4. Hukuk Dairesi 2015/15955 E. , 2018/2521 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı ... vekili Avukat ... tarafından, davalı ... Genel Müdürlüğü aleyhine 31/12/2010 gününde verilen dilekçe ile haksız el koymadan kaynaklanan tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 19/12/2014 günlü kararın Yargıtay’ca duruşmalı olarak incelenmesi davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle daha önceden belirlenen 13/03/2018 duruşma günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davalı hazine vekili Avukat ... ile karşı taraftan davacılar vekili Avukat ... geldi. Açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verdikten ve hazır bulananların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra taraflara duruşmanın bittiği bildirildi. Dosyanın görüşülmesine geçildi. Tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, haksız el koymadan kaynaklanan maddi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı vekili; davacıya ait TIR çekici ve römorkuna kaçakçılık suçunda kullanıldığı iddiası ile el konulduğunu, ceza yargılaması sırasında araçların iade edildiğini ancak trafik kaydına satılamaz ve devredilemez şerhi konulduğunu, devamında sanık davacının beraatine ve şerhlerin kaldırılmasına karar verildiğini, davalı idarenin temyizi üzerine de Yargıtay ilgili ceza dairesi tarafından kamu davasının zaman aşımı nedeniyle ortadan kaldırılmasına karar verildiğini belirtmiştir. Ceza dosyası kararının kesinleşmesinin ardından da satılamaz devredilemez şerhinin kaldırıldığını ancak bu süreçte davacının maddi zarara uğradığını iddia ederek, araçların muhafaza altında kaldığı süreçteki kazanç kaybının fiilen zapt edildiği tarihten, satılamaması nedeniyle uğranılan gelir ve değer kaybının kayıtlarına şerh konulduğu tarihten, otopark ücretinin de araçların davacıya teslim edildiği tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili isteminde bulunmuştur.
Davalı vekili; ceza davasının zamanaşımı nedeniyle ortadan kaldırılmasının davacının suçsuz olduğunu ispat etmeyeceği, sadece bu suç nedeniyle ceza verilemeyeceği anlamına geldiğini belirterek, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile alınan bilirkişi raporu ile tespit edilen zararın davalı Gümrükler Genel Müdürlüğü ... Gümrük Müdürlüğü"nden tahsiline karar verilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 124. maddesine göre; Bir davada taraf değişikliği, ancak karşı tarafın açık rızası ile mümkündür (124/1). Bu konuda kanunlarda yer alan özel hükümler saklıdır (124/2). Ancak, maddi bir hatadan kaynaklanan veya dürüstlük kuralına aykırı olmayan taraf değişikliği talebi, karşı tarafın rızası aranmaksızın hâkim tarafından kabul edilir (124/3). Dava dilekçesinde tarafın yanlış veya eksik gösterilmesi kabul edilebilir bir yanılgıya dayanıyorsa, hâkim karşı tarafın rızasını aramaksızın taraf değişikliği talebini kabul edebilir. Bu durumda hâkim, davanın tarafı olmaktan çıkarılan ve aleyhine dava açılmasına sebebiyet vermeyen kişi lehine yargılama giderlerine hükmeder (124/4).
Hukuk Muhakemeleri Kanunu tasarısının Adalet Komisyonunda yapılan görüşmesi sırasında tasarıya eklenen 3 ve 4. fıkralara ilişkin gerekçe de incelendiğinde yasa koyucunun temsilde yanılma nedeniyle yapılacak taraf değişikliğini de madde kapsamında kabul ederek düzenleme yaptığı anlaşılmaktadır. Gerekçeye bakılmaksızın dahi; yasa koyucunun daha ağır usul hatası olan tarafın yanlış gösterilmesinde kabul edilebileceğini belirttiği iradi taraf değişikliğinin, diğerine göre daha hafif usul hatası içeren temsilde yanılma halinde de yapılabileceğinin kabulü gerekir. Bu nedenle HMK"nun 124. maddesi temsilcide yanılma suretiyle tarafın hatalı gösterilmesi halinde de uygulanabilecektir.
Yukarıda yapılan açıklama ve sözü edilen kurallarla birlikte somut olay değerlendirildiğinde; mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de davanın Maliye Hazinesi"ne yöneltilmesi gerekirken davalı Gümrükler Genel Müdürlüğü Gebze Gümrük Müdürlüğü"ne yöneltilmiş olması temsilcide yanılma olarak kabul edilmelidir. Bu durumda, mahkemece öncelikle davacıya süre verilerek dava dilekçesinin Maliye Hazinesi"ne tebliği ile taraf teşkili sağlandıktan sonra uyuşmazlığın esası hakkında hüküm kurulması gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda açıklanan nedenlerle davalı yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına ve davalı yararına takdir olunan 1.630,00 TL duruşma avukatlık ücretinin davacılara yükletilmesine 02/04/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.