20. Hukuk Dairesi 2018/29 E. , 2018/3468 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar ... ve ... İnşaat Turday Tük Malları Ltd. Şti. vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Tapuda paylı olarak davalılar adına kayıtlı olan ... mahallesi, 996 parsel sayılı 12200 m² yüzölçümlü taşınmaz, 5304 sayılı Kanunun 6. maddesi ile değişik 3402 sayılı Kanunun 22. maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi hükmüne göre yapılan kadastro haritalarının yeniden düzenlenmesi ve tapu sicilinde gerekli düzeltmelerin yapılması sırasında, 20338 ada 1 parsel sayısı, 12247,01 m² yüzölçümü ve yeni haritası ile malik hanesi “tapu kütüğünde olduğu gibi” şeklinde tesbit edilmiş, 3402 sayılı Kanunun 11. maddesine göre 29.07.2010 ilâ 27.08.2010 tarihleri arasında ilân edilmiştir.
Orman Yönetimi, kadastro mahkemesine sunduğu 27.08.2010 tarihli dilekçeyle çekişmeli taşınmazın bir bölümünün yörede 3116 sayılı Kanun hükümlerine göre 1941 yılında yapılıp kesinleşen orman kadastrosu sınırları içinde bırakıldığı, daha sonra yapılan aplikasyon çalışmalarında da bu durumun değişmediği iddiasıyla tahdit içinde kalan taşınmaz bölümünün tesbitinin iptali ile orman niteliğiyle Hazine adına tapuya tescili istemiyle dava açmıştır.
Mahkemece, çekişmeli parselin 6831 sayılı Kanunun 2/B maddesi uyarınca orman sınırı dışına çıkarıldığı, yapılan yenileme kadastrosunun teknik çalışmalarla sınırlı olduğu, bu kadastroda mülkiyet değişikliği yapılamayacağı, tapu siciline geçmiş veya geçmemiş mülkiyet ve mülkiyete ilişkin hakların inceleme konusu yapılamayacağı, davanın kesinleşmiş tutanağa karşı açılan mülkiyete ilişkin bir nitelik taşıdığı, 2859 sayılı Kanunun 4/1 maddesi gereğince bu hakların inceleme konusu yapılamayacağı, yenileme çalışmasında ilk kadastroda belirlenen sınırlara uyulacağı, tapudaki maliklerin intikal ve ifraz işlemine tâbi tutulmaksızın olduğu gibi tapu siciline aktarılacağı gerekçeleriyle davanın reddine ve dava konusu taşınmazın 20338 ada 1 parsel sayısı ve 12247,01 m² yüzölçümü ile tapu kütüğüne aynen aktarılmasına, yüzölçümünün ve sınırlarının düzeltilmesine, 200.-TL maktu vekâlet ücretinin davalılardan alınarak davacı ... Yönetimine verilmesine karar verilmiş, hükmün davacı ... Yönetimi tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 13/05/2013 tarih ve 2012/14191-2013/5424 sayılı kararı ile bozulmuştur.
Hükmüne uyulan bozma kararında özetle; “Dava dilekçesinden, davanın mülkiyet hakkına mı yoksa 3402 sayılı Kanunun 22/2-a maddesi uyarınca yapılan kadastro haritalarının yeniden düzenlenmesi ve tapu sicilinde gerekli düzeltmelerin yapılması işlemine mi yönelik olduğu veyahut her iki istemi de birlikte mi içerdiği hususları net olarak anlaşılamamaktadır. Mahkemece; Hukuk Genel Kurulunun 05.12.2012 günlü 2012/20 - 874 E. - 1016 K. ve 2012/20 - 875 E. - 1017 K. sayılı kararlarında da benimsediği üzere, davacı ... Yönetimi vekiline
- 2 -
2018/29 - 2018/3468
dava dilekçesi açıklattırılıp, davanın sadece 22/2-a bendi uyarınca yapılan kadastro paftalarının yenilenmesi çalışmasına itiraza mı yoksa mülkiyete mi ilişkin olduğu veya her iki istemi de birlikte mi içerdiği hususları belirlenmeli, davanın sadece mülkiyete ilişkin olması halinde, mahkemece başkaca araştırma yapılmadan görevsizlik kararı verilmeli; yalnızca paftaların yenilenmesi işlemine itiraz veya her iki isteme de yönelik olduğu belirlendiği takdirde ise, çekişmeli parselin yenilemeden önceki ilk tesisinden itibaren, miktar, cins ve malik değişikliklerini, ifraz ve tevhitleri gösteren tapu kayıtları, tutanak ve haritaları ile yenilemeden sonraki çapı haritası ve tutanağı getirtilerek, harita ve jeodezi uzmanı bilirkişi eliyle keşif ve inceleme yapılarak, çalışmanın 3402 sayılı Kanunun 22/2-a maddesiyle, Kadastro Haritalarının Yeniden Düzenlenmesi ve Tapu Sicilinde Düzeltmelerin Yapılmasında Uyulacak Usûl ve Esaslara İlişkin 29.11.2006 gün ve 26361 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Yönetmelik hükümlerine uygun yapılıp yapılmadığı saptanmalı, bu konuda bilirkişiden bilimsel verileri içeren rapor alınmalı ve toplanan delillere göre 3402 sayılı Kanunun 22/2-a maddesine göre yapılan kadastro işlemine yönelik davanın esasına ilişkin bir karar verilmeli; davacı ... Yönetiminin, çekişmeli taşınmazın kısmen orman tahdidinin içinde kaldığı iddiasıyla bu bölümün tesbitinin iptalini ve orman niteliğiyle Hazine adına tescili istemi, dava konusu parselin mülkiyetine yönelik bir hakka ilişkin olduğundan, bu talep yönünden görevsizliğe karar verilmelidir.” denilmiştir.
Dava dosyası kadastro mahkemesinin 2013/420 Esas sayılı dosyasına kaydedilmiş, yapılan yargılama sonucunda 3402 sayılı Kanunun 22/2-a maddesine göre yapılan çalışmaların Kanun ve teknik ölçülere uygun olduğu anlaşıldığından davanın reddine, çekişmeli taşınmazın uygulama tutanağındaki gibi tapuya tesciline, tapu iptali ve tescil istemi yönünden mahkemenin görevsizliğine, talep halinde dosyanın görevli asliye hukuk mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, hüküm temyiz edilmeksizin kesinleşmiş ve dava dosyası tapu iptali ve tescil istemi yönünden asliye hukuk mahkemesine aktarılmıştır.
Asliye hukuk mahkemesince davanın kabulüne, ... mahallesi 20338 ada 1 parselin fen bilirkişisinin 05/06/2015 tarihli raporunda (A) ve (B) harfleri ile işaretlediği sırasıyla 2.665.66 m², 418.16 m² olmak üzere toplam 3.083.82 m²"lik kısmın davalılar adına olan tapusunun iptali ile orman olarak Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş, hüküm davalılar ... ve ... İnşaat Turday Tük Malları Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Mahkemece yapılan araştırma ve inceleme hükme yeterli değildir. Mahkemece, orman kadastrosu ve 2/B madde uygulama çalışma tutanakları ile dava konusu taşınmazı ilgilendirir OS noktalarını gösterir orijinal renkli orman tahdit haritaları eksiksiz olarak dosyaya getirtilmemiş, keşifte OS noktaları belirlenmemiş, belirlenmiş ise de, bu husus keşif tutanağına yansıtılmamış, yine orman tahdidinde kullanılan hava fotoğrafları getirtilip uygulanmamıştır. Belirtilen eksikliklerin temyiz aşamasında farkedilmesi üzerine dosya 23.10.2017 günlü iade kararı ile mahkemeye iade edilerek eksiklikler giderilmeye çalışılmış ise de eksiklikler giderilmemiştir. Davacı ... Yönetimi, taşınmazların kesinleşmiş tahdit sınırları içinde kaldığı iddiasıyla dava açtığına göre taşınmazların tahdit haritasındaki konumunun tespit edilmesi gerekli olup dosya kapsamına çalışma evrakları ve tahdit haritası getirilmediğinden hükme esas raporun içeriği denetlenememektedir. Denetime elverişsiz bilirkişi raporuna dayanılarak hüküm kurulamaz.
Bunun yanı sıra, dava konusu taşınmaza komşu taşınmazlar hakkında davacı tarafından benzer nitelikte açılmış dava olup olmadığı hususunda dosya kapsamında bilgi bulunmadığının temyiz aşamasında farkedilmesi üzerine dosya 23.10.2017 günlü iade kararı ile mahkemeye iade edilerek bu hususun araştırılması istenmiş, iade sonrasında Orman Yönetimi tarafından dosyaya sunulan 21.11.2017 günlü dilekçede dava konusu taşınmazın bitişik komşusu 20338 ada 2 parsel sayılı taşınmaz hakkında açılan davanın ... 10. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/66 E. sırasına, yakın komşu 20380 ada 1 parsel eski 1013 parsel hakkında açılan davanın ise ... 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/368 E. Sırasına kaydedildiği bildirilmiş, mahkemece
- 3 -
2018/29 - 2018/3468
... 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/368 E. sayılı dosyası dosya kapsamına alınmış, incelenmesinde ise yakın komşu 20380 ada 1 parsel eski 1013 parsel hakkında Orman Yönetimi tarafından açılan benzer nitelikte davanın kabulüne dair hükmün dairece onandığı, karar düzeltme talebinin de reddedilmesi sonrasında hükmün 10.02.2009 tarihinde kesinleştiği anlaşılmış, bitişik komşusu 20338 ada 2 parsel sayılı taşınmaz hakkında ... 10. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/66 E. sayılı dosyası üzerinden yürütülen dava dosyası ise fiziken dosya kapsamına alınmamış, Ulusal Yargı Ağı Bilişim sisteminde (UYAP) yapılan sorgulamada ise yapılan yargılama sonunda 25.01.2018 günlü 2018/ 42 sayılı karar ile davanın kısmen kabulü ile taşınmazın (A) harfi ile işaretli 8310,39 m²"lik bölümün tapusunun iptaline bu kısmın yeni parsel numarası verilerek orman vasfı ile Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline karar verildiği ve hükmün temyiz edilmeksizin 06.02.2015 günü kesinleştiği görülmüştür.
Yukarıda verilen bilgilerden anlaşılacağı üzere, çekişmeli taşınmaz ile komşu olan taşınmazlar hakkında yürüyen yargılamalar bulunduğu, aynı bölgede bulunan taşınmazlar hakkında kararlar verildiği, komşu taşınmazlar hakkında verilen mahkeme kararlarının bir kısmının temyiz incelemesinden geçtiği anlaşılmıştır.
Eldeki dosya kapsamında mahkemece yapılan keşif ve yargılama esnasında ise bahsi geçen dava dosyaları ve alınan bilirkişi raporları nazara alınmadığı gibi çekişmeli taşınmaza komşu taşınmazlar hakkında Orman Yönetimi tarafından benzer nitelikte açılmış başkaca dava olup olmadığı araştırılarak bunlara ilişkin dava dosyalarının getirtilerek değerlendirilmesi gerekirken mahkemece bu yönde herhangi bir araştırma da yapılmamıştır. Bu haliyle mahkemece yapılan araştırma ve inceleme yeterli görülmemiştir.
O halde sağlıklı bir sonuca varılabilmesi için, mahkemece öncelikle yörede yapılan bütün orman tahdit, aplikasyon ve 2/B madde çalışmalarına ilişkin, işe başlama, işi bitirme, çalışma tutanakları ile askı ilân tutanaklarının ve orman tahdit haritaları ile aplikasyon ve 2/B madde haritalarının özellikle orijinalinden çekilmiş renkli fotokopi örneğinin, yine yörede yapılan ilk orman tahdidinde kullanılan hava fotoğraflarının orijinal renkli onaylı örnekleri ile temin edilmeli, bitişik komşu 20338 ada 2 parsel sayılı taşınmaz hakkında ... 10. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/66 -2018/42 E.K. sayılı dava dosyası ile komşu taşınmazlar hakkında benzer mahiyette görülmekte olan başkaca dava bulunup bulunmadığı araştırılmalı, dava açılmış ise bu dava dosyaları getirtildikten sonra bu dava dosyalarından birisi kılavuz dosya seçilerek o dava dosya üzerinde önceki bilirkişiler dışında halen Orman ve Su İşleri Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman orman mühendisleri arasından seçilecek iki orman mühendisi ve bir harita mühendisinden oluşturulacak bilirkişi kurulu ve yöreyi iyi bilen, dava sonucunda yararı olmayan elverdiğince yaşlı, yansız, yerel bilirkişiler marifetiyle yeniden yapılacak keşifte 05.03.2007 tarihinde yürürlüğe giren Orman Kadastro Teknik İzahnamesinin 36. maddesinde yazılı “Orman sınır nokta ve hatlarının arza uygulanmasında; tutanaklardan, orman kadastro haritalarından, hava fotoğraflarından, varsa ölçü karnelerinden, nirengi, poligon ve röper nokta ve krokilerinden yararlanılır. Sınırlama tutanakları, ölçü değerleri ve orman kadastro haritaları ile zemindeki durum arasında çelişki olduğunda, tutanaktaki kararlar ile orman sınır noktası ve hatlarının yazılı tarifleri esas alınmak suretiyle ölçü, harita ve zemin kontrolü yapılarak gerçek duruma uygun olanı uygulanır” hükmü ile 20.11.2012 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan Orman Kadastrosu ve 2/B Uygulama Yönetmeliğinin “Teknik İşler” başlıklı Sekizinci Bölümünde yazılı esaslar gözönünde bulundurularak uygulama yapılmalı, yerel bilirkişi beyanlarına başvurularak yerinde bulunmayan orman sınır noktaları, bulunanlardan hareketle tutanak ve haritalarda yazılı mevkii, yer, kişi isimleri ile açı ve mesafelere göre, orman kadastrosu, aplikasyon ve 2/B madde uygulama tutanak ve haritalarının düzenlenmesinde kullanılan hava fotoğrafları ve memleket haritalarından yararlanılarak, değişik açı ve uzaklıklardaki en az 6-7 adet orman sınır noktası bulunup röperlenmeli, anlatılan yöntemle bulunan ilk orman kadastrosu, aplikasyon ve 2/B madde uygulaması işlemi ile ilgili sınır noktaları bilgisayar ortamında aynı ölçeğe çevrilerek (Net-Cad veya benzeri programlar kullanılarak) çekişmeli taşınmazın orman kadastrosu, aplikasyon, 2/B madde uygulaması haritalarına göre konumu genel kadastro paftası üzerinde,
- 4 -
2018/29 - 2018/3468
ayrı renkli kalemlerle gösterilip keşfi izleme olanağı sağlanmalı, Orman Yönetimi tarafından benzer iddia ile açılmış dava konusu taşınmazın bitişik komşusu 20338 ada 2 parsel sayılı taşınmaza ilişkin ... 10. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/66- 2018/ 42 E.K. sayılı dosya ile yakın komşu 20380 ada 1 parsel eski 1013 parsel hakkında açılan ... 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/368- 2007/222 E.K. sayılı dosya ve komşu taşınmazlara ilişkin tespit edilecek başkaca dava dosyaları yapılan keşif ve yargılama esnasında nazara alınarak toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmelidir.
Açıklanan hususlar gözetilmeksizin, eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak yazılı şekilde hüküm kurulması usûl ve kanuna aykırıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davalılar ... ve ... İnşaat ... Tük Malları Ltd Şti. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 07/05/2018 günü oy birliğiyle karar verildi.