Danıştay 2. Daire 2021/15409 Esas 2022/207 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/15409
Karar No : 2022/207


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ... günlü, E:..., K:... sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; Isparta ili, Yenişarbademli ilçesi, ... Caddesi No:... adresinde, ... günlü, ... sayılı iş yeri açma ve çalışma ruhsatı ile "..." adıyla fırıncılık ve unlu mamüller faaliyetinde bulunan davacıya ait iş yerinin kapatılarak mühürlenmesine ilişkin ... günlü, ... sayılı Yenişarbademli Belediye Encümeni kararının iptali istemiyle istemiyle açılmıştır.

İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : ... İdare Mahkemesinin ... günlü, E:..., K:... sayılı kararıyla; iş yeri açma ve çalışma ruhsatının 27/03/2015 tarihinde alınmış olması nedeniyle davacının durumunun İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 3. maddesi kapsamında değerlendirilemeyeceği, yapı kullanma izin belgesinin "fırın" kullanımına uygun olarak düzenlenmesi gerekirken "mesken" ve "ofis ve iş yeri" olarak düzenlendiği, ekmek fırınının bu amaca tahsisli ayrık nizamda müstakil binalarda açılmış olması gerekirken, imar durumu bitişik nizam olan binada açıldığı, söz konusu eksikliklerin tespiti üzerine verilen 15 günlük süre içerisinde eksikliklerin giderilmediği anlaşıldığından, davacının işyerinin kapatılarak mühürlenmesine yönelik dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi Kararının Özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ... günlü, E:..., K:... sayılı temyize konu kararla; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı belirtilerek, istinaf isteminin reddine hükmedilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; yapı kullanma izninde zemin kat; işyeri, fırın olarak verildiği, Tip İmar Yönetmeliğinin 44. maddesine göre zemin katı ticaret olarak belirlenen yerlerde fırınların açılabileceği, sonradan değiştirilen yeni Yönetmelikte fırınların konut dışı alanlar ile ticaret bölgelerinde yapılabileceği hükmünün getirildiği, kazanılmış haklarının ihlal edildiği, zamanında yürürlükte olan yönetmelik hükümlerine göre aldığı fırın ruhsatının sonraki değişiklikle müstakil yapı olmadığı gerekçesiyle işyerinin mühürlenerek ticaretten men edildiği, bu konuda lehe emsal kararın da bulunduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından davacının yürütmenin durdurulması istemi hakkında bir karar verilmeksizin, 24/03/2021 günlü ara karar cevabının geldiği görülerek Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacının 27/03/2015 günlü, 307 sayılı iş yeri açma ve çalışma ruhsatıyla fırıncılık ve unlu mamüller faaliyetinde bulunduğu işyerinde Belediye ekiplerince 02/05/2019 tarihinde yapılan inceleme neticesinde düzenlenen tutanakla, ekmek fırının İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 5. maddesinin birinci fıkrasının (c) ve (m) bentlerine aykırı olarak ayrık nizamda müstakil binalarda yapılmadığı, yapı kullanma izni ve tapusunda ekmek fırını olarak kayıtlı olmadığı, ekmek fırınının konut amaçlı yapılmış olan yapının altında kaldığı ve ekmek fırınına özel yapı kullanma izni belgesinin bulunmadığı, trafik güvenliğini tehlikeye soktuğu, fırın bacasında filtre bulunmadığı, hava kirliliğine neden olduğu, engelli rampasının bulunmadığı, kaldırımın işgal edildiği, havalandırma ve vantilatör tertibatının bulunmadığı hususlarının tespit ediliği ve davacıya eksikliklerin giderilmesi için 15 gün süre verildiği, bu süre sonunda eksikliklerin giderilmemesi halinde ruhsatın iptal edilerek iş yerinin kapatılacağının belirtildiği, davacının tutanağı imzalamaktan imtina etmesi nedeniyle bir nüshanın iş yerine asıldığı, söz konusu tutanağa istinaden Yenişarbademli Belediye Encümeninin ... tarih ve ... sayılı kararıyla, verilen süre sonunda tekrar denetim yapılarak düzenlenecek tutanağa göre işlem yapılmasına karar verildiği, akabinde 09/08/2019 tarihinde yapılan denetimde ise, ayrık nizam hususuna, fırın olarak yapı kullanma izin belgesine aykırılık ve trafik güvenliğinin sağlanmaması eksikliklerinin giderilmediği tutanakla tespit edildiğinden, aynı tarihli Belediye Encümeni işlemiyle, davacıya ait iş yerinin kapatılarak mühürlenmesine karar verildiği, bu işlemin iptali istemiyle de temyizen bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT :
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 13. maddesinde; "İşyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işyerleri, yetkili idareler tarafından ruhsatın verildiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde kontrol edilir. İşyerinin bu süre içinde kontrol edilmemesi halinde ruhsat kesinleşir. Kontrol görevini yerine getirmeyen yetkili idare görevlileri hakkında kanunî işlem yapılır. İşyeri açma ve çalışma ruhsatının verilmesinden sonra yapılacak denetimlerde mevzuata uygun olmayan unsurların ve noksanlıkların tespiti halinde, işyerine bu noksanlık ve hatalarını gidermesi için bir defaya mahsus olmak üzere onbeş günlük süre verilir. Verilen süre içinde tespit edilen noksanlık ve aykırılıklar giderilmediği takdirde, ruhsat iptal edilerek işyeri kapatılır. Ayrıca ilgililerin yalan, yanlış ve yanıltıcı beyanı varsa haklarında kanunî işlem yapılır." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Uyuşmazlıkta; Dairemizce yapılan 24/03/2021 tarihli ara kararı ile; iş yerinin kapatılarak mühürlenmesine dair dava konusu ... günlü, ... sayılı Yenişarbademli Belediye Encümeni kararından önce, adı geçen iş yerinin ... günlü, ... sayılı iş yeri açma ve çalışma ruhsatının iptaline yönelik bir karar alınıp alınmadığı, alınmış ise buna ilişkin belge ile dava konusu işlemle ilgili diğer tüm bilgi ve belgelerin onaylı suretlerinin gönderilmesinin istenilmesine, karar verildiği ve buna istinaden verilen davalı idarenin cevabi yazı ve eklerinden, iş yerinin kapatılmasına ilişkin işlemden önce iş yeri ruhsatının iptal edildiğine dair bilgi ve belge sunulamadığı görülmektedir.
Bu durumda; yukarıda yer verilen mevzuat hükmü gereğince, davalı idarece düzenlenmiş işyeri açma ve çalışma ruhsatına istinaden faaliyet gösteren bir iş yerinin ancak mevzuatta öngörülen şartların oluşması halinde yine mevzuatta öngörülen usul izlenerek ruhsatının iptali ile faaliyetten men edilmesi mümkündür. Dolayısıyla; öncelikle İşyeri Açma ve Çalıştırma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 13. maddesi uygulanmak suretiyle davacıya ait işyerinde tespit edilen noksanlık ve hataların giderilmesi için bir defaya mahsus olmak üzere 15 günlük süre verilip mevzuata uygun olmayan aykırılık ve noksanlıkların giderilmemesi halinde ruhsat iptal edilerek iş yerinin kapatılması yoluna gidilmesi gerekirken, uyuşmazlığa konu işyerine yönelik olarak düzenlenmiş işyeri açma ve çalışma ruhsatı iptal edilmeden işyerinin faaliyetten men edilmesi yolunda tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ... günlü, E:..., K:... sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinin 2/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan ... TL yürütmeyi durdurma harcının davacıya iadesine,
4. Aynı Kanun'un 6545 sayılı Kanun'la değişik 50. maddesinin 2. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere, dosyanın kararı veren .. Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 08/02/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.