• MADDİ TAZMİNAT DAVASI
• KİRACI TARAFINDAN YAPILAN TADİLATLAR
• KİRA SÖZLEŞMESİ

Taraflar arasındaki “tazminat“ davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Rize 2. Asliye Hukuk Mahkemesince davanın reddine dair verilen 07.12.2010 gün ve 2009/123 E. 2010/519 K. sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin 26.09.2012 gün ve 2012/6049 E. 2013/12295 K. sayılı ilamı ile;
(…Dava, kira sözleşmesinin haklı nedenle feshi sebebiyle kiracı tarafından yapılan tadilatlara ilişkin 10.000 TL tazminatın davalıdan tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz etmiştir.
1- Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında imzalanan 01/09/2007 başlangıç tarihli 5 yıl süreli kira sözleşmesinin özel şartlar 22. Maddesinde “Davacı kiracı S.. K.."ın iş yerinde yapacağı her türlü tadilat masraflarını, kendisi karşılayacaktır,” düzenlemesi mevcuttur. Ancak mahkeme tarafından yapılan keşif sonucu hazırlanan 03.03.2010 tarihli bilirkişi raporunda belirtilen toplam 18.430 TL değerinde 1 adet Boyalı kaynaklı demir direk (12m 300kg), 150 kg SWALLOW St.-Al iletken, 1 adet 36kV, 630A, 12,5kA HT Sig. Top Ayırıcı,1 adet 33/0,4-230 lkV, 400kVA güç trafosu gibi taşınır eşyaların teslim edildiği 25/05/2010 tarihli duruşmada kiraya veren davalılar tarafından kiracı davacıya ait olduğu kabul edildiğinden 18.430 TL kısma ait miktarın davalılardan tahsili gerekir. Davacı vekili dava dilekçesinde fazlaya ilişkin hakları saklı tutarak 10.000 TL tazminat istediğine göre 10.000 TL nin davalılardan tahsili gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır
Hüküm bu nedenle bozulmalıdır…)
gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

TEMYİZ EDEN: Davacı vekili

HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava, kira sözleşmesinin haklı nedenle feshi sebebiyle kiracı tarafından yapılan tadilatlara ilişkin 10.000 TL tazminatın davalılardan tahsili istemine ilişkindir.
Davacı vekili, müvekkilinin Yolveren Köyü"ndeki gayrimenkulde kiracı olarak bulunduğunu, müvekkilin sanayi işi ile iştigal edeceği mecurda kendisi için enerji tüketiminin tasarruflu olmasının önem arz ettiğini, bu nedenle davalı işyeri sahiplerine mecuru kiraladıklarında kendilerinden bu işyerinin ruhsatını bir an önce almaları gerektiği hususunda taahhüt aldığını, ancak davalıların bu taahhüde rağmen edimlerini yerine getirmeyerek ruhsatı almadıklarını, ruhsatın alınamaması nedeniyle müvekkilinin enerji tüketim bedelini çok fahiş şekilde ödemek zorunda kaldığını, bu durumun düzeltilmesi noktasında 04.11.2008 tarihinde davalılara hitaben ihtarname keşide ederek 11.11.2008 tarihinde tebliğ edildiğini, davalılar bu ihtara rağmen edimlerini yerine getirmeyince müvekkilinin daha fazla zararın kendisi için çekilmez hal aldığını düşünerek davalılara ait iş yerinden ayrılmak zorunda kaldığını, müvekkilinin bu işyerinde uzun süre kalacağı ümidiyle işbu yere 40.000,000 TL masraf ettiğini, müvekkilinin davalıların kusuru ile ayrılmak zorunda kalması sonucu 40.000,00 TL zararının söz konusu olduğunu belirterek; şimdilik 10.000,00 TL tazminatın davalılardan alınarak, davacıya verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 25.05.2010 tarihli celsedeki beyanında ; bilirkişi raporunda belirtilen 18.430,00 TL.yi talep ettiklerini, çünkü bu değerdeki mallarının davalıların işyerinde kaldığını, davalıların bu malları kira alacakları olduğu iddiası ile vermediklerini söylemiştir.
Davalılar, davacı ile aralarında akdedilen 01.09.2007 başlangıç tarihli kira sözleşmesi ile Yolveren Köyünde bulunan 1.000 m2 alanlı iki katlı depoyu davacıya kiraladıklarını, davacının bu tarihten beri kiracı olduğu mecurda plastik doğrama işi yaptığını, bundan birkaç ay evvel istediği gibi iş yapamadığından makinelerini satarak işi bıraktığını ve mecuru tahliye ettiğini, aralarında akdedilen sözleşmenin 5 yıllık olup, kira müddetinin 2012 yılında dolduğunu, davacının sözleşmeyi tek taraflı olarak fesh etme yetkisinin olmadığını, davacının mecura girdiği günden beri kendilerine kira ödemediğini, davacının mecuru ruhsatsız olduğunu bilerek kiraladığını, sözleşmenin hiçbir yerinde ruhsat almayı taahhüt etmediklerini, ruhsat işlemlerinin halen devam ettiğini, davacının mecuru boşaltmasının elektrik parası veya binanın ruhsatsız olması ile bir ilgisinin olmadığını, davacının işleri bozuk olduğundan işi tamamen bıraktığını, bilirkişi raporunda belirtilen 18.430,00 TL değerindeki malları karşı tarafın kira alacaklarını tamamen ödemesi halinde vereceklerini, 22 aylık kira alacakları olduğunu belirterek, davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, kira sözleşmesi uyarınca davacının hak ve alacağı olmadığı gerekçesiyle davanın reddine dair verilen karar, Özel Dairece yukarıda yazılı gerekçeyle bozulmuş; Yerel Mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık kira sözleşmesi uyarınca davacıya ait olduğu anlaşılan eşyaların bedelinin davacıya ödenip ödenmeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Uyuşmazlığın çözümü için öncelikle davanın dayanağını teşkil eden 01.09.2007 başlangıç tarihli ve 5 yıllık kira sözleşmesinin irdelenmesinde yarar vardır.
Kira sözleşmesinin 22. maddesine göre, kiracı S.. K.. işyerinde yapacağı her türlü tadilat masraflarını kendisi karşılayacak 24. maddeye göre elektrik tesisatında trafodan elektrik saatine kadar yapılacak tesisat masrafları kiralayanlara ait olacaktır. Ancak kira sözleşmesinin eki olan 25. madde, 24. maddeyi değiştirmiş 01.09.2007 ile 01.09.2009 tarihleri arasındaki kira bedelinin alınmayacağı, bunun karşılığında enerji ödemelerinin kiracı S.. K.. tarafından yapılacağı belirtilmiştir.
Davacı 25.05.2010 tarihli duruşmada bilirkişi raporunda belirtilen 18.430,00 TL’yi talep etmiş; aynı duruşmada davalılar kira sözleşmesinden itibaren kira alacaklarının ödenmediğini, ödenmesi halinde raporda belirtilen malları verebileceklerini ifade etmişlerdir.
Davacı 12.03.2013 tarihli duruşmada kira alacaklarını ödemediğini kabul etmiş gerekçe olarak da elektrik tesisatını yaptırmayı üstlendiğini fakat yaptıramadığını, kendi yaptırdığı tesisatın da işe yaramadığını ifade etmiş olup, mevcut kira sözleşmesi ve tarafların duruşma zabıtlarına yansıyan beyanlarına göre davacının tazminat istemi yerinde değildir.
Hukuk Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında bir kısım üyeler tarafından, davanın menkul eşyanın iadesi davası oldugu bu nedenle bozma ilamı doğrultusunda direnme kararının bozulması gerektiği görüşü dile getirilmiş ise de, bu görüş yukarıda açıklanan nedenlerle Kurul çoğunluğu tarafından benimsenmemiştir
Hal böyle olunca, tarafların iddia ve savunmaları, dosyadaki belge ve kanıtlar ile yukarıda açıklanan nedenlerle, davanın reddine dair verilen mahkeme kararı usul ve yasaya uygundur.
O halde, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki belge ve kanıtlara, mahkeme kararında ve yukarıda açıklanan gerektirici nedenlere; özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, usul ve yasaya uygun bulunan direnme kararının onanması gerekir.
SONUÇ: Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile, direnme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle ONANMASINA, gerekli temyiz ilam harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına, 15.04.2015 gününde yapılan ikinci görüşmede oyçokluğu ile karar verildi.