerlendirilmesi gerekirken yazılı şekilde davanın usulden reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 6100 sayılı HMK"nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK"nun 428. maddesi uyarınca, BOZULMASINA, taraflarca HUMK’nun 440/1. maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve 27,70 TL peşin harcın istek halinde davacıya iadesine 26.01.2016 tarihinde oybirliği ile karar verildi.