MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 16. HUKUK DAİRESİ


TÜRK MİLLETİ ADINA

Taraflar arasında görülen davada İstanbul 2. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 15/11/2016 tarih ve 2011/26 E., 2016/195 K. sayılı kararın davalılar vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine-kabulüne dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi’nce verilen 14/02/2018 tarih ve 2017/1198-2018/251 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı ve davalı şirket vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, TRT"de yayınlanan “VE ZAMAN DURDU” ve “HEY TAKSİ” adlı TV programlarının telif hakkının 23/04/2009 tarihli sözleşmeye dayalı olarak müvekkiline ait olduğunu, TRT kanalında muhtelif tarihlerde yayınlanan programlar nedeniyle ödenmeyen telif alacaklarının ödenmesi için gönderdikleri ihtarın sonuçsuz kaldığını, müvekkilinin muvafakati olmamasına rağmen “HEY TAKSİ” programının yayınlanmaya devam ettiğini, bu programın şimdiye kadar 52 bölüm yayınlandığını ileri sürerek bu bölümler için FSEK 68. maddeye göre yapılan ödemeler düşülüp müvekkilinin hak ve alacağının tespit edilerek şimdilik 10.000,00 TL"nin ihtar tarihinden itibaren ticari temerrüt faiziyle tahsilini, her 2 programın tüm arşiv kayıtlarının çıkarılarak müvekkiline teslimini, bu mümkün olmaz ise bedellerinin tespitini ve şimdilik 10.000,00 TL"nin ihtardan itibaren ticari temerrüt faiziyle tahsilini, izinsiz yayınlanan, çoğaltılan, tekrarlanan “HEY TAKSİ” programındaki mali ve manevi hak ihlali nedeniyle FSEK 70. maddesi gereği 50.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren reeskont faiziyle birlikte tahsilini, kararın gazetede ilanına karar verilmesini talep etmiş, 10/02/2015 tarihli ıslah dilekçesiyle FSEK 68.maddesine dayalı talebini 128.244,00 TL’ye çıkarmıştır.
Davalı şirket vekili, davacının programlarla ilgili FSEK"e göre eser sahibi olmadığını, 5846 sayılı yasaya göre mali veya manevi hakkı bulunmadığını, bu programların yapımının kendileri tarafından gerçekleştirildiğini, mali haklarının müvekkiline ait olduğunu ve TRT"de yayınlandığını, "VE ZAMAN DURDU" adlı program konsept ve taslağının şirket genel müdürü ... tarafından 2009 yılında hazırlandığını ve aynı yıl TRT TÜRK TV"de ilk sunumunun gerçekleştirildiğini, program tanıtım broşürü hazırlaması için internet ortamında PDF dosyasının 20.01.2009"da davacıya gönderildiğini, davacının hukuka aykırı olarak tanıtım broşürünü değiştirip tanıtımları farklılaştırılarak noter tespiti yaptırıp talepte bulunduğunu, davacının programlarla ilgilibir takım iletişim hizmetleri dışında hiçbir çalışmasının bulunmadığını, ayrıca davacının hiçbir alacağı kalmadığı ve geçmişe dönük alacaklarının tümünü aldığını şirkete bildirdiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı ... vekili, diğer davalı şirkete programların hazırlatılması aşamasında doğmuş hiçbir hak iddiasının müvekkiline yöneltilemeyeceğini ve husumet itirazlarının olduğunu, davacının 23/04/2009 tarihli sözleşme sebebi ile eser sahipliğinin bulunmayıp koordinatörlük görevi üstlendiğini, bu sebeple 5846 sayılı yasanın 13. maddesi hükmünden faydalanamayacağını, dava konusu programların tekrar yayınlanması ile ilgili olarak diğer davalı şirket ile yapılan sözleşmeler gereğince programların tekrar yayınlarının sınırsız olarak Kuruma devredildiğini, “VE ZAMAN DURDU” adlı programın tüm, “HEY TAKSİ” programının ise 46 bölümü için Kurum tarafından diğer davalı şirkete ödemenin gerçekleştirildiğini, Kurumun üzerine düşen sorumluluğu yerine getirdiğini, davacının eser sahibi olduğunu tevsik eden belgelerin dosyaya sunulmadığını, mevcut belgelerin davacının telif hakkı doğacak bir görevde bulunduğunu ispat etmediğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacının dava konusu “VE ZAMAN DURDU” ve “HEY TAKSİ” programlarının senaryosu üzerinde FSEK 10. md. kapsamında dava dışı ... ile birlikte eser sahibi olduğu, eserler ile ilgili yapılan 37.500,00 TL ödeme düşüldükten sonra 10.648,97 TL.nin davacıya verilmesi gerektiği, davacının FSEK 15. maddesi uyarınca adının belirlenmesi ile ilgili manevi hakkının ihlali sebebi ile manevi tazminata hak kazanacağı, davalı ... iyiniyetli olsada bu iktisabının korunamayacağından davalıların birlikte sorumlu oldukları gerekçeleri ile davacı ... tarafından davalılar aleyhine açılan davanın kısmen kabulü ile 10.648,97 TL nin 16.04.2010 tarihinden itibaren yürütülecek avans faizi ile birlikte, takdiren belirlenen 10.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren yürütülecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair maddi ve manevi tazminat taleplerinin ve sair taleplerin reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, taraf vekillerince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesince, dosyada bir örneği bulunan 23.04.2009 tarihli "sözleşme" başlıklı belgede "VE ZAMAN DURDU" adlı tv programının davacı ile davalı şirket yetkilisi ... tarafından birlikte hazırlandığı ve programın konseptinin belirlenmesi, uygulama aşamasında tüm ilişkilerin kurulması, konukların Türkiye"ye getirilmesi, yurt dışında ikamet eden fotoğrafçıların çekim ekibine eşlik etmelerinin programların montaj aşamasında denetlenmesi, programda kullanılacak fotoğrafların yasal kullanıma uygun zemin hazırlanması işlerinin birlikte yapılacağının yazılı bulunduğu, tanık beyanlarının bu hususu desteklediği, bu durumda davacının davalı şirket genel müdürü ile birlikte yapımını gerçekleştirdiği tv programı üzerinde FSEK 10.maddesi anlamında birlikte eser sahibi olduğu, aynı değerlendirmenin taraflar arasındaki e-posta yazışmalarının ve bu e-postalarda yer alan Aralık 2009 tarihli "Taslak Sözleşme" başlıklı belge nedeniyle HEY TAKSİ adlı program için de geçerli olduğu, programların yayınlanmasından itibaren geçen süre zarfında gerçekleşen ödemeler nedeniyle taraflar arasında bir ihtilaf çıkmadığı çok açık olmamakla birlikte davacının talebinin aslında bakiye alacak olduğu, davacı tarafın dava dilekçesinde ve sonraki bazı dilekçelerinde de "ödenmeyen telif ücretlerini" yada "ödenmeyen bakiye alacaklarını" istediği, FSEK 68. maddesinin uygulanmasını gerektirir bir izinsiz kullanımın ve mali hak tecavüzünün söz konusu olmadığı, FSEK 68/1 maddesinde sayılan mali haklardan hiçbirinin ihlal edilmediğinden telif tazminatı istenemeyeceği, davacının tahsil ettiği paralar mahsup edildikten sonra her iki tv programı için talep edebileceği bakiye alacağının ikinci bilirkişi raporunun ek raporunda belirtilen 128.244,00 TL olduğu, her ne kadar davalı taraf özel mütalaa ibraz ederek mali tablolara göre hesaplama yapılmasını istemiş ise de 08.09.2015 tarihli ek raporda da ifade edildiği üzere % 87,75 ile %95,53 oranları arasında değişen maliyet oranlarının gerçekçi görülemeyeceği ve bu rakamların hükme esas alınamayacağı, taraflar arasındaki anlaşmaya göre program başına 3.000,00 TL ödenmesinin kararlaştırılması karşısında, davacının bakiye alacağının 16.648,97 TL olmasının hayatın olağan akışına ve dosya kapsamına da uygun düşmediği, 28.04.2014 tarihli ikinci rapor ile bu rapora ek olarak düzenlenen 08.12.2014 tarihli hesap raporundaki hesaplamaların davalının elde ettiği gelir belirlenerek ve taraflar arasındaki paylaşım iradesi gözetilerek hazırlandığı, davacının mali hak ihlali nedeniyle tazminat alacağı talep edemeyecek olmasına rağmen aralarındaki anlaşmaya göre bakiye alacak talebinde bulunabileceği, paylaşıma ilişkin anlaşmaya göre davacının talep edebileceği pay 128.244,00 TL olduğundan bu rakam üzerinden alacağa hükmedilmesi gerektiği, davacının bu alacak talebinden sadece davalı GPR İletişim Şirketi"nin sorumlu olduğu, telif hakkı ihlali söz konusu olduğuna göre davacı ile davalı GPR Şirketi arasındaki alacak-borç ilişkisinden dolayı yayıncı kuruluş olan davalı ... kurumunun bir sorumluluğunun bulunmadığından davalı ... hakkında açılan davanın husumet yönünden reddi gerektiği, birlikte eser sahibi olarak kabul edilen davacının adının davalının bazı internet yayınlarında ve bazı mecralarda gösterilmemesinden dolayı FSEK 15.madde"de yazılı adın belirtilmesini isteme yetkisi biçimindeki manevi hakkın ihlali oluşturması nedeniyle FSEK 70. madde gereğince manevi tazminata hükmolunabileceği, somut olayda ihlal edilen manevi hakkın türüne ve ihlalin niteliği ile tarafların ekonomik ve sosyal durumlarına göre 10.000 TL manevi tazminatın uygun olduğu, manevi hak ihlalinden dolayı hükmün ilanında davacının muhik bir menfaati bulunduğundan her ne kadar ilan talebi mahkemece gerekçesiz biçimde reddedilmiş ise de ilan talebinin kabulü gerektiği gerekçeleri ile davalı GPR şirketinin istinaf isteminin 6100 sayılı HMK"nın 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine, davacı ve davalı ... Kurumu"nun istinaf isteminin kabulüne, İstanbul 2. Fikri Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi"nin 15.11.2016 tarih ve 2011/26 Esas, 2016/195 Karar sayılı istinaf konusu kararın kaldırılmasına, davalı ... hakkında açılmış bulunan davanın husumet yönünden reddine, davalı GPR Şirketi hakkında açılmış bulunan davanın ıslah edilmiş haliyle kısmen kabulü ile 128.244,00 TL"lik bakiye alacağın 16.04.2010 tarihinden itibaren avans faiziyle birlikte davalı GPR İletişim Şirketinden tahsili ile davacıya verilmesine, manevi hak ihlali nedeniyle takdiren 10.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin manevi tazminat isteminin reddine, FSEK 67/2 ve 78. maddeler gereğince karar kesinleştiğinde karar özetinin Türkiye çapında yayın yapan ve kararın kesinleşeceği tarih itibarıyla tirajı en yüksek üç gazeteden birinde 118 gazete tek sayfası ebadında ve bir kez ilanına, dava konusu tv programlarının arşiv kayıtlarının çıkarılarak davacıya teslimi ya da bunların bedellerinin tespiti ile şimdilik 10.000 TL"nin davalıdan tahsili talebinin reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı ve davalı şirket vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava, sözleşmeye dayalı alacak istemine ilişkindir. Mahkemenin, davacının eserden doğan hakkının ihlal edildiğine ilişkin gerekçesi doğru değil ise de, davacının davalı şirket yöneticisi ... ile birlikte “HEY TAKSİ” ve “VE ZAMAN DURDU” isimli TV yapımlarının birlikte yapımcılığını üstlendikleri, nitekim yayınlanan programlarda da davacının “yapımcı” yada bu manaya gelen “hazırlayan” sıfatlarını kullanarak yayın yapılması, davacının FSEK 80 maddesi uyarınca ortaya çıkan yapımlar üzerinde bağlantılı hak sahibi olması ve mahkemece sözleşme gereği ödenmesi gereken bedele hükmedilmiş olması karşısında kararın sonucu itibarıyla usul ve yasaya uygun olması sebebiyle davacının tüm, davalının aşağıdaki bent dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Bölge Adliye Mahkemesi tarafından davacının eserden doğan “adın belirlenmesi” manevi hakkının ihlal edildiği gerekçesi ile manevi, tazminat isteminin kısmen kabulüne karar verilmiş ise de, davacının ortaya bir eser meydana getirdiği ve bunu davalı şirkete teslim ettiğine dair bir iddia ve ispatının bulunmadığı, davacının sadece TV yapımı üzerinde bağlantılı hak sahibi olduğu, FSEK 80 maddesinde yer alan “Eser sahiplerinin hakları ile bağlantılı hak sahibi olanlar da eser sahipleri gibi Tecavüzün Ref’i, Tecavüzünün Men’i ve Tazminat davası haklarından faydalanırlar” şeklindeki düzenlemesi ile FSEK 15/1 maddesinde yer alan “ Eseri, sahibinin adı veya müstear adı ile yahut adsız olarak, umuma arzetme veya yayımlama hususunda karar vermek salahiyeti münhasıran eser sahibine aittir.” şeklindeki düzenleme birlikte değerlendirildiğinde “adın belirtilmesi” manevi hakkının sadece eser sahipleri ile bazı manevi haklar yönünden FSEK 80/1 - A(1) maddesi uyarınca icracı sanatçılara tanınmış bir hak kategorisi olduğu, bu hakkın yapımcılıktan doğan bağlantılı hak sahiplerine tanınmadığının kabulü gerekirken (Gürsel Öngören, Müzik Eserleri, 2010, s.219) mahkemece davacı taraf yararına manevi tazminata ve manevi hak ihlali sebebiyle hükmün ilanına karar verilmesi doğru olmamış, bu sebeple hükmün temyiz eden davalı şirket yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacının tüm, davalının sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalının temyiz isteminin kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, HMK"nın 373/2. maddesi uyarınca dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesi"ne gönderilmesine, aşağıda yazılı bakiye 8,50 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davalı şirkete iadesine, 11/06/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.