11. Hukuk Dairesi 2018/2513 E. , 2019/4338 K.
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 13. HUKUK DAİRESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
Taraflar arasında görülen davada Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 06/06/2017 tarih ve 2015/100 E- 2017/412 K. sayılı kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi"nce verilen 28/02/2018 tarih ve 2017/849 E- 2018/162 K. sayılı kararın Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili; nakliyat emtia sigorta poliçesi ile sigortalı olan dava dışı CBA Trade GmbH şirketine ait mobilya ve mermer malzemelerinin davalı sorumluluğunda Rusya"ya karayolu ile taşındığı sırada hasarlandığını, hasarlı olarak alıcısına teslim edilmesi üzerine 27.856,77 USD zarar tespit edildiğini, 27.856,77 USD karşılığı olarak müvekkili tarafından 53.838,80 TL hasar tazminatının sigorta ettiren CBA İnşaat Ltd.Şti."ye ödendiğini, sigortalının haklarına halef olduğunu, CMR 17. maddesi gereği sorumlu olan davalıya karşı tazminatın tahsili için icra takibi yapıldığını ancak davalının yapılan takibe itiraz ettiğini ileri sürerek itirazın iptaline, takibin devamına ve %20 icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; davacının aktif dava ehliyetinin olmadığını, sigortalı CBA Trade GmbH şirketi olmasına rağmen davacının sigorta ettiren CBA İnşaat Ltd. Şti. "ye ödeme yaptığını, kendisine husumetin yöneltilemeyeceğini, emtianın taşıyıcısı olmadığını, taşımanın CMR hükümlerine tabi olması nedeniyle yüklemedeki hatadan taşıyıcının sorumlu tutulamayacağını, talep edilen miktarın fahiş olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk derece mahkemesince, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; dava konusu emtianın dava dışı CBA Trade GMBH firması tarafından dava dışı Fora LLC firmasına ex-works satış şeklinde satıldığı, CMR senedinde ex-works kaydı bulunduğu, ticari satış türü olan ex-works satışlarda satıcının hasardan sorumluluğunun emtianın uygun şekilde ambalajlanarak taşıyıcıya teslimi ile son bulduğu, teslimden sonra oluşacak hasara alıcının katlanacağı, dava dışı satıcının malı uygun biçimde ambalajlayarak taşıyana teslim etmiş olduğu, satış sözleşmesinin tarafları arasındaki ex-works anlaşması nedeniyle bu andan itibaren hasarın alıcıya geçtiği dolayısıyla hasara neden olan taşıyıcının sorumluluğuna gitme hakkının da dava dışı alıcı Fora LLC firmasına geçtiği bu nedenle davacı şirketin sigortalısının hasar tazminatı talep etme hakkının bulunmadığı, davacı ... şirketinin sigortalısının taşıyıcıdan talep hakkı bulunmadığından davacının da talep hakkı ve alacaklı sıfatı bulunmayacağı gerekçesiyle davanın aktif husumet yokluğundan esastan reddine karar verilmiştir.
Karara karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi"nce; sigortalanan ürünlerin sigortalı CBA TRADE GMBH şirketi tarafından tedarikçi firmalar olan Granart Dış Ticaret Ltd. Şti ve MTM Turizm Kimya İnşaat Sanayi ve Tic Ltd Şti." den "mal mukabili satış" şeklinde tedarik edildiği, daha sonra bu malların Rusya"da bulunan FORA LLC şirketine ex-works satış şeklinde satıldığı, sigortalı CBA TRADE GMBH şirketinin Almanya"da bulunan bir şirket olmasına rağmen ürünlerin doğrudan İstanbul"dan Rusya"ya gönderilmesinin kararlaştırıldığı, satıma konu malların bedelinin sigortalı/satıcı CBA TRADE GMBH tarafından Rusya"daki alıcıdan tahsili halinde taşınan malın tüm hasar ve yararının alıcıya geçeceği, satıcı tarafından taşıma nedeniyle sigorta ettirilebilir bir menfatinin kalmayacağı ve dolayısıyla yapılan ödemenin hatır ödemesi niteliğinde olacağı, mal bedelinin sigortalı tarafından Rusya"daki alıcısından alınmadığı yönündeki ispat yükünün davacı üzerinde olduğu ve bu kapsamda delil ibraz edilmediği gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
1-Dava, Nakliyat Emtia Sigorta Poliçesinden kaynaklanan alacağın davalı taşıyıcıdan rücuen tahsili istemiyle başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali istemine ilişkin olup, ilk derece mahkemesince davacı ... şirketinin sigortalısının taşıyıcıdan talep hakkı bulunmadığı, davacının maddi hukuk anlamında alacaklı sıfatına haiz olmadığı gerekçesiyle davanın aktif husmet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesince farklı gerekçe ile satıma konu malların bedelinin sigortalı tarafından Rusya"daki alıcısından alınmadığı yönündeki ispat yükünün davacı üzerinde olduğu ve davacının bu kapsamda herhangi bir delil ibraz edemediği gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK" nın 353/1-b/1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
6100 sayılı HMK"nın 353/1-b. 2. maddesi "Yargılamada eksiklik bulunmamakla beraber, kanunun olaya uygulanmasında hata edilip de yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığı takdirde veya kararın gerekçesinde hata edilmiş ise düzelterek yeniden esas hakkında duruşma yapılmadan karar verilir." hükmünü haiz olup, anılan hüküm doğrultusunda Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulması gerekirken HMK 353/1-b-1. maddesi uyarınca başvurunun esastan reddine dair karar verilmesi yerinde görülmediğinden, Bölge Adliye Mahkemesi kararının re"sen bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
2-Bozma sebep ve şekline göre, davacı vekilinin esasa yönelik temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) no"lu bentte açıklanan nedenlerle, İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının re"sen BOZULMASINA, (2) no"lu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine bu aşamada yer olmadığına, dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine, 12/06/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.