MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL

Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ... "un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
-KARAR-
Davacı, paydaş olduğu ... ada ... parsel sayılı taşınmazın ¼ payının devri ve 60.000-TL ödenmesi karşılığı ... Köyü’nde 10 adet bungalov tipi yapı inşa edilmesi hususunda davalılarla anlaştıklarını, taşınmazdaki payını bedelsiz olarak davalılardan ...’ya devretmesine, masraf ve sözleşme bedeli altında ödemelerde bulunmasına rağmen davalıların edimlerini yerine getirmediklerini, ... 18.Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açtığı tapu iptal tescil ve alacak istemli 2011/444 Esas sayılı davasından, davalılardan ...’nin kendisini ve ailesini tehdit etmesi sonucu feragat etmek zorunda kaldığını ileri sürerek, öncelikle feragatin iptaline, tapu iptal tescil ile şimdilik 5.000-TL’nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek faizi ile tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalılar ... ve .., davacının ilk davasında sadece davasından feragat etmediğini, herhangi bir hak iddia etmediği, alacağı vereceği bulunmadığını beyan ettiğini, bu davada aynı zamanda temyizden de feragat ettiğini, temyizden feragat dilekçesinden iki ay sonra avukatı tarafından davalı şirkete gönderilen tebligat sonucu beklenmeden dosyanın bir an önce kesinleşmesine yönelik olarak dilekçe verildiğini, ilk dava sonrası da davalı ... ile sözleşme imzaladığını, feragatın davacının hür iradesi ile verilip geçerli olduğunu beyanla davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, feragat nedeniyle redde ilişkin karara karşı yargılamanın iadesi yoluna gidilmediği, bu kararın kesin hüküm teşkil ettiği, tehdit edilerek davasından feragat ettiğine ilişkin yaptığı şikayetle ilgili takipsizlik kararı verildiği gerekçeleri ile davanın reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; davacı ...’nın ... 18.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/444 Esas sayılı dosyası üzerinden eldeki davadaki iddialar ile tapu iptali ve tescil ve alacak davası açtığı yargılama sırasında 23.01.2012 tarihli dilekçesi ile davadan feragat ettiği, aynı beyanlarını 31/01/2012 tarihli duruşmada da tekrarladığı, mahkemece davanın feragat nedeniyle davanın reddine karar verildiği, temyizden vazgeçme üzerine kararın kesinleştiği, davacının daha sonra ... Cumhuriyet Başsavcılığının 2012/125033 soruşturma sayılı dosyası üzerinden, davalıların tehditleri üzerinde davadan feragat ettiği iddiasıyla şikayetçi olduğu, savcılık tarafından yeterli delil olmadığı gerekçesiyle kovuşturmaya yer olmadığı kararı verildiği anlaşılmaktadır.
Hemen belirtmek gerekir ki, HMK"nın 309. ve devamı maddelerinde düzenlendiği üzere; feragatin hüküm ifade etmesi, karşı tarafın ve mahkemenin muvafakatine bağlı olmadığı gibi feragatin karşı tarafa ulaşmasına da gerek yoktur.
Bilindiği üzere, davacının davasından feragat etmesi ile dava konusu uyuşmazlık sona erer ve kesin hükmün hukuksal sonuçlarını doğurur. Bu nedenle mahkeme henüz feragat nedeniyle davanın reddine karar vermemiş olsa bile davacı feragatten dönemez ( rücu edemez); feragat ile bağlıdır.
Ancak, feragatle ortaya çıkan sonucun buna sebep olan rızayı ifsat eden bir nedenle malul olduğu kanıtlanırsa, doğurduğu netice bakımından hileye, hataya maruz kalan kimseye talep hakkı bahşedeceği kuşkusuzdur.
Öte yandan; diğer maddi hukuk işlemlerinde olduğu gibi (BK. Madde 23 vd ), hata, hile veya ikrah nedeniyle feragatin feshi (iptali) için dava açılabileceği gibi feragatin hata, hile veya ikrah nedeniyle geçersiz olduğu aynı davada da savunma yoluyla ileri sürebilir.
Keza, 6100 sayılı HMK"nın 311. maddesi, ""feragat ve kabul kesin hüküm gibi sonuç doğurur. İrade bozukluğu hallerinde feragat ve kabulün iptali istenebilir."" hükmünü öngörmektedir.
Hal böyle olunca; mahkemece, feragatin hileye dayalı olduğu iddiasının hadise şeklinde (6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 162. ve 163. maddeleri-önsorun) aynı dava içerisinde her türlü delille ispatının mümkün olduğu gözetilerek, bu yöndeki taraf delillerinin toplanması ve tanıkların dinlenilmesi toplanan ve toplanacak delillerin birlikte değerlendirilmek suretiyle davacının feragate yönelik iradesinin fesada uğrayıp uğramadığının tespit edilmesi ve hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi için hüküm bozulmalıdır
Davacının yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 20/11/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.