Davacı işçi, iş sözleşmesinin davalı işverence geçerli bir neden olmadan feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliği ile işe iadesine karar verilmesini, buna bağlı işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen dört aylık ücret ve diğer haklarının belirlenmesi isteğinde bulunmuştur.
Davalı işveren, ekonomik kriz nedeniyle işyerinde yeniden yapılanmaya gidildiğini bu kapsamda alınan işletmesel karar gereği eğitim uzmanlığı depertmanlığının davalıya ait tüm marketlerde iptal edildiği tasarruf kapsamında yapılan bu işlem sonucunda istihdam fazlalığının oluştuğu bölüm kapatıldığından başka uygun pozisyonda bulunmadığından davacının iş sözleşmesinin geçerli nedenle feshedildiğini ileri sürerek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, davalı işyerinin aldığı işletmesel karar gereği fesih işlemi yaptığı, yeni eleman almadığı, işyerinde davacının konumuna uygun bir iş bulunmadığı ve çalıştığı bölüm de tamamen kapatıldığından davanın reddine karar verilmiştir.
Karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasında iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayanıp dayanmadığı uyuşmazlık konusu olup, normatif dayanak 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18. ve devamı maddeleridir.
4857 sayılı Kanun’un 18. maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
İşletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan sebepler; sürüm ve satış olanaklarının azalması, talep ve sipariş azalması, enerji sıkıntısı, ülkede yaşanan ekonomik kriz, piyasada genel durgunluk, dış pazar kaybı, ham madde sıkıntısı gibi işin sürdürülmesini olanaksız hale getiren işyeri dışından kaynaklanan sebeplerle yeni çalışma yöntemlerinin uygulanması, işyerinin daraltılması, yeni teknolojinin uygulanması, işyerinin bazı bölümlerinin kapatılması ve bazı iş türlerinin kaldırılması gibi işyeri içi sebeplerdir.
İşletmenin, işyerinin ve işin gereklerinden kaynaklanan sebeplerle sözleşmeyi feshetmek isteyen işverenin fesihten önce fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ile çalışma süresini kısaltmak ve bunun için mümkün olduğu ölçüde esnek çalışma şekillerini geliştirmek, işi zamana yaymak, işçileri başka işlerde çalıştırmak, işçiyi yeniden eğiterek sorunu aşmak gibi varsa fesihten kaçınma olanaklarını kullanması, kısaca feshe son çare olarak bakması gerekir.
4857 sayılı Kanun’un 20. maddesinin ikinci fıkrasına göre feshin geçerli nedene dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.
Dosya içeriğinden, davacının 01.10.2000 tarihinden beri işyerinde eğitim uzmanı olarak çalıştığı, 29.3.2010 tarihli fesih bildiriminde ekonomik kriz nedeniyle alınan önlemlerin yetersiz kaldığı, ticari varlığın sürdürülebilmesi için alınan işletmesel karar gereği organizasyonel değişikliğe gidildiği, bu kapsamda eğitim danışmanlığı pozisyonunun iptal edildiği, bu nedenle iş sözleşmesinin feshedildiği anlaşılmaktadır. İşveren tarafından alınan 25.12.009 tarihli işletmsel kararla eğitim danışmanlığı bölümünün kapatıldığı konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Ancak mahkemece davacının konumu itibariyle başka bir pozisyonda çalışamayacağı kabul edilmiş ise de dosya kapsamında bu yönde bir araştırma yapılmadan sonuca gidilmesi isabetsiz olmuştur. Somut olayda davacının eğitim durumu, kıdemi gibi çalışma hayatına ait özellikleri dikkate alınarak; davalı işyerinde başka bir pozisyonda değerlendirilip değerlendirilemeyeceği, fesihten sonra aynı veya davacının durumuna uygun benzer pozisyon için yeni eleman alınıp alınmadığı konusunda bilirkişi aracılığı ile yapılacak incelemede dikkate alınarak yapılacak değerlendirme ile bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve araştırma ile sonuca gidilmesi bozma nedenidir.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 22.03.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.
