MAHKEMESİ : ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 20. HUKUK DAİRESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA

Taraflar arasında görülen davada Ankara 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 25/05/2017 tarih ve 2016/439 E. - 2017/222 K. sayılı kararın davalılar vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin kabulüne dair Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi’nce verilen 08/03/2018 tarih ve 2017/1449-2018/249 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacılar ve davalı kurum vekilleri tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Davacı vekili, müvekkili ...’nin “...”, “... GÜNCESİ”, “KİTAP KÜLTÜRDÜR”, “KÜLTÜR”, “KÜLTÜR CATS”, “KÜLTÜR HİZMETLERİ YAŞADIKÇA EĞİTİM”, “KÜLTÜR ÜNİVERSİTESİ”, “KÜLTÜR ÜNİVERSİTESİ”, “OKUL KÜLTÜRDÜR”, “TC ... İKÜ YAYINEVİ+ŞEKİL”, “ÜNİVERSİTE KÜLTÜRDÜR”, “GENÇ KÜLTÜR” ibareli, 16, 41 ve 43. sınıf ürün ve hizmetleri içeren 2006/27297, 2011/86005, 2006/26836, 2011/42118, 2011/84956, 2010/53981, 2009/45080, 2006/26798, 2011/85992, 2011/42113, 2008/29319, 2011/42106, 2012/36867 sayılı; müvekkili Kültür Hizmetleri A.Ş.’nin ise “KKSK KÜLTÜR KOLEJİ SPOR KULUBÜ DERNEĞİ”, “KKV KÜLTÜR KOLEJİ VAKFI”, “KKV KÜLTÜR KOLEJİ VAKFI İKTİSADİ İŞLETMESİ”, “KÜGEM”, “KÜGEM KÜLTÜR KOLEJİ GELİŞTİRME VE EĞİTİM MERKEZİ”, “KÜLTÜR KOLEJİ VAKFI KEV”, “KÜLTÜR KOLEJİ YAYINLARI”, “KÜLTÜR KOLEJİ OLMAK AYRICALIKTIR”, “KÜLTÜR TEST” ibareli 16, 41 ve 43. sınıf ürün ve hizmetleri içeren 2010/27235, 2010/27250, 2010/27242, 2011/87662, 2007/553, 2011/40571, 2008/5429, 2008/5431 sayılı tanınmış markaların sahibi olduğunu, anılan markaların uzun süredir kullanıldığını, müvekkillerinin ayrıca KÜLTÜR KOLEJİ, KÜLTÜR ORTAOKULU, KÜLTÜR, KÜLTÜR FEN LİSESİ, KÜLTÜR ANAOKULLARI, KÜLTÜR OKULLARI, KÜLTÜR LİSESİ, KÜLTÜR 2000 KOLEJİ, İKEK İSTANBUL KÜLTÜR EĞİTİM KURUMLARI gibi tescilsiz marka kullanarak 41. sınıf hizmetlerin sunumunu da yaptığını, KÜLTÜR ÜNİVERSİTESİ ve KÜLTÜR KOLEJİ tanıtım işareti ve markalarının tüm Türkiye"de tanınan, maruf ve meşhur markalar olduğunu, davalı şirketin ise kötü niyetli müvekkili markalarıyla iltibas yaratan ve onlara tecavüz oluşturan 14.08.2014 gün ve 2014/65953 kod numaralı, "CANADA CULTURE COLLEGE" ibareli, 16, 41 ve 43. sınıf ürün ve hizmetleri içeren marka tescil başvurusuna yaptıkları itirazın nihai olarak davalı Kurum tarafından reddedildiğini, davalının başvurusunun müvekkillerinin seri markalarının arasına sızdığından iltibasın kaçınılmaz olduğunu, müvekkilinin KÜLTÜR tanıtım işareti ile uzun yıllardan bu yana eğitim hizmeti sunarak markalarına tanınmışlık vasfı kazandırdığını, başvurunun müvekkili markalarının tanınmışlığından haksız yarar sağlayacağını, başvuru konusu işaretin 556 sayılı KHK"nın 7/c maddesi uyarınca coğrafi kaynak bildirdiğinden vasıf bildirici olduğunu, oysa davalının anılan ad için eğitim hizmetlerinde kullanmak üzere aldığı bir izin olmadığını, bu nedenle başvurunun 556 sayılı KHK"nın 7/f maddesi uyarınca yanıltıcılık yarattığını, davalının yabancı ülke ismini içeren markasının kullanmak için Milli Eğitim mevzuatı gereği yetkili makamlardan bu konuda almış olduğu bir izin olmadığını, davalının kullanma niyeti olmaksızın tüm ülkelerin isimleriyle üç yüzden fazla marka tescil başvurusunda bulunduğunu, kullanma amacı değil tamamen başkalarını engelleme ve marka ticareti yapma niyetinde olduğunu, bunun ise kötü niyet taşıdığını ve haksız rekabet yarattığını ileri sürerek TPMK YİDK"nın 01/11/2016 tarih 2016/M-10766 sayılı kararının iptalini ve tescili halinde davalı markasının hükümsüzlüğünü talep ve dava etmiştir.
Davalı şirket vekili, mahkemenin yetkisiz olduğunu, davanın zamanaşımına uğradığını, davacıların tanınmışlık iddiasının yerinde olmadığını, davacıların markalarının maruf niteliğe sahip olmadığını, markalarındaki “CANADA” ile ilgili Milli Eğitim Bakanlığı’ndan müsaade alınması konusundaki itirazlarının hukuki mesnetten yoksun olup davacıların bu konuda hukuken korunan bir yararı ile aktif dava ehliyetinin bulunmadığını, davacıların markasının ayırt edicilikten yoksun olduğunu, zayıf marka olduklarını, markalar arasında iltibas koşullarının oluşmadığını, davacıların markalarının Türkçe, kelime dizilimi ve fonetik paternleri süreklilik yada tekrar arz etmediğinden seri marka silsilesi olmadığını, müvekkilinin kötü niyetli olduğuna ilişkin iddiaların soyut ve hukuki mesnetten yoksun bir iddia olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı Türk Patent ve Marka Kurumu vekili, Kurum kararının hukuka uygun olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, “KÜLTÜR” ibaresinin 41. sınıf hizmetler için doğrudan tanımlayıcı bir halinin bulunmadığı, soyut ve somut olarak ayırt ediciliğinin bulunduğu, davacıların "KÜLTÜR", "KÜLTÜR ÜNİVERSİTESİ" ve "KÜLTÜR KOLEJİ" ibareli olan markalarını uzun yıllardan buyana yoğun ve yaygın biçimde Türkiye"de okuryazar herkesin az çok bilebileceği bir seviyede bilinmesini tesis edecek şekilde kullandığı, davalı başvurusundaki işarette asıl ve ayırt edici unsurun "CANADA CULTURE COLLEGE" ibaresinin bütünü olduğu, Türkiye"de bulunan 16, 41 ve 43. sınıf ürün ve hizmetlerin ortalama yararlanıcısı konumunda bulunan hemen herkesin anılan ibare İngilizce yazılmış olsa dahi, Türkçe karşılığının "Kanada Kültür Üniversitesi" yahut "Kanada Kültür Koleji" olduğunu anlayabileceği, başvuru konusu işaretin tıpkı davacı markaları gibi odağında “KÜLTÜR” ibaresi yer alacak biçimde oluşturulmuş bulunduğu, başvuru konusu işaretin bu haliyle 16., 41. ve 43. sınıf ürün ve hizmetlerin sunumu bakımından oldukça zayıf bir marka olduğu, davacı ve davalı markalarında asıl ve ayırt edici unsurları oluşturan "KÜLTÜR", "KÜLTÜR ÜNİVERSİTESİ" ve "KÜLTÜR KOLEJİ" ibareleri ile Türkçe ./..

karşılığının "KANADA KÜLTÜR ÜNİVERSİTESİ" şeklinde olan "CANADA CULTURE COLLEGE" ibarelerinin anlamsal, görsel ve sescil olarak benzer nitelikte oldukları, "CANADA CULTURE COLLEGE" ibareli başvuruda zayıfta olsa ayırt ediciliği temsil eden "CULTURE COLLEGE" ibaresi yanında yeterli ayırt edicilik sağlayan başka bir ek bulunmadığı, sadece "CANADA" ibaresinin bu ayırt ediciliği temsile elverişli olmadığı, başvurunun, davacının seri nitelikte tescil edilip uzun yıllardan buyana kullanılan “KÜLTÜR OKULLARI”, “KÜLTÜR KOLEJİ” veya “KÜLTÜR ÜNİVERSİTESİ” gibi markalarla sunulan 16., 41. ve 43. sınıf ürün ve hizmetlerin, bu kez Kanada menşeli veya Kanada tarzında sunulduğunu gösterir nitelikte bulunduğu, bu haliyle başvuru konusu işaretin davacının seri markaları arasına sızmış bulunduğunun çok açık olduğu, başvuru kapsamında yer alan 16., 41. ve 43. sınıf ürün ve hizmetlerin davacı markalarının kapsamındaki ürün ve hizmetlerle aynı türden olduğu, bir kısım alıcıların iki farklı marka karşısında bulunduğunu algılayabilse bile marka ve işaretin birbirleriyle idarî ve ekonomik olarak bağlantılı firmalara ait olduğu yönünde algılamada bulunulmalarının kaçınılmaz olduğu, davacının 16., 41. ve 43. sınıf ürün ve hizmetler için 556 sayılı KHK"nın 8. maddesi hükümlerine dayanarak davalı başvurusunun tesciline itiraz edebileceği, bu yönden YİDK kararının hukuka uygun bulunmadığı gerekçeleri ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karara karşı, davalılar vekilleri tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Ankara Bölge Adliye Mahkemesince, “KÜLTÜR” kelimesinin, toplumsal gelişme süreci içinde yaratılan bütün maddi ve manevi değerler ile bunları yaratmada, sonraki nesillere iletmede kullanılan, insanın doğal ve toplumsal çevresine egemenliğinin ölçüsünü gösteren araçların bütünü anlamına geldiği, söz konusu kelimenin tescili istenilen 41. sınıf hizmetler yönünden doğrudan tanımlayıcı bir niteliği bulunmamakla birlikte, ayırt edici gücünün zayıf olduğunun da kabulü gerekmekle birlikte 16. ve 43. sınıf mal ve hizmetler bakımından bunu söylemenin imkanı bulunmadığı, taraflara ait markalarda bulunan 16. sınıf emtiaları ile, 43. sınıf hizmetlerin aynı/aynı tür olduğu, herhangi bir şekil unsuru içermeyen davalı başvurusu ile davacılara ait "KÜLTÜR KOLEJİ" esas unsurlu markaların 16 ve 43. sınıf mal ve hizmetler yönünden görsel, anlamsal ve işitsel olarak benzer olduğu, bir bütün olarak markaların uyandırdığı toplu kanaat ile mal ve hizmetlerin hitap ettiği alıcı grubunun toplumsal düzeyi ve durumu dikkate alındığında anılan mal ve hizmetler yönünden 556 sayılı KHK"nın 8/1-b maddesinin uygulanma koşullarının gerçekleştiği, dava konusu başvuruda yer alan İngilizce "CANADA" ibaresi, "KANADA" anlamına gelip hizmetin kaynağı ya da amacı konusunda mesaj veren tali unsur olduğu, aynı şekilde İngilizce ""COLLEGE" ibaresinin de "KOLEJ" anlamına gelip hizmetin verildiği yer ve seviyesi anlamına geldiği, "KÜLTÜR" anlamına gelen "CULTURE" ibaresi ise Kanada"nın kültürel faaliyetlerine ait algısı yaratmakla birlikte, anlam bakımından da özellikle 41. sınıf kapsamında zayıf ayırt ediciliğe sahip olduğu, eğitim hizmetlerinde ortalama tüketicinin hizmeti alım ve değerlendirme süresi, anlık bir algıdan oluşacak kadar kısa süreli olmadığı, özellikle dil öğrenmeye ilişkin verilen hizmetlerde bir çok seçenek yer aldığından algıda karıştırılma ihtimali meydana getirmeyecek kadar çok şekilde bu ibareyle karşılaşıldığı, bu ibarenin sık şekilde tüketicilerin karşısına çıkmasının bütüncül izlenimde dava konusu markanın davacıya ait markaların devamı niteliğinde algılanmasının önüne de geçebilecek bir etken olduğu, bu nedenle 41. sınıf hizmetler bakımından davalı markası ile "KÜLTÜR" ibareli davacı markaları arasında 556 sayılı KHK"nın 8/1-b bendi anlamında benzerlik olmadığı ve aralarında karıştırılma ihtimalinin bulunmadığı, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi"nin 25/05/2016 tarih, 2015/10945 E., 2016/5739 K. sayılı ilamında da kabul edildiği üzere 41. sınıf hizmetlerin kullanıcılarının dikkatli ve seçici kişilerden oluştuğu da gözetildiğinde, aralarında görsel ve işitsel benzerlik bulunmayan başvuru ile redde mesnet markalar arasında iltibas tehlikesinin bulunmadığı, aksinin kabulü halinde 41. sınıf hizmetler yönünden ayırt ediciliği düşük "KÜLTÜR" ibaresinin davacıların tekeline bırakılması gibi bir sonucun doğacağı, davacı tarafa ait markalarla başvuru konusu işaret arasında benzerlik bulunmadığından 556 sayılı KHK"nın 8/4. maddesi koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin somut olay bakımından tartışılmasına gerek olmadığı, yine davacı markaları ile benzerlik taşımayan bir marka başvurusunun kötüniyetli olduğunun da kabul edilemeyeceği gerekçesi ile davalılar Türk Patent ve Marka Kurumu vekili ile ISE Danışmanlık Uluslararası Eğitim Hiz. Paz. Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvuruları yerinde görülmekle kabulü ile Ankara 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 25/05/2017 gün ve 2016/439 E. - 2017/222 K. sayılı kararın kaldırılmasına, davanın kısmen kabulü ile Türk Patent ve Marka Kurumu"nun 2016/M-10766 sayılı YİDK kararının dava konusu 2014/65953 sayılı başvuru kapsamında bulunan 16. sınıf emtiaları ile 43. sınıf hizmetler bakımından iptaline, sair yönden iptal isteminin reddine, davalı ISE Danışmanlık Uluslararası Eğ. Hiz. Paz. Ltd. Şti. adına tescilli 2014/65953 sayılı markanın 16. sınıf emtiaları ile 43. sınıf hizmetler bakımından hükümsüzlüğü ile sicilden terkinine, sair yönden hükümsüzlük isteminin reddine karar verilmiştir.
Karar, davacılar ve davalı Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun HMK"nın 353/b-1 maddesi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davacılar ve davalı kurum vekillerinin temyiz istemlerinin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK"nın 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA, HMK"nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı bakiye 8,50 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davacılardan alınmasına, aşağıda yazılı bakiye 8,50 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalı kurumdan alınmasına, 11/06/2019 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.