MAHKEMESİ : ...... ......Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi


TÜRK MİLLETİ ADINA


1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine,
2- A) Davacının İstemi :
Davacı, 21/05/2008-28/05/2008, 16/04/2009-25/05/2009, 09/09/2009-06/10/2009, 31/12/2009-16/01/2009, 20/01/2009-16/02/2010 tarihleri arasında davalı işverenlere ait iş yerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalının Cevabı :
Feri müdahil Kurum vekili, öncelikle davanın esasına girmeden hakdüşürücü süre nedeniyle davanın reddedilmesi gerektiğini, davacının ...... sicil nolu ... ve ...... sicil nolu ..."ye ait işyerlerinde 28/05/2008-20/01/2010 tarihleri arasında çalışmaları mevcut olduğunu ancak bu çalışmaların iddia edilenin aksine süreklilik arz etmediğini, kurum kayıtlarının gerçek durumu yansıttığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı.........İşletmeleri Müdürlüğü vekili, davacının müvekkili İdarenin işçisi olmayıp müvekkilinden ihale ile iş alan firmaların işçisi olduğunu dolayısıyla müvekkilinin bu davada taraf sıfatı bulunmadığını, davacı ile müvekkili İdare arasında yapılmış olan herhangi bir iş akdi bulunmadığını, davacının talep ettiği tarihlerde sigortalı olduğunun tespitini talep ettiğini, sigorta tespit davaları niteliği gereği kesin delillerle ispat edilmesi gereken davalar olduğunu, müvekkilinin bir kamu kurumu olup bünyesinde çalışan kadrolu işçiler açısından veya ihale ile işi alan firmalar açısından sigorta kaydı bulunmayan bir işçi çalışmasının mümkün olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ..., asıl işverenden alınan işin 31.12.2009 tarihi itibariyle sona erdiğini ve dava tarihi itibariyle 5 yıllık hak düşürücü sürenin ve zamanaşımı süresinin geçtiğini, ikametinin ...... ilçesine bağlı ...... Beldesi olması nedeniyle yetkili mahkemenin ...... Mahkemeleri olduğunu, ideri başvuru yapılmadan açılan davanın reddi gerektiğini, ......"nın yasal hasım olması nedeniyle sonradan davaya dahil edilemeyeceğini, esasa ilişkin olarak; davacının çalıştığı iş sektörünün madencilik faaliyeti olduğunu, bor madeninde stok fazlalığı ve talep azlığı, hava muhalefeti ve asıl işverenin idari tasarrufları nedeniyle faaliyetin durdurulabildiğini, bu sürenin zaman zaman bir ayı aşabildiğini, örneğin 20.04.2009 ile 25.05.2009 tarihleri arasında 35 günlük süreçte.........İşletmeleri Genel Müdürlüğü"nün 17.04.2009 ve 06.05.2009 tarihli idari tasaruflarına binaen faaliyetin durdurulduğunu, buna benzer uygulamaların sık sık olduğunu, 31.12.2009 ile 16.02.2010 döneminde taşeronluk sözleşmesinin sona ermesi nedeniyle kendisi ile ilgisi bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) İlk Derece Mahkemesinin Kararı ve Gerekçesi :
Mahkemece, “Somut olayda; dinlenen davacı tanıkları ve bordro tanıkları davacının iddia ettiği tarihte davalı işyerinde çalıştığına ilişkin her türlü kuşkudan uzak kesin ve inandırıcı beyanlarda bulunmamaşılardır.......... ...... İşletme Müdürlüğü nün 13/03/2017 tarihli yazısında davalı işyerinde 20/04/2009-25/05/2009 tarihleri arasında tesislerin yıllık bakıma girmesi nedeniyle çalışma yapılmadığı bildirilmiştir. Bir kısım tanıklar beyanlarında alt işverenler değiştiği zaman çalışmada boşluklar oluştuğunu, bu dönemde çalışmadıklarını belirtmişlerdir. Tanık beyanları, ...... İşletme Müdürlüğü yazısı göz önüne alındığında davacının davasının reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.” gerekçesiyle, “Davanın reddine” karar verilmiştir.
D) İstinaf Başvurusu :
Davacı vekili, davacının kesintisiz olarak çalıştığı halde 21/05/2008-28/05/2008, 16/04/2009-25/05/2009, 09/09/2009-06/10/2009, 31/12/2009-16/01/2010, 20/01/2010- 16/02/2010 tarihleri arasındaki çalışmalarının bildirilmediğini, bu durumun tanık beyanları ile ispatlandığını, tanık ..."un 08.11.2016 tarihli beyanında davacının ara vermeden 3,5 yıl çalıştığını, alt işverenler değişse bile işçilerin çalışmaya devam ettiğini, tanık ... ve ..."in de aynı şekilde kesintisiz çalışmayı doğruladığını, defalarca aynı işyerinde ara verip tekrar çalışmaya devam etmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu belirterek istinaf yoluna başvurmuştur.
E) ......Mahkemesinin Kararı ve Gerekçesi :
......Mahkemesi tarafından, “Dava konusu uyuşmazlık davacının bildirim dışı kalan 21/05/2008-28/05/2008, 16/04/2009-25/05/2009, 09/09/2009-06/10/2009, 31/12/2009-16/01/2010, 20/01/2010-16/02/2010 tarihleri arasında da çalışmaya devam edip etmediği noktasında olup, 20/04/2009-25/05/2009 tarihleri arasında tesislerin yıllık bakıma girdiğinin belge ile belirlendiği ve bu durumun işveren tarafından Kuruma bildirildiği, 31.12.2009 tarihine kadar olan dönem bakımından işverenin ... sonrasında ......... Ltd Şti olduğu, işyerine ait dönem bordroları incelendiğinde, birbirlerini tamamlar şekilde çalışmaları bildirilen dönem bordro çalışanlarının mahkemece tanık olarak alınan ifadelerinde, davacının şoför olarak çalıştığı, yeni şirketin ihaleyi aldığı dönemde faaliyete ara verildiği ve bu ara dönemlerde iş yerinde çalışma olmaması nedeniyle kendilerinin de sigorta bildirimlerinin olmadığını beyan ettikleri, 2010 yılında eksik bildirim döneminin alt işverenin değiştiği tarihe denk geldiği, 2009 yılı ...... ayında talebe göre eksik bildirim olmadığı anlaşıldığından;tanık beyanları, toplanan deliler ve tüm dosya kapsamına göre, davacının çalışmalarının bildirilen kadar olduğu ve süreklilik arz etmediği, Kurum kayıtlarının gerçek durumu yansıttığı ve eksik sigortalı bildirimlerinin bulunmadığına ilişkin mahkemenin maddi vakıa ve hukuki değerlendirmesinin usul ve yasaya uygun olduğu anlaşıldığından davacı vekilinin istinaf isteminin 6100 sayılı HMK 353/1-b.1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.” gerekçesiyle “Davacı vekilinin istinaf isteminin esastan reddine” karar verilmiştir.
F) Temyiz :
Davacı vekili, davacının çalışmalarının kesintisiz olarak devam ettiğini, tanık beyanları ile bu durumun ispatlandığını belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
G) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe :
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliğinin kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır.
Çalışma olusu her türlü delille ispat kazanabilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Somut olayda, 16/04/2009-25/05/2009 tarihleri arasında bakım ve taşınma nedeniyle çalışmaya ara verildiği anlaşıldığından bu dönem bakımından verilen karar yerinde ise de dava konusu edilen diğer dönemler bakımından taşeron işverenler değişse de işyerinde çalışmanın devam edip etmediği ve çalışmanın devam ettiğinin anlaşılması halinde çalışan işçilerin ücretlerinin kim tarafından ödendiği araştırılmadan eksik inceleme ile sonuca gidilmesi hatalı olmuştur.
Yapılacak iş, davalı işyerinde bakım yapılması nedeniyle çalışmaya ara verilen dönem haricinde kalan dava konusu edilen diğer dönemler bakımından çalışmanın devam edip etmediğini ve çalışan işçilerin ücretlerinin kim tarafından ödendiğini araştırmak, taşeron işverenlerin sözleşmelerinin başlayış ve bitiş tarihlerini belirlemek, taşeron işverenlerin değişimleri nedeniyle oluşan boşluk döneminde çalışmanın devam etmesi halinde taşeronların işveren sıfatı bulunmasa da üst işverenin sorumlu olduğunu göz önünde bulundurarak sonucuna göre bir karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. ./..
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazlarının kabul edilmesi ve temyiz olunan ......Mahkemesinin kararının yukarıda yazılı sebeplerden dolayı ORTADAN KALDIRILMASI,ilk derece mahkemesinin kararının BOZULMASI gerekmiştir.
H) Sonuç :
Temyiz olunan ......Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK"nun 373/1. maddeleri uyarınca KALDIRILMASINA, ilk derece mahkemesi kararının yukarıda belirtilen nedenle BOZULMASINA, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de ......Mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 20/12/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.