23. Hukuk Dairesi 2016/4107 E. , 2017/523 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki sıra cetveline itiraz davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın davalı ...... Ltd. Şti. yönünden karar verilmesine yer olmadığına, davalılar ...... A.Ş. yönünden reddine, davalı ... yönünden kabulüne yönelik olarak verilen hüküm süresi içinde davalı ... vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmiştir.
Temyize konu karar niteliği gereği duruşmaya tâbi olmadığından duruşma isteminin reddiyle incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- KARAR -
Davacı vekili, müvekkilinin davalılardan ..."dan alacaklı olduğunu, borçlu tarafından alacağın ödenmemesi sebebiyle davalı hakkında ...2. İcra Müdürlüğü"nün 2009/981 esas sayılı dosyası ile başlatılan takipte davalıya ait taşınmaza 22.04.2009 tarihinde haciz tesis edildiğini, yine davalılardan ... AŞ."nin ipotek alacaklısı sıfatıyla davalılar ... şirketi ve ... hakkında...1. İcra Müdürlüğü"nün 2009/2838 esas sayılı dosyası ile hacizli taşınmaz yönünden ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takip başlattığını, takibe konu ipoteğin ve takibin ...2. Noterliği"nin 27.08.2009 tarih ve 6884 yevmiye sayılı temliknamesi ile diğer davalı ..."a devir ve temlik edildiğini, taşınmazın 15.05.2012 tarihinde gerçekleşen ihale ile 70.000,00 TL bedel ile alacağa mahsuben ipotek alacaklısı ... tarafından satın alındığını, ihale sonrasında ...1. İcra Müdürlüğü"nce 12.06.2012 tarihinde düzenlenen sıra cetvelinde ikinci sırada yer alarak pay alamadıklarını, temlike ilişkin işlemin muvazaalı ve borcu sona erdirmek amacıyla yapıldığını ileri sürerek, davalıya ayrılan payın davacıya ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili, temlikin muvazaalı olmadığını, ayrıca temlik konusu alacağın ... A.Ş."ne ait ipoteğe dayalı bir alacak olduğunu, alacağın temlik edilip edilmemesinin davacının sıra cetvelindeki yerini değiştirmeyeceğini, birinci sırada zaten ipotek alacağının olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı ... A.Ş. vekili, müvekkili banka ile davalı Türkyamanlar Halı şirketi ve Coşkun Türkyaman arasında 15.09.2008 tarihinde genel kredi sözleşmesi akdedildiğini, bu krediye istinaden de kredi borçlusu Coşkun Türkyaman"a ait olan Zafer Mah. 637 ada 2 parselde bulunan taşınmaz üzerine müvekkili banka lehine 1. dereceden ipotek işlemi tesis edildiğini, borcun ödenmemesi üzerine ...1. İcra Müdürlüğü"nün 2009/2838 esas sayılı dosyası ile ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takip başlatıldığını, takip aşamasında davalı ..."ın müvekkili bankaya müracaat ederek dosya alacağını ve teminatları temlik almak koşulu ile ..."a ait olan borcun tamamı olan 92.300,00 TL"nin kendi hesabından çekilerek kapatılmasını istediğini, talimat üzerine gerekli işlemin yapıldığını ve usulüne uygun olarak alacağın ve ipoteğin ..."a temlik edildiğini, müvekkili bankanın takip dosyası ve alacak ile ilgisi kalmadığını taraf sıfatı bulunmadığını savunarak, davanın husumet yönünden reddine karar verilmesini istemiştir.
Diğer davalılar, davaya cevap vermemişlerdir.
Mahkemece, iddia, savunma, deliller ve tüm dosya kapsamından; temlike konu banka alacağının borcu sona erdirmek amacıyla yapıldığı, bunun karşılığında yasal ipotek hakkının temlik ile devralındığı, temlikin bu nedenle muvazaalı olduğu, hacizli alacaklıyı bertaraf etmeye dayanan temlikin borçlu ile temlik alacaklısı arasındaki muvazaanın ispatı olduğu ve ihale bedeli icra dosyasında olmamakla alacak miktarının davalı ..."dan tahsilinin gerektiği gerekçesiyle davanın kabulü ile ...2. İcra Müdürlüğü"nün 2009/981 esas sayılı takip dosyasında alacaklı ... alacağının ihale tarihi itibarı ile 43.731,26 TL olarak kabulü ile, ...1. İcra Müdürlüğü"nün 2009/2838 esas sayılı takip dosyasına isabet eden satış bedelinin davalı ..."dan alınıp davacı ..."a ödenmesine karar verilmiştir.
Kararı, davalı ... vekili temyiz etmiştir.
Dava, İİK"nın 142. maddesi uyarınca sıra cetveline itaraza ilişkindir.
Alacağın temliki, dar anlamda bir borç ilişkisinde alacağın alacaklı tarafından bir başka şahsa devredilmesidir (Bkz., Eren, F.: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 9.b., İstanbul 2006, s.1176; Oğuzman, M.K.,/Öz, M.T.: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 3.b., İstanbul 2000, s.891).
Alacak bir ivaz karşılığı temlik edilebileceği gibi, herhangi bir ivaz karşılığı olmaksızın da temlik edilebilir; ivaz temlik edene, temlik alanın alacağı tahsil edememesi halinde bir garanti yükümlülüğü getirir (TBK.m.191).
Kural olarak temlik nedeniyle verilen ivaz, borcu ortadan kaldırmaz. Temlik, alacağı sona erdiren bir tasarruf muamelesi olmayıp, alacaklıyı değiştirir. Temlik eden lehine tesis edilen teminatlar da temlik alana geçer (TMK.m.891).
Alacağın temlikinin ivazı olarak ipotek tutarı kadar bir paranın bankaya yatırılmış olması, kural olarak borcun ödemeyle sona erdiği anlamına gelmez.
Borçlunun şahsının önem taşımadığı borç ilişkilerinde edimin, üçüncü kişi tarafından yerine getirilmesine engel bir durum bulunmamakla birlikte, temlik işleminin iptale tâbi bir tasarruf olarak (İİK.m.277 vd.) ödemeyi gizleyecek bir muvazaaya dayandığı ispatlanmadıkça, ödemenin alacağı temlik alan kişi tarafından değil de asıl borçlu tarafından yapıldığı kabul edilemez.
Somut olayda davacı, alacağın muvazaalı olduğunu ve davalı banka alacağının ödeme suretiyle sona erdiğini, bunun teminatı olarak taşınmaz üzerine tesis edilen ipoteğin de bu fonksiyonunu yitirdiğini ileri sürmüş mahkemece borcun sona erme iddiasının bulunması dolayısıyla ispat yükünün davacı yana bırakılması isabetli olmuş ise de, temlik bedeli olarak yatırılan tutarın, borcu sona erdirmek amacıyla yapılmadığı ve davalı ..."a davalı banka tarafından yapılan temlik ile alacağın davalı 3. kişi ..."ya geçtiği yine bu amaçla bankaya yapılan temlik ödemesinin davalı ..."nın babası tarafından yapılmasının sonucu değiştirmeyeceği gözetilerek mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken davanın kabulüne dair yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, hükmün bozulmasını gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün anılan davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22.02.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.