Mahkemesi : Muğla 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Tarihi : 15.05.2013
No : 2012/978-2013/818

Davacı, 01.07.2008 tarihinden itibaren 2925 sayılı Yasa kapsamındaki sigortalılığının tespiti ile 28.04.2009 – 13.04.2011 tarihleri arasındaki Bağ-Kur (5510 sayılı Kanunun 4/1-b maddesi kapsamındaki) sigortalılığının iptalini istemiştir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi .. tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Somut olayda; Kurum tarafından davacının, 15.01.1988 – 14.03.1988, 01.09.1988 – 04.06.2008 ve 28.04.2009 – 13.04.2011 tarihleri arasında 1479 sayılı Kanun (5510 sayılı Kanunun 4/1-b maddesi) kapsamında sigortalılığı kabul edildiği, davacının, Fethiye Esnaf odasında 06.01.1998 – 14.12.2011 tarihleri arasında oda kaydı ve Fethiye Vergi dairesinde 28.04.2009 – 13.04.2011 tarihleri arasında vergi kaydı bulunduğu, yine, davacının 01.07.2008 tarihinden itibaren 2012/9. Ayına kadar devam eden 2925 sayılı Kanuna tabi her ay ayda 15 gün bildirim bulunduğu, ayrıca davacının 15.03.2012 tarihinden itibaren ayda 15 gün 5510 sayılı Yasanın 4/a maddesi kapsamında Muğla ilinde bulunan bir işyerinden bildirimde bulunulduğu anlaşılmaktadır. Davacı, 01.07.2008 tarihinden itibaren 2925 sayılı Yasa kapsamındaki sigortalılığının tespiti ile 28.04.2009 – 13.04.2011 tarihleri arasındaki Bağ-Kur (5510 sayılı Kanunun 4/1-b maddesi kapsamındaki) sigortalılığının iptalini istemiş, mahkemece, davacının 01.10.2008 tarihinden önce 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılığının başlaması nedeniyle 5510 sayılı Kanunun 53. maddesi uyarınca 01.10.2008 – 28.02.2011 tarihleri arasında 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılığının devam ettiği, 01.03.2011 tarihinden itibaren ise 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılığın 4/1-a maddesi kapsamında sayılması nedeniyle geçerlilik tanınması gerektiğinden bahisle, davacının 01.07.2008 tarihinde başlayan tarım sigortalılığının devam ettiğinin ve 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalı sayılması gerektiğinin tespiti ile 28.04.2009 – 13.04.2011 tarihleri arasındaki 4/b Bağ-Kur sigortalılığının iptal edilmesi gerektiğinin tespitine yönelik davanın kabulüne dair karar verilmiştir.
Malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortasına ilişkin bazı geçiş hükümlerine ilişkin 17.04.2008 tarih ve 5754 sayılı Kanunun 68. maddesi ile değişik 5510 sayılı Kanunun Geçici 1. maddesinde “Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ile 2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanununa tabi olanlar, bu
Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında, … kabul edilir.”şeklindeki düzenleme ile 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalıların 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamında kabul edilmiştir.
Tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanların sigortalılığını düzenleyen 13.02.2011 gün ve 6111 sayılı Kanunun 51. Maddesi ile eklenen 5510 sayılı Kanunun Ek 5. Maddesinin ikinci fıkrasında; “Bu madde kapsamındaki sigortalılık; 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi dâhil olmak üzere 4 üncü maddeye istinaden sigortalı olarak çalışmaya başlayanların çalışmaya başladıkları tarihten, sigortalılıklarını sona erdirme talebinde bulunanların talep tarihinden, prim borcu bulunanlardan talepte bulunanların primi ödenmiş son günden, gelir ya da aylık talebinde bulunanların aylığa hak kazanmış olmak şartıyla talep tarihinden ve ölen sigortalının ölüm tarihinden itibaren sona erer.” şeklinde düzenlenmiş, 6111 sayılı Kanunun 51. Maddesi ile eklenen 5510 sayılı Kanuna ek 5. madde, 6111 sayılı Kanunun 215/ç maddesi uyarınca 01.03.2011 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Davanın yasal dayanaklarından olan ve 01.10.2008 tarihinden itibaren yürürlüğe giren, 5510 sayılı Kanunun 53’üncü maddesi uyarınca; sigortalının aynı Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan sigortalılık statülerinden birden fazlasına aynı anda tabi olunmasını gerektirecek şekilde çalışması halinde; öncelikle (c) bendi kapsamında, (c) bendi kapsamında sigortalılık yoksa, ilk önce başlayan sigortalılık ilişkisi esas alınarak sigortalı sayılacaktır.
5510 sayılı Kanunun anılan 53’üncü maddesi, 6111 sayılı Kanunun 33’üncü maddesiyle değiştirilmiş; sigortalının 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) ile (c) bendinde yer alan sigortalılık statülerine aynı anda tabi olunmasını gerektirecek şekilde çalışması halinde; öncelikle (c) bendi kapsamında, (a) ile (b) bentlerinde yer alan sigortalılık statülerine tabi olacak şekilde çalışması halinde ise (a) bendi kapsamında sigortalı sayılacağı düzenlemesi getirilmiş; ancak, değişikliğe ilişkin anılan 33’üncü madde de ayrıca söz konusu değişikliğin maddenin yürürlük tarihinden öncesi için uygulanmayacağı hükme bağlanmıştır. 6111 sayılı Kanunun yürürlüğe dair 215/b maddesiyle; “...33... maddesi yayımı takip eden ayın birinci günü yürürlüğe gireceği düzenlenmiştir. 6111 sayılı Kanun 25.02.2011 tarihinde yayımlanmış olup; bu durumda anılan değişiklikler 01.03.2011 tarihinden itibaren uygulanabilecektir.
Kanunların geriye yürümesi veya yürümemesi konusunda mevzuatımızda genel bir hüküm yoktur. Ancak, toplum barışının temel dayanağı olan hukuka ve özellikle kanunlara karşı güveni sağlamak ve hatta, kanun koyucunun keyfi hareketlerine engel olmak için, öğretide kanunların geriye yürümemesi esası kabul edilmiştir. Buna göre, gerek Özel Hukuk ve gerekse Kamu Hukuku alanında, kural olarak her Kanun, ancak yürürlüğe girdiği tarihten sonraki zamanda meydana gelen olaylara ve ilişkilere uygulanır; o tarihten önceki zamana rastlayan olaylara ve ilişkilere uygulanmaz. Hukuk güvenliği bunu gerektirir. Kanunların geriye yürümemesi (geçmişe etkili olmaması) kuralının istisnalarından birini, beklenen (ileride kazanılacağı umulan) haklar oluşturmaktadır. Kamu düzeni ve genel ahlaka ilişkin kurallar yönünden de kanunların geriye yürümesi söz konusudur. Yargılama hukukunu düzenleyen kanunlar da, ilke olarak geçmişe etkilidir (Prof. Dr. Necip Bilge,
Hukuk Başlangıcı, 14. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2000, sh: 193-194; Prof. Dr. A. Şeref Gözübüyük, Hukuka Giriş ve Hukukun Temel Kavramları, 18.Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2003, sh: 73).” (HGK 13.10.2004 t., 2004/10-528 E., 2004/533 K.)
Bütün bu açıklamalar ışığında yapılan değerlendirmede; 2925 sayılı Kanun kapsamındaki sigortalılığının sona ermesi hakkında, 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Kanun kapsamında boşluk bırakıldığı, anılan boşluğun ise 6111 sayılı Kanun ile eklenen 5510 sayılı Kanunun Ek 5. Maddesinin 2. Fıkrasında, Tarım veya orman İşlerinde Hizmet Akdi ile Süreksiz Olarak Çalışanların sigortalılığının sona erme nedeni düzenlenerek, hukuki boşluğun doldurulduğu, yine 5510 sayılı Yasaya 6111 sayılı Kanunun 51. maddesi ile eklenen Ek 5. maddenin, anılan maddenin yürürlüğe girdiği tarihten öncesine dair uygulanmayacağına ilişkin sınırlayıcı bir düzenleme getirilmemesi gözetildiğinde, 5510 sayılı Kanunun Ek 5. Maddesinin 01.10.2008 tarihinden itibaren uygulanacağı ve bu bağlamda 5510 sayılı Kanunun 4/1-b maddesi kapsamında sigortalılığının bulunması halinde Tarım veya Orman İşlerinde Hizmet Akdi ile Süreksiz Olarak Çalışanların sigortalılığının sona ereceği dikkate alınmadan, mahkemece yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, 25.11.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.