Hukuk Genel Kurulu 2013/1623 E. , 2015/1239 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : İzmir 3. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ : 09/05/2013
NUMARASI : 2013/94-2013/133
Taraflar arasındaki “itirazın iptali” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İzmir 3. Asliye Ticaret Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 29.05.2012 gün ve E:2011/813, K:2012/145 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili ile davalılardan D. Mobilya ve Aksesuar San. Tic. Ltd. Şti. ve M.. D.. vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 03.12.2012 gün ve E:2012/13068, K:2012/18228 sayılı ilamı ile;
(…Davacı vekili, müvekkilinin mal alım satımından kaynaklanan alacağının tahsili için davalılar aleyhine ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile giriştiği takibe davalıların itiraz ettiğini, açılan itirazın iptali davasında yapılan inceleme sonucu davalıların borçlu olduğunun tespit edildiğini, ancak bu arada icra mahkemesince ödeme emrinin iptal edildiğini, mahkemece karar verilmesine yer olmadığına ilişkin karar verildiği daha sonra ipotek tesis edilen taşınmazların tamamı için takip yapıldığını, bu takibe de davalıların itiraz ettiğini belirterek itirazın iptaline, takibin devamına ve %40 tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili, müvekkilleri adına yetkisiz icra müdürlüğünde icra takibi yapıldığını, taşınmazların bulunduğu yargı çevresinin Küçükçekmece İcra Müdürlüğü olduğunu, borçtan şahsen sorumlu olmayan müvekkilleri adına usulüne uygun muaccelliyet ihtarnamesi keşide edilmediğini, müvekkili firmaya da davacının mal teslim etmediğin bildirerek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davalıların malların teslim edilmediğini ileri sürdüğü ancak davacının aradaki ticari ilişki uyarınca gönderdiği faturaların tamamını defterlerine kaydettiği, ayıplı olanların iade faturası kesilerek iade edildiği, davalılardan G.. A.. ve F.. D.."ın borçtan şahsen sorumlu olmadığı TMK 887 maddesi gereği usulüne uygun muacceliyet ihtarnamesi keşide gerekçesiyle davanın reddine, diğer davalılar D. Mobilya Ltd. Şti. ile M.. D.. hakkında girişilen icra takibine davalıların itirazlarının kısmen iptali ile takibin 27.727.78 TL üzerinden devamına, %40 tazminata karar verilmiş hüküm D. Mobilya Aksesuar San. Tic. Ltd. Şti., M.. D.. vekili ile davacı vekilince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Davalılar Duranlar Mobilya Aksesuar San. Tic. Ltd. Şti. ve M.. D.. vekilinin temyizine gelince; icra takibinin asıl borçlu aleyhine açılması asıldır. Ancak, takip sonunda üçüncü kişinin taşınmazının paraya çevrilmesi söz konusu olduğundan, bu kişi hakkında da takip yapılması gerekir. Bu nedenle de sadece asıl borçlu ya da sadece taşınmazını ipotek etmiş üçüncü kişi hakkında takip yapılamaz. Nitekim İ.İ.K"nun 149/b maddesinde bu kural hükme bağlanmıştır. Şu halde, somut olayda ipotek veren üçüncü kişi ile asıl borçlu arasında mecburi dava arkadaşlığı bulunması nedeniyle davanın asıl borçlu ile birlikte ipotek verenlerden M.. D.. hakkında itirazın iptaline takibin devamına karar verilmesi, ipotek veren diğer davalılar hakkında taraflar arasındaki zorunlu dava arkadaşlığı gözetilmeden davanın reddine karar verilmesi olanaksızdır. Bu hususun mahkemece doğrudan gözönünde bulundurulmaması bozmayı gerektirmiştir…)
gerekçesi ile bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN: Davalılardan D. Mobilya ve Aksesuar San. Tic. Ltd. Şti. ile
M.. D.. vekili
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava; ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla yapılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Yerel mahkemece davalılardan G.. A.. ve F.. D.."ın borçtan şahsen sorumlu olmadığı, TMK 887. maddesi gereği usulüne uygun muacceliyet ihtarnamesi keşide edilmediği gerekçesiyle bu davalılar hakkındaki davanın reddine, diğer davalılar Duranlar Mobilya Ltd. Şti. ile M.. D.. hakkında girişilen icra takibine davalıların itirazlarının kısmen iptali ile takibin 27.727.78 TL üzerinden devamına, %40 tazminata karar verilmiştir.
Davacı vekili ile davalılardan D. Mobilya ve Aksesuar San. Tic. Ltd. Şti. ve M.. D.. vekillerinin temyizleri üzerine Özel Dairece yukarıda bozma ilamının ikinci (2.) bendinde yazılı gerekçe ile karar bozulmuştur.
Yerel mahkemece, “M.. D.."ın tek başına maliki olduğu taşınmaz ile ilgili olarak yapılan ipotek sözleşmesinin miktarının 250.000,00 TL olduğu, takip konusu alacağın ise bu miktardan az olduğu, bu nedenle M.. D.."ın tek başına maliki olduğu taşınmazın üzerine konulan ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takip edilmesi İİK. 149/b maddesine aykırı olmadığı” gerekçeleri ile direnildiğinden bahisle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm, davalılar D. Mobilya ve Aksesuar San. Tic. Ltd. Şti. ile M.. D.. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Hukuk Genel Kurulundaki görüşme sırasında işin esasının incelenmesinden önce, temyize konu kararın gerçekte bozma öncesi kararda yer verilmeyen yeni bir gerekçeye dayalı yeni bir hüküm olup olmadığı; dolayısıyla, temyiz incelemesinin Hukuk Genel Kurulunca mı yoksa Özel Dairece mi yapılması gerektiği hususu ön sorun olarak değerlendirilmiştir.
Bilindiği üzere; direnme kararının varlığından söz edilebilmesi için, mahkeme bozmadan esinlenerek yeni herhangi bir delil toplamadan önceki deliller çerçevesinde karar vermeli; gerekçesini önceki kararına göre genişletebilirse de değiştirmemelidir (6217 sayılı Kanun"un 30. maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na eklenen “Geçici madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 429. maddesi).
Başka bir anlatımla; mahkemenin yeni bir bilgi, belge ve delile dayanarak veya bozmadan esinlenip gerekçesini değiştirerek veya daha önce üzerinde durmadığı bir hususu bozmada işaret olunan şekilde değerlendirerek, dolayısıyla da ilk kararının gerekçesinde dayandığı hukuki olguyu değiştirerek karar vermiş olması halinde, direnme kararının varlığından söz edilemez (Hukuk Genel Kurulunun 26.06.2013 gün ve E:2012/9-1892, K:2013/881; 26.03.2014 gün ve E:2013/18-632, K:2014/394; 19.11.2014 gün ve E:2013/13-1206, K:2014/931 sayılı kararları).
Somut olayda ise; yerel mahkeme temyize konu kararında ilk kararının gerekçesinde yer vermediği ve dolayısıyla Özel Daire tarafından değerlendirilmeyen yeni bir hukuki gerekçeye dayalı olarak "direnme" olarak adlandırdığı kararı vermiştir.
Mahkemenin "direnme" olarak adlandırdığı temyize konu kararın usul hukuku anlamında gerçek bir direnme kararı olmadığı; ilk kararda tartışılıp, değerlendirilmemiş yeni gerekçeye dayalı, yeni hüküm niteliğinde olduğu her türlü duraksamadan uzaktır.
Hal böyle olunca; kurulan bu yeni hükmün temyizen incelenmesi görevi, Hukuk Genel Kuruluna değil, Özel Daireye aittir.
Bu nedenle, yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosya Özel Daireye gönderilmelidir.
SONUÇ:Yukarıda gösterilen nedenlerle davalılar D. Mobilya ve Aksesuar San. Tic. Ltd. Şti. ile M.. D.. vekillerinin yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın 19. HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE, 17.04.2015 gününde oybirliği ile karar verildi.