Danıştay 8. Daire 2021/7153 Esas 2022/708 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/7153
Karar No : 2022/708

Temyiz İsteminde Bulunanlar : (Davalılar) 1- … Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. …
2- … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. …
3- … Elektrik Dağıtım A.Ş.
Vekili : Av. …
4- … Bakanlığı
Vekili : Av. ….
5- ... Bakanlığı
Vekili : I. Hukuk Müşaviri Yrd. …

(Davacı) 6- …
Vekili : Av. …

İstemin Özeti : ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının taraflarca aleyhlerine olan kısımlarının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığı tarafından davacının temyiz isteminin reddi gerektiği, davacı tarafından davalıların temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmakta olup, diğer idarelerce savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İstemin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeyerek işin gereği görüşüldü:
Dava, İstanbul ili, Zeytinburnu ilçesi, … mahallesi, … caddesi, … sokak, … numaralı işhanında 31/01/2008 tarihinde meydana gelen patlama sonucunda, davacının yaralanması nedeniyle meydana gelen zarar karşılığı 30.000,00 TL (ıslah sonrası 241.600,00 TL) maddi tazminatın, olayın davalı idarelerin hizmet kusurundan oluştuğu ileri sürülerek, olay tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davalı idarelerden tazminine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, Dairemizin bozma kararına uyulduktan sonra, davacının maddi zararının tespiti amacıyla yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılmış; söz konusu rapor hükme esas alınmak suretiyle ve davalı idarelerin her biri kusuru oranında sorumlu tutularak, davanın 196.207,39 TL'lik kısmı yönünden kabulüne, 45.392,61 TL'lik kısmı yönünden reddine karar verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, İstanbul ili, Zeytinburnu ilçesi, … mahallesi, … caddesi, … sokak, … numaralı işhanında 31/01/2008 tarihinde meydana gelen patlama sonucunda, aynı yerde faaliyet gösteren başka bir işyerinde çalışan davacının, yüzünün sol kısmının yanarak sol gözünü de kaybedecek şekilde yaralanması nedeniyle, tazminat istemiyle davalı idarelere yapılan başvurunun reddi üzerine, 30.000,00 TL maddi ve 40.000,00 TL manevi olmak üzere toplam 70.000,00-TL tazminatın ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İçtihadi bir müessese olan usulü müktesep hak kurumu yasalarla öngörülmüş bir müessese olmayıp Yargıtay'ın 1959 ve 1960 tarihli iki ayrı İçtihadı Birleştirme Kararı ile hukuk dünyamıza girmiştir. Bu kararlarda, bozmaya uyma kararının lehine olan taraf yararına usuli müktesep hak olduğuna ve bozmaya aykırı karar verilmeyeceğine, yine mahkeme kararını bozan Yargıtay ilgili Dairesinin de ikinci temyiz incelemesinde ilk bozmasındaki esaslara aykırı karar veremeyeceğine hükmedilmiştir.
Usul hukukunda yargı içtihatlarıyla kabul edilen ve usul ekonomisinin gerçekleşmesi ilkesini sağlayan bir yol olarak usuli müktesep hak uygulaması idari yargı yerlerince de içtihadi bir kurum olarak benimsenmiştir. Bu hakkın mahkemenin bozma kararı kapsamı dışında kalan kısımlarının kesinleşmesi ile doğduğu kabul edilmektedir.
Uyuşmazlıkta, ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında, davacının maddi ve manevi tazminat istemlerinin kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiş; söz konusu karara karşı yalnızca davalı idareler tarafından temyiz isteminde bulunulmuş; Dairemizin 22/11/2018 tarih ve E:2018/2579, K:2018/7309 sayılı kararıyla, manevi tazminat yönünden kararın onanmasına, maddi tazminat yönünden kararın bozulmasına hükmedilmiştir.
Dairemizin bozma kararına uyulduktan sonra, İdare Mahkemesince maddi zararın tespiti amacıyla yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılmış ise de, yukarıda ayrıntısı yer alan usuli müktesep hakkın (davacının kararı temyiz etmemesi nedeniyle) davalı idareler lehine oluştuğunun gözetilmediği anlaşıldığından, Mahkemece söz konusu raporun kararı temyiz etmeyen davacılar lehine olacak şekilde hükme esas alınarak karar verilmesinde hukuki isabet görülmemiştir.
Bu bakımdan, İdare Mahkemesince, Mahkemelerinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında hükme esas alınan 21/06/2017 tarihli bilirkişi raporu dikkate alınarak ve Dairemizin 22/11/2018 tarih ve E:2018/2579, K:2018/7309 sayılı bozma kararı doğrultusunda Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı'nca davacıya bağlanan gelirin peşin sermaye değerinin tamamı tazminattan düşülmek suretiyle yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle; … İdare Mahkemesinin temyize konu kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine, yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmediğinden kullanılmayan …-TL yürütmenin durdurulması harcının istemi halinde davalı … Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve … Elektrik Dağıtım A.Ş.'ye iadesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 10/02/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.