MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen kararın süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Davacılar vekili, davalıya zorunlu trafik sigortalı aracın tek taraflı kazada devrilmesi sonucu muris sürücü .... ile muris yolcular ...’ın vefat ettiğini, davacı yolcu ...’nın malul kaldığını, davalı ... şirketine başvuru üzerine davacı ...’ya 12.226,00 TL destek tazminatı ödemesi yapıldığını beyanla, belirsiz alacak olarak davacı yolcu ... için 4.000,00 TL maddi, diğer davacıların her biri için ayrı ayrı 1.000,00’er TL maddi tazminatın davalıya başvuru tarihinden işleyecek temerrüt faizi ile tahsilini talep etmiş, bedel artırım dilekçesiyle talebini bilirkişi raporuna göre davacı ... için toplam 56.767,00 TL’ye, davacı ... için toplam 406.725,00 TL’ye, davacı ... için 2.431,00 TL’ye yükseltmiştir.
Davalı davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davanın kabulü ile; 397.640,00 TL sürekli işgöremezlik tazminatının 28/11/2011(Temerrüt) tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ve poliçe limiti ile sınırlı olarak davalıdan alınarak davacı ..."e verilmesine, ..."in kızı

....nin ölümü nedeni ile 9.085,00 TL tazminatın 28/11/2011(Temerrüt) tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ve poliçe limiti ile sınırlı olarak davalıdan alınarak davacı ..."e verilmesine, ..."in eşi ..."ın ölümü nedeni ile 2.431,00 TL tazminatın 28/11/2011(Temerrüt) tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ve poliçe limiti ile sınırlı olarak davalıdan alınarak davacı ..."e verilmesine, ..."in annesi ..."ın ölümü nedeni ile 2.431,00 TL tazminatın 28/11/2011(Temerrüt) tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ve poliçe limiti ile sınırlı olarak davalıdan alınarak davacı ..."e verilmesine, ..."in oğlu..."in ölümü nedeni ile 21.830,00 TL tazminatın 28/11/2011(Temerrüt) tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ve poliçe limiti ile sınırlı olarak davalıdan alınarak davacı ..."e verilmesine, ..."in kızı ...."in ölümü nedeni ile 17.929,00 TL tazminatın 28/11/2011(Temerrüt) tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ve poliçe limiti ile sınırlı olarak davalıdan alınarak davacı ..."e verilmesine, ..."in kızı...."nin ölümü nedeni ile 14.577,00 TL tazminatın 28/11/2011(Temerrüt) tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ve poliçe limiti ile sınırlı olarak davalıdan alınarak davacı ..."e verilmesine, ... ve ... bakımından açılan davanın reddine karar verilmiş; hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dava, trafik kazasından kaynaklanan ölüm nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, “İşletenlerin, bu kanunun 85/1. maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.”; 85/1 maddesinde, “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”; 85/son maddesinde ise, “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi

sorumludur.” hükümlerine yer verilmiş, Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının A-1. maddesinde de, “Sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder.” şeklinde ifade edilmiştir.
Yukarıda açıklanan madde hükümlerinden, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası"nın; motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir zarar sigortası türü olduğu anlaşılmaktadır.
Motorlu araçların işletilme tehlikesine karşı, zarar gören üçüncü şahısları korumak amacıyla getirilmiş olan bu düzenleme ile öngörülen sorumluluğun bir kusur sorumluluğu olmayıp sebep sorumluluğu olduğu, böylece araç işletenin sorumluluğunun sebep sorumluluğunun ikinci türü olan tehlike sorumluluğuna ilişkin bulunduğu öğretide ve yargısal içtihatlarla kabul edilmektedir (Fikret Eren, Borçlar Hukuku, 9. Bası, s. 631 vd.; Ahmet Kılıçoğlu, Borçlar Hukuku, Genişletilmiş 10. Baskı, s. 264 vd).
Kanun koyucu, 2918 sayılı KTK’nun 91. maddesiyle de; işletenin aynı Kanunun 85. maddesinin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası (Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası) yaptırma zorunluluğunu getirmiştir.
Hemen belirtilmelidir ki, işletenin sorumluluğu hukuki nitelikçe tehlike sorumluluğuna ilişkin bulunmakla, işletenin hukuki sorumluluğunu üstlenen zorunlu sigortacının 91. maddede düzenlenen sorumluluğu da bu kapsamda değerlendirilmelidir.
Karayolları Trafik Kanununda zorunlu trafik sigortasına ilişkin olarak, sorumluluğun kapsamı yanında, bu kapsam dışında kalan haller de açıkça düzenlenmiştir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun “Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Dışında Kalan Hususlar” başlıklı 92. maddesinde:
“Aşağıdaki hususlar, zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamı dışındadır:
a)İşletenin; bu Kanun uyarınca eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere karşı yöneltebileceği talepler,

b)İşletenin; eşinin, usul ve füruunun, kendisine evlat edinme ilişkisi ile bağlı olanların ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin mallarına gelen zararlar nedeniyle ileri sürebilecekleri talepler,
c)İşletenin; bu Kanun uyarınca sorumlu tutulmadığı şeye gelen zararlara ilişkin talepler,
d)Bu Kanunun 105 inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre zorunlu mali sorumluluk sigortasının teminatı altında yapılacak motorlu araç yarışlarındaki veya yarış denemelerindeki kazalardan doğan talepler,
e)Motorlu araçta taşınan eşyanın uğrayacağı zararlar,
f)Manevi tazminata ilişkin talepler.”
hükmü ile, zorunlu trafik sigortacısının hangi zararlardan sorumlu olmadığı düzenleme altına alınmış; burada örnekseme yoluna gidilmeyip; tek tek ve tahdidi olarak sorumlu olunmayan haller sıralanmıştır.
Somut olayda davacı ...’nin maliki ve davalının zorunlu trafik sigortacısı olduğu aracı kullanan davacı ...’nin oğlu muris Cevher, eşi muris yolcu Keziban, evlatları muris yolcular .... 26/06/2011 tarihinde gerçekleşen tek taraflı trafik kazası sonucu vefat etmiş, işleten-sigortalı davacı ... kendisi için adı geçen murisler yönünden kendi zorunlu trafik sigorta şirketinden destekten yoksun kalma tazminatı talep etmiş, mahkemece davacı ... yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir. Oysa ki yukarıdaki açıklamalar ışığında zorunlu trafik sigortasının amacı, trafik kazaları sonucu 3. kişilere verilecek zararların güvence altına alınmasıdır. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu 92. maddesi ve Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının A.3.b maddesinde "işleten tarafından ileri sürülecek tazminat talepleri"nin teminat kapsamı dışında kalacağı hüküm altına alınmıştır. Buna göre işleten davacı ...’nin, işleten olarak kendi sorumluluğunu üstlenen davalı zorunlu trafik sigortacısından tazminat talebinde bulunması mümkün değildir. Zira zorunlu trafik sigortacısı, işletenin üçüncü kişilere verdiği zararları teminat altına aldığından ve olayda davacı işleten Cindi davalı ... karşısında zarar gören üçüncü kişi konumunda bulunmadığından, davacı işleten Cindi’nin talep ettiği destekten yoksun kalma tazminatı taleplerinin reddi yerine kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir.
2-Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının A-1. maddesinde, “Sigortacı bu poliçede

tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder.” düzenlemesi yer almaktadır.
Somut olayda davacılardan yolcu Zeliha tek taraflı trafik kazasında davalı zorunlu trafik sigorta şirketinden işgöremezlik tazminatı talep etmiş, mahkemece davacı ... için 397.640,00 TL sürekli işgöremezlik tazminatına hükmedilerek davalının poliçe limiti ile sınırlı sorumluluğuna karar verilmiştir. Zorunlu mali sorumluluk sigortası poliçe limiti kaza tarihi itibariyle kişi başına sakatlanma halinde 200.000,00 TL’dir. Bu durumda mahkemece davacı ...’nın işgöremezlik tazminatı yönünden infazda tereddüte yol açacak şekilde hem poliçe limiti ile sınırlı sorumlu denilip hem de poliçe limiti aşılarak tazminata hükmedilmesi doğru görülmemiştir.
3-Dava dilekçesinde belirsiz alacak olarak davacılar Hatice, Mehmet, Fatma ve Veysel için ayrı ayrı 1.000,00’er TL maddi tazminat talep edildiği halde, mahkemece adı geçen davacılar yönünden olumlu ya da olumsuz bir karar verilmemiş ise de, temyiz edenin sıfatına göre bu husus bozma nedeni yapılmamıştır.
4-Bozma neden ve şekline göre davalı vekilinin vekalet ücreti ve yargılama giderine ilişkin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) ve (2) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile davacı ... ve davacı ... hakkındaki hükümlerin BOZULMASINA, (4) nolu bentte açıklanan nedenlerle bozma neden ve şekline göre davalı vekilinin vekalet ücreti ve yargılama giderine ilişkin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 11/04/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.